Главна страница

Од Википедија — слободната енциклопедија

Добре дојдовте на Википедија

слободната енциклопедија што може секој да ја уредува
имаме 136.388 статии на македонски јазик
Избрана статија за оваа седмица
Полна месечина

Месечина — единствен природен сателит на планетата Земја и најблиско небесно тело до неа. Со околу една четвртина од пречникот на Земјата (споредливо со ширината на Австралија), таа е најголемиот природен сателит во Сончевиот Систем во однос на големината на неговата планета, петти по големина сателит во Сончевиот Систем, и е поголема од која било позната џуџеста планета. Месечината е објект со планетарна маса кој формирал диференцирано карпесто тело, што ја прави сателитска планета според геофизичките дефиниции на терминот. На Месечината и недостасува значајна атмосфера, хидросфера или магнетно поле. Нејзината површинска гравитација е околу една шестина од Земјината (0,1654 g); Јупитеровата месечина Ија е единствениот сателит во Сончевиот Систем за која се знае дека има повисока гравитација и густина.

Кружи околу Земјата на просечно растојание од 384.400 км или околу 30 пати поголемо од пречникот на Земјата, нејзиното гравитациско влијание малку го продолжува денот на Земјата и е главниот двигател на плимата и осеката на Земјата. Орбитата на Месечината околу Земјата има орбитален период од 27,3 денови. За време на секој период од 29,5 денови, количината на видлива површина осветлена од Сонцето варира од 0 до 100%, што резултира со месечеви мени кои ја формираат основата за месеците од месечевиот календар. Месечината е плимно заклучена за Земјата, што значи дека должината на целосната ротација на Месечината околу сопствената оска предизвикува нејзината иста страна (блиската страна) секогаш да биде свртена кон Земјата, а нешто подолгиот месечев ден е ист како орбиталниот период. Според тоа, 59% од вкупната површина на Месечината може да се види од Земјата преку поместувања на поради либрација. (Дознајте повеќе...)


Слика на денот
Cataratas Victoria, Zambia-Zimbabue, 2018-07-27, DD 04.jpg
Поглед на Викториините Водопади на реката Замбези — најголемиот водопад во светот. Се наоѓа на границата меѓу Замбија (лево) и Зимбабве (десно).
Дали сте знаеле…

Занимливости од содржините на Википедија:

Марк Твејн во 1907 г.
На денешен ден…

Денес е 1 јуни 2023 г.

Настани:

1880  Во САД е поставена прва јавна телефонска говорница во светот, во зградата на. банката „Јејл“ во Њу Хевен.
1941  Втора светска војна: Германците го освоија Крит и заробија 13.000 британски војници со што обезбедија важна база за операции на Блискиот Исток и во Северна Африка.
1953  Во Женева е основана Европската организација за јадрени истражувања.
1992  Во Скопје е поставен камен-темелникот на Домот-музеј на народната музика, објект што на Македонија и го подарија македонските естрадни уметници Есма и Стево Теодосиевски. Свечено е пуштен во употреба во мај 1996 година.
1994  Армандо Калдерон Сол стана прв претседател на Ел Салвадор по завршувањето на граѓанската војна која повеќе децении траела во оваа држава.
1994  ЈАР по 33 години се врати во Британскиот комонвелт.
1994  Во Скопје е поставен камен - темелник на Институтот за применета кинезиологија и рехабилитација.
1998  Соња Николовска, сопственик на пирамидалната штедилница „ТАТ” е осудена на казна затвор од 8 години.
2005  Жан-Пол Пруст станува Државен министер (шеф на владата) на Монако.
2008  На вонредните парламентарни избори во Република Македонија победи ВМРО ДПМНЕ освојувајќи повеќе од половината од пратеничките места. Изборите беа проследени со насилства и употреба на огнено оружје, при што едно лице го загуби животот, а повеќемина беа ранети.


Родени:

1804  Михаил Иванович Глинка — руски композитор.
1815  Отон I — крал на Грција.
1907  Јан Паточка — чешки филозоф.
1926  Норма Џин (Мерилин Монро) — американска глумица.
1936  Беким Фехмиу — југословенски глумец.
1937  Морган Фримен — американски глумец.
1943  Драган Јаневски — македонски поет.
1946  Славе Димитров — македонски композитор, пејач и аранжер.
1947  Рони Вуд — англиски рок-музичар, член на групата „Ролинг Стоунс“.
1955  Душан Савиќ — српски и југословенски фудбалер.
1960  Владимир Крутов — руски и советски хокеар.
1973  Хајди Клум — германска манекенка.
1974  Аланис Морисет — канадско-американска пејачка.
1978  Александар Шапиќ — српски ватерполист и политичар.
1985  Тирунеш Дибаба — етиопска атлетичарка.
1988  Домагој Дувњак — хрватски ракометар.
1990  Марино Мариќ —хрватски ракометар.

Починале:

193  Дидиј Јулијанримски цар.
1846  Грегориј XVIримски папа.
1946  Јон Антонескупремиер на Романија.
1948  Сони Бој Вилијамсон I — американски блуз-музичар.
1952  Џон Деви — американски филозоф.
1953  Алекс Џејмс — шкотски фудбалер.
1968  Хелен Келер — американска активистка и писателка.
1974  Хуан Перон — аргентински политичар и државник.
1984  Кирил Симоновски - Џина — македонски и југословенски фудбалер.
2003  Панче Васоски — македонски глумец.
2008  Ив Сен Лоран — француски моден творец.
2010  Андреј Вознесенски — руски поет и писател.
2018  Синан Сакиќ — српски и југословенски фолк-пејач.
Што е Википедија?

Википедија е енциклопедија напишана преку соработка на многу од нејзините читатели. Таа е посебен вид на мрежно место, наречено вики, што го прави придонесот кон неа брз и лесен.

Сакате да помогнете?
Започнете со нашиот вовед!

Други области
  • Селска чешма — централниот форум за дискусија на Википедија, место каде што можете да поставувате прашања и да давате коментари.
  • Портал на заедницата — проекти, ресурси и активности за сите кои сакаат да се вклучат во проектот.
  • На други јазици — Википедија е повеќејазичен проект. Освен на македонски, Википедија е достапна и на преку 300 други јазици.
Збратимени проекти

Википедија е проект на Фондацијата Викимедија — непрофитна организација која опфаќа и други проекти:

Commons-logo.svg
Ризница
Складиште на слики, снимки и други мултимедијални содржини
Wikinews-logo-51px.png
Викивести
Вести со права за слободна употреба
Wiktionary-logo-51px.gif
Викиречник
Речник и лексикон
Wikiquote-logo-51px.png
Викицитат
Збирка на цитати
Wikibooks-logo-35px.png
Викикниги
Учебници и прирачници со права за слободна употреба
Wikisource-logo.png
Викиизвор
Библиотека на дела со права за слободна употреба
Wikispecies-logo-35px.png
Викивидови
Именик на видови
Wikiversity-logo-41px.png
Викиуниверзитет
Материјали и активности за учење со права за слободна употреба
Wikimedia-logo-35px.png
Мета-вики
Усогласување на проектот „Викимедија“
Wikidata-logo.svg
Википодатоци
База на слободни знаења
Wikivoyage-logo.svg
Википатување
Отворен туристички водич