Tuisblad

Welkom by Wikipedia, die vrye ensiklopedie wat deur enigiemand verbeter en uitgebrei kan word.	Sondag, 19 Maart 2023 Hier is tans 107 064 artikels in Afrikaans.
Help ons om ’n wêreldklas-ensiklopedie in Afrikaans te skep.

Inleiding • Hulp • Kontak

Gebruikersportaal • Voorbladartikels • Kategorieë • Stel ’n vraag

Voorbladartikel

Mercurius is die kleinste planeet in die Sonnestelsel en die naaste aan die Son. Sy omwenteling om die Son duur 87,97 aarddae, en dit is die kortste van al die planete. Dit is genoem na die Romeinse god Mercurius, die god van handel, die boodskapper van die gode en die tussenganger tussen gode en sterflinge. Hy stem ooreen met die Griekse god Hermes.

Nes Venus wentel Mercurius binne die Aarde se wentelbaan om die Son en sy skynbare afstand van die Son soos van die Aarde af gesien is nooit meer as 28° nie. Dié nabyheid aan die Son beteken die planeet kan net ná sonsondergang naby die westelike horison en voor sonsopkom naby die oostelike horison gesien word, gewoonlik in die skemerlig. Dan kan dit as 'n helder steragtige voorwerp gesien word, maar dit is moeiliker om te sien as Venus. Van die aarde af vertoon die planeet die volle siklus van fases, soortgelyk aan Venus en die Maan, wat oor sy sinodiese periode (ten opsigte van die Aarde en die Son) van sowat 116 dae gesien kan word. Mercurius se sinodiese afstand van die Aarde af maak dat hy die grootste deel van die tyd die Aarde se naaste planeet is, hoewel Venus soms nader aan die aarde kom as wat enige ander planeet kan.

Mercurius roteer op 'n unieke manier in die Sonnestelsel. Dit is in 'n rotasie-omwenteling-resonansie van 3:2 met die Son, wat beteken ten opsigte van die vaste sterre roteer dit om sy eie as drie keer vir elke twee omwentelings om die Son.

Mercurius se as het die kleinste ashelling van al die planete in die sonnestelsel (sowat ¹⁄₃₀ graad). Sy eksentrisiteit (hoe ver sy wentelbaan van 'n ronde sirkel afwyk) is die grootste van al die planete met perihelium; sy afstand van die Son is dan net sowat twee derdes (of 66%) van sy afstand met afelium.

...lees verder

In die nuus

Ierland wen tydens die Sesnasies-toernooi 2023 sy 24ste titel en vierde Grand Slam, terwyl Georgië tydens die Europese Nasiesbeker sy 15de titel inpalm.
Die Internasionale Strafhof reik lasbriewe uit vir die Russiese president Wladimir Poetin vir die ontvoering van kinders uit Oekraïne tydens die Russiese inval in dié land.
Tydens 'n kabinetsskommeling is Paul Mashatile deur president Cyril Ramaphosa as nuwe adjunkpresident van Suid-Afrika aangewys.
In die eindstryd van die T20I-vrouewêreldbeker 2023 op die Nuweland-krieketveld in Kaapstad verslaan Australië Suid-Afrika met 19 lopies en palm sodoende sy sesde T20I-vrouewêreldbekertitel in.
Luiz Inácio Lula da Silva is as president van Brasilië ingehuldig. Dit volg nadat hy die Brasiliaanse presidentsverkiesing in Oktober 2022 gewen het.

Het u geweet...

...dat goudvissies nie so slegte geheue het as wat geglo word nie? Hulle kan geleer word om deur doolhowe te navigeer en kan na 'n paar maande hulle eienaars herken.

...dat die doelhok in sokker 2,44 meter hoog en 7,32 meter wyd is?

... dat die Kaap Agulhasvuurtoring by Kaap Agulhas wat op 1 Maart 1849 in gebruik geneem is, gebou is volgens die model van die Pharos van Alexandrië, een van die Sewe wonders van die antieke wêreld?

...dat Rosamund Everard-Steenkamp die eerste vrou is wat 'n Spitfire en straalvliegtuig gevlieg het?

...dat daar sowat 350 000 Han-Chinese in Suid-Afrika woon? Die meeste van hulle is in Johannesburg en praat Chinese tale soos Mandaryns en Hakka.

Vandag in die geskiedenis

19 Maart: Sint Josefdag in Katolisisme en Vadersdag in verskeie lande

1279 – Die Song-dinastie in keiserlike China eindig met 'n Mongoolse oorwinning in die Slag van Yamen.
1915 – Die dwergplaneet Pluto word vir die eerste keer gefotografeer 15 jaar voor dit amptelik deur Clyde Tombaugh by die Lowell-sterrewag ontdek is.
1932 – Die Sydneyhawebrug, 'n belangrike landmerk in Sydney, Australië, word formeel geopen.
1982 – Die Falklandoorlog begin met die Argentynse besetting van Suid-Georgia.
1998 – Makhaya Ntini word Suid-Afrika se eerste swart nasionale krieketspeler toe hy die land verteenwoordig in 'n vyfdagtoets teen Sri Lanka op die Wanderers.