صفحهٔ اصلی
شهابالدین ابو عبدالله یاقوت بن عبدالله الحموی که به نام یاقوت حَمَوی شهرت دارد، جغرافیدان و تاریخنویس عربزبانِ یونانیتبار قرن ششم و هفتم قمری است. وی در بعضی منابع به نام دوران بردگی خود، یاقوت رومی نیز شناخته میشود. یاقوت، در روزگار کودکی و در خلال جنگ صلیبی سوم به اسارت مسلمانان درآمد و در بغداد به عنوان برده به یک تاجر اهل حماه فروخته شد. ارباب، او را به تحصیل واداشت تا بتواند از کمک او در امر تجارت استفاده کند. یاقوت پس از فراغت از تحصیل در امور تجاری و سفرهای بازرگانی به کار گمارده شد تا این که به سبب مشاجره، اربابش او را آزاد و با او قطع رابطه کرد. پس از آزادی، یاقوت در بازار بغداد به نسخهبرداری از کتاب پرداخت تا امرار معاش کند. اما بعد از چند سال، ابتدا به عنوان شریکِ اربابِ سابق (که روابطشان دوباره ترمیم شده بود) و پس از درگذشت او، بهصورت مستقل سفرهای تجارتی را از سر گرفت. یاقوت در این سفرها کتاب دادوستد میکرد و به این خاطر در سفرهای متعددی که داشت، با بسیاری از بزرگان عصر خود از جمله جمالالدین قفطی، مورخ و نحوی ساکن حلب ملاقات کرد. یاقوت مدتی نیز در شهرهای مختلف خراسان از جمله مرو اقامت گزید و از کتابخانههای بزرگ این شهرها برای مطالعات و تحقیقات خود استفاده کرد. او پس از سه سال اقامت در مرو، در پی هجوم مغولان به ایران به عراق و از آنجا به شام گریخت. در سالهای پایانی عمر، یاقوت به تجارت و مطالعات خود ادامه داد و توانست نگارش برخی از آثار خود را به پایان برساند. او در سال ۶۲۶ قمری در کاروانسرایی در حلب درگذشت؛ در حالی که وارثی نداشت و وصیت کرده بود کتابهایش به مسجدی در بغداد اهدا شود. اگرچه بسیاری از شرقشناسان، یاقوت حَمَوی را به واسطهٔ مُعجمالبُلدان میشناسند و به همین دلیل، او را جغرافیدان میدانند، اما او در نحو، تاریخ و تاریخ ادبیات نیز پژوهش کرده و آثاری در این حوزهها نیز نگاشته است.
- … فیل میتواند از طریق بوی ادرار، خویشاوند خود را از غریبه تشخیص دهد؟ (در تصویر)
- … تامکورد — پیوندی از انگور کونکورد و سلطانی — پیش از دریافت مجوز پرورش، به مدت ۱۷ سال مورد آزمایش قرار گرفت؟
- … مارکوس آئورلیوس، یکی از پنج امپراتور خوب در روم باستان، فیلسوفی مطرح در مکتب رواقی بود؟
- … کتاب ۸۵ روش برای بستن کراوات، روشهای بستن کراوات را با مفاهیم و فرمولهای ریاضی توضیح میدهد؟
- … برپایهٔ آنچه در اِنوما اِلیش آمده است، بابِلیان اعتقاد داشتند که انسان از خون یک خدای قربانیشده آفریده شده است تا خدمتکارِ خدایان باشد؟
- … در نخستین انتخابات مجلس شورای ملی، افراد ورشکسته حق رأی نداشتند؟
ویکیپدیا دانشنامهای اینترنتی با بیش از ۳۲۹ زبان با محتوای آزاد است که با همکاری افراد داوطلب نوشته میشود و هر کس که به اینترنت دسترسی داشته باشد میتواند مقالههای آن را ویرایش کند. هدف ویکیپدیا آفرینش و انتشار جهانی یک دانشنامهٔ آزاد به تمامی زبانهای زندهٔ دنیاست. با رشد روزافزون این دانشنامه گردانندگان آن در بنیاد ویکیمدیا چندین پروژهٔ مشابه دیگر همچون ویکیواژه، ویکیکتاب، ویکیگفتاورد، ویکیخبر، ویکیدانشگاه، ویکیسفر، ویکیداده و ویکیگونه را پدیدآوردند. ویکیپدیای فارسی دو سال پس از شروع پروژهٔ ویکیپدیای انگلیسی، در ۲۸ آذر ۱۳۸۲ (۱۹ دسامبر ۲۰۰۳) فعالیت خود را آغاز کرد و اکنون در ردهٔ نوزدهم ویکیپدیاها قرار دارد و بزرگترین دانشنامهٔ فارسی محسوب میشود. ویکیپدیای فارسی هم اکنون (۹ فروردین ۱۴۰۳ خورشیدی) ۹۹۶٬۹۴۲ نوشتار دارد.
- تیراندازیهای گسترده و انفجارهایی در تالار کروکوس سیتی (در تصویر) در شهر کراسنوگورسک، روسیه باعث کشتهشدن حداقل ۱۳۷ نفر شد.
- ولادیمیر پوتین برای بار پنجم برنده انتخابات ریاست جمهوری اعلام شد.
- در مراسم اسکار، اوپنهایمر هفت جایزه از جمله جایزهٔ بهترین فیلم را به دست آورد.
- آکیرا توریاما، هنرمند مانگا ژاپنی و مؤلف دراگون بال، در ۶۸ سالگی درگذشت.
- سوئد رسماً سی و دومین کشور عضو ناتو شد.
امروز: پنجشنبه، ۲۸ مارس ۲۰۲۴ میلادی برابر ۹ فروردین ۱۴۰۳ هجری خورشیدی و ۱۸ رمضان ۱۴۴۵ هجری قمری (UTC)
- اولین شب قدر
- رویدادها
- ۱۹۶۲ - بر اثر کودتای نظامی در سوریه رئیسجمهور ناظم القدسی از این کشور گریخت.
- ۱۹۹۴ - سیلویو برلوسکونی با پیروزی در انتخابات ایتالیا به قدرت رسید.
- زادروزها
- ۱۴۸۳ - زادروز رافائل نقاش و معمار ایتالیایی
- ۱۵۱۵ - زادروز سانتا ترسا نویسنده و دینشناس اسپانیایی
- ۱۸۶۸ - زادروز ماکسیم گورکی داستاننویس، نمایشنامهنویس و مقالهنویس انقلابی روس، از بنیانگذاران سبک رئالیسم سوسیالیستی
- ۱۹۳۶ - زادروز ماریو بارگاس یوسا داستاننویس، مقالهنویس، سیاستمدار و روزنامهنگار پرو-اسپانیایی
- ۱۹۵۹ - زادروز لورا چینچیلا رئیسجمهور کاستاریکا
- ۱۹۸۵ - زادروز استانیسلاس واورینکا تنیسباز اهل سوئیس
- ۱۹۸۶ - زادروز لیدی گاگا (در تصویر) خواننده، ترانهسرا و بازیگر آمریکایی، برندهٔ ۱۳ جایزه گرمی، ۱ جایزه اسکار، ۲ جایزه گلدن گلوب، ۱ جایزه بفتا، ۳ جایزه بریت و دارای ۱۶ رکورد جهانی گینس
- درگذشتها
- ۱۸۸۱ - درگذشت مودست موسورگسکی بزرگترین درامپرداز موسیقی روسیه
- ۱۹۴۱ - درگذشت ویرجینیا وولف، رماننویس، مقالهنویس، ناشر، منتقد و فمینیست انگلیسی
- ۱۹۴۳ - درگذشت سرگئی راخمانینف پیانیست و آهنگساز روس
- ۱۹۶۹ - درگذشت دوایت آیزنهاور سی و چهارمین رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا
- ۱۹۸۵ - درگذشت مارک شاگال نقاش برجستهٔ فرانسوی - روسی، از پیشگامان سبک اکسپرسیونیسم انتزاعی
- ۲۰۱۳ - درگذشت ریچارد گریفیتس بازیگر تلویزیون و فیلم اهل بریتانیا