Главна страница

Од Википедија — слободната енциклопедија

Добре дојдовте на Википедија

слободната енциклопедија што може секој да ја уредува
имаме 136.365 статии на македонски јазик
Избрана статија за оваа седмица
Полна месечина

Месечина — единствен природен сателит на планетата Земја и најблиско небесно тело до неа. Со околу една четвртина од пречникот на Земјата (споредливо со ширината на Австралија), таа е најголемиот природен сателит во Сончевиот Систем во однос на големината на неговата планета, петти по големина сателит во Сончевиот Систем, и е поголема од која било позната џуџеста планета. Месечината е објект со планетарна маса кој формирал диференцирано карпесто тело, што ја прави сателитска планета според геофизичките дефиниции на терминот. На Месечината и недостасува значајна атмосфера, хидросфера или магнетно поле. Нејзината површинска гравитација е околу една шестина од Земјината (0,1654 g); Јупитеровата месечина Ија е единствениот сателит во Сончевиот Систем за која се знае дека има повисока гравитација и густина.

Кружи околу Земјата на просечно растојание од 384.400 км или околу 30 пати поголемо од пречникот на Земјата, нејзиното гравитациско влијание малку го продолжува денот на Земјата и е главниот двигател на плимата и осеката на Земјата. Орбитата на Месечината околу Земјата има орбитален период од 27,3 денови. За време на секој период од 29,5 денови, количината на видлива површина осветлена од Сонцето варира од 0 до 100%, што резултира со месечеви мени кои ја формираат основата за месеците од месечевиот календар. Месечината е плимно заклучена за Земјата, што значи дека должината на целосната ротација на Месечината околу сопствената оска предизвикува нејзината иста страна (блиската страна) секогаш да биде свртена кон Земјата, а нешто подолгиот месечев ден е ист како орбиталниот период. Според тоа, 59% од вкупната површина на Месечината може да се види од Земјата преку поместувања на поради либрација. (Дознајте повеќе...)


Слика на денот
Вардар и автопатот А1 после Демиркаписката Клисура (2).jpg
Автопатот А1 преку реката Вардар гледан од тврдината Стрезов Град, Демиркаписко.
Дали сте знаеле…

Занимливости од содржините на Википедија:

Марк Твејн во 1907 г.
На денешен ден…

Денес е 31 мај 2023 г.

Настани:

1942  Чехословачките патриоти го убија водачот на Гестапо, Рајнхард Хајдрих, еден од најсуровите нацистички злосторници, организатор на најмасовните масакри врз Полјаците, Евреите и Русите. Во знак на одмазда, нацистите го уништија селото Лидице и ги убија нивните жители.
1961  Јужна Африка се прогласи за република, за претседател на ЈАР е избран Чарлс Робертс Сварт, а државата го напушти Британскиот комонвелт.
1962  Во Израел е извршена смртна казна со бесење врз нацистичкиот злосторник Адолф Ајхман, еден од главните извршители на Хитлеровото „конечно решение“ на еврејското прашање во Европа. Во судскиот процес е утврдено дека Ајхман е виновен за смртта на шест милиони луѓе.
1991  Во Лисабон е потпишан мировен Договор за Ангола, според кој, по околу 16 години заврши граѓанската војна во таа африканска земја.

Родени:

1656  Марен Марефранцуски композитор за виола да гамба.
1819  Волт Витман — американски поет.
1892  Константин Паустовски — руски и советски писател.
1908  Дон Амичи — американски глумец.
1911  Морис Але — француски економист, добитник на Нобеловата награда.
1930  Клинт Иствуд — американски филмски глумец и режисер.
1934  Рада Ѓуричин — српска и југословенска глумица.
1941  Вилијам Нордхаус — американски економист, добитник на Нобеловата награда во 2018 година.
1945  Рајнер Вернер Фасбиндер — германски режисер.
1948  Џон Бонам — англиски рок-музичар, член на групата „Лед цепелин“.
1965  Брук Шилдс — американска глумица.
1969  Тони Цетински — хрватски пејач.
1970  Паоло Сорентино — италијански режисер.
1986  Роберт Гесинк — холандски велосипедист.
1989  Марко Ројс — германски фудбалер.
2001  Ига Свјатек — полска тенисерка.

Починале:

1594  Јакопо Робусти Тинторетоиталијански сликар.
1809  Франц Јозеф Хајдн — австриски класицистички композитор.
1854  Ватрослав Лисинскихрватски композитор.
1953  Владимир Татлин — руски и советски сликар и архитект.
1962  Адолф Ајхман — нацистички функционер.
1978  Јожеф Божик — унгарски фудбалер.
1983  Џек Демпси — американски боксер.
2019  Ѓело Јусиќ — хрватски композитор, аранжер, диригент и гитарист.
Што е Википедија?

Википедија е енциклопедија напишана преку соработка на многу од нејзините читатели. Таа е посебен вид на мрежно место, наречено вики, што го прави придонесот кон неа брз и лесен.

Сакате да помогнете?
Започнете со нашиот вовед!

Други области
  • Селска чешма — централниот форум за дискусија на Википедија, место каде што можете да поставувате прашања и да давате коментари.
  • Портал на заедницата — проекти, ресурси и активности за сите кои сакаат да се вклучат во проектот.
  • На други јазици — Википедија е повеќејазичен проект. Освен на македонски, Википедија е достапна и на преку 300 други јазици.
Збратимени проекти

Википедија е проект на Фондацијата Викимедија — непрофитна организација која опфаќа и други проекти:

Commons-logo.svg
Ризница
Складиште на слики, снимки и други мултимедијални содржини
Wikinews-logo-51px.png
Викивести
Вести со права за слободна употреба
Wiktionary-logo-51px.gif
Викиречник
Речник и лексикон
Wikiquote-logo-51px.png
Викицитат
Збирка на цитати
Wikibooks-logo-35px.png
Викикниги
Учебници и прирачници со права за слободна употреба
Wikisource-logo.png
Викиизвор
Библиотека на дела со права за слободна употреба
Wikispecies-logo-35px.png
Викивидови
Именик на видови
Wikiversity-logo-41px.png
Викиуниверзитет
Материјали и активности за учење со права за слободна употреба
Wikimedia-logo-35px.png
Мета-вики
Усогласување на проектот „Викимедија“
Wikidata-logo.svg
Википодатоци
База на слободни знаења
Wikivoyage-logo.svg
Википатување
Отворен туристички водич