ویکی‌پدیا:اندازه مقاله

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه است که توسط Jeeputer (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۲۸ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۵:۰۳ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی داشته باشد.

این صفحه شامل مروری بر موضوعات مرتبط به محدودیت‌های اندازه مقالات است که این محدودیت‌ها توسط مسایل ذیل معین می‌شوند:

  • مشکلات خوانندگان، مانند خوانایی، سازمان، اشباع اطلاعاتی، ...
  • مشکلات ویراستاران، مانند کشمکش‌های صفحه‌های بحث، مشاجره پیرامون مشارکت‌های جزئی، بحث دربارهٔ چگونگی شکستن مقاله به مقاله‌های کوچکتر و…
  • مشکلات فنی مانند محدودیت‌های مرورگرها، سرعت بارگذاری، ارتباط‌های سلولی و…

مشکلات خوانندگان

هر مقاله ویکی‌پدیا یک فرایند تکامل را طی می‌کند و احتمالاً به بزرگ شدن ادامه می‌دهد. هنگامی که کار شما بر روی مقاله‌ای تمام شده‌است، ویراستاران دیگر همچنان به آن مقاله مطالب جدیدی خواهند افزود. ویکی‌پدیا فضای کافی برای ذخیره همه این مطالب افزوده شده دارد پس از این لحاظ مشکلی وجود ندارد اما از طرف دیگر خواندن و ناوبری مقاله‌های بزرگ دشوار است.

مقاله‌ای که از یک یا دو صفحه بزرگتر است باید به بخش‌هایی تقسیم شود تا خواندن آن ساده‌تر شود. برای بیشتر مقاله‌های بزرگ بخش‌بندی مقاله کاری طبیعی است؛ اما بااینکه راهی «طبیعی» برای بخش‌بندی یک فهرست یا جدول بزرگ وجود ندارد، بیشتر ویراستاران معتقدند که این کار به هر صورت باید انجام شود تا ناوبری و ویرایش کردن آن آسان‌تر شود.

همچنین خوانندگان ممکن است با خواندن مقاله‌ای که بیش از ۳۰ تا ۵۰ کیلوبایت طول دارد خسته شوند، چنین مقاله‌ای معادل ۶۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰ واژه طول دارد. اگر مقاله‌ای به‌طور چشمگیری بزرگتر از آن شود، ممکن است به سود خوانندگان باشد که بخش‌هایی از مقاله را به مقاله‌های دیگر منتقل کرد و خلاصه آن بخش‌ها را به جایشان قرار داد. یک قاعده کلی این است که اگر متن خواندنی مقاله پرینت‌گرفته‌شده به بیش از ۱۰ صفحه رسیده بود، شروع به شکستن آن به مقاله‌های کوچکتر کنید. مقاله‌هایی که به موضوعات تخصصی‌تر می‌پردازند باید در کل کوتاه‌تر از مقاله‌های کم‌تر تخصصی باشند.

تنها متن اصلی در این محاسبه باید در نظر گرفته شود، پیوندها، جستارهای وابسته، منابع، پانویس، بخش برای مطالعه بیشتر، فهرست مندرجات و مانند آن جزء متن اصلی به حساب نمی‌آیند، زیرا هدف محدود ساختن اندازه متن اصلی است که برای خواننده مشکل ایجاد می‌کند.[۱]

متن اصلی شامل چه بخش‌هایی نیست

متن اصلی شامل بخش‌هایی مانند بخش‌های زیر نیست:

  • بخش‌های منابع و پانویس‌ها («جستارهای وابسته»، «پیوندهای بیرونی»، پانویس‌ها، مراجع و…)
  • تصویرها و نمودارها
  • جدول‌ها و فهرست‌ها
  • یوآرال‌های بیرونی و پیوندهای میان‌ویکی
  • نشانه‌گذارها

یک فهرست دقیق‌تر و راهی برای محاسبه متن اصلی در پانویس داده شده‌است.[۱]

استثناها

دو استثنا، فهرست‌ها و مقاله‌هایی هستند که زمینه خاصی را خلاصه می‌کنند. این‌ها به عنوان خلاصه‌ها و نقاط شروع یک زمینه عمل می‌کنند و دربارهٔ بعضی از موضوع‌ها یا فهرست‌های گسترده، یا نقطه تقسیم طبیعی ندارند یا به صورت یک مقاله بهتر عمل می‌کنند. در این موارد مقاله در صورت امکان باید کوتاه نگه داشته شود. بخش‌های اصلی، در صورتی که یک مقاله جداگانه دربارهٔ موضوع آن‌ها منطقی باشد، باید خلاصه‌وار نوشته شوند و در نوشتن مقاله باید توجه بیشتری به خوانایی شود.

خوانندگان چنین مقاله‌هایی در صورتی که متن خوب نوشته شده باشد، یا یک شیوه و ساختار منطقی ایجاد شده باشد و طول مناسبی داشته باشد، پیچیدگی آن را خواهند پذیرفت. بیشتر مقاله‌ها نیاز نیست که بیش از حد بزرگ باشند. اما اگر یک مقاله بلند یا خیلی بلند اجتناب‌ناپذیر باشد، پیچیدگی آن باید به حداقل برسد. خوانایی همچنان معیار اصلی است.

فهرست‌ها، جدول‌های و زیرمقاله‌ها

فهرست‌ها، جدول‌ها، و سایر محتوایی که از پیش به‌شکلی خلاصه نوشته شده‌اند ممکن است دیگر نیازی به کاهش حجم یا خلاصه‌نویسی بیشتر با استفاده از شیوهٔ خلاصه‌نویسی نداشته باشند. اگر روشی «طبیعی» برای تفکیک یا کاهش طول یک فهرست یا جدول طولانی وجود ندارد، احتمالاً بهتر است که آن را دست‌نخورده باقی بگذارید و در خصوص تعبیه کردن آن در مقالهٔ اصلی یا تفکیک آن به یک صفحهٔ مستقل تصمیم‌گیری شود. صرف نظر از این موضوع، یک فهرست یا جدول باید تا حد ممکن و تا جایی که به هدف و کاربرد آن صدمه نزند، کوتاه باشد. درج داده‌های بیش از حد آماری در تضاد با سیاست مربوطه است.

مشکلات فنی

در گذشته، به علت برخی از مرورگرهایی که اکنون به ندرت کاربرد دارند، پیشنهاد اکید می‌شد که اندازه مقاله‌ها حداکثر به ۳۲ کیلوبایت محدود شوند، زیرا ویرایش مقاله‌هایی بزرگتر از آن مشکلات جدی ایجاد می‌کرد. با پیدایش ویژگی ویرایش بخش و در دسترس بودن نسخه‌های بروز برای مرورگرهای اشاره شده، این قاعده سفت و سخت، برداشته شد و هم‌اکنون مقاله‌های بسیاری وجود دارند که کل متن آن‌ها بیشتر از ۳۲ کیلوبایت طول دارد.

حتی با این حال، اندازه کلی مقاله باید به‌طور منطقی کوچک نگاه داشته شود، زیرا ویرایشگران بسیاری وجود دارند که با خطوط کم‌سرعت ویرایش می‌کنند. خطوطی که در اینجا باید در نظر گرفته شوند، خطوط دایل‌آپ، تلفن‌های هوشمند و خطوط باند گسترده low-end هستند. متن یک صفحه ۳۲ کیلوبایتی ۵ ثانیه طول می‌کشد که توسط خطوط دایل‌آپ برای ویرایش بار شود، که تصاویر همراه متن خود زمان اضافه‌ای برای بار شدن می‌گیرند، پس صفحه‌هایی که به‌طور چشمگیری از این بزرگتر باشند پیشنهاد نمی‌شوند.

مرورگرهای همراه هم که حافظه کم و سی‌پی‌یوی کم‌سرعت دارند، خود مشکلی دیگرند. پردازش صفحه‌های بلند در آن‌ها بسیار زمان‌بر است، اگر که اصلاً کاملا بار شوند. مرورگرهای همراه فعلی و بعضی از مرورگرهای قدیمی‌تر رایانه‌های شخصی نمی‌توانند به درستی صفحه‌های بلند را ویرایش کنند، زیرا آن‌ها متن را به بخش‌های ۳۲ کیلوبایتی تقسیم می‌کنند. درصورتی‌که از خطوط کم‌سرعت مانند یک رایانه رومیزی با مودم دایل‌آپ آنالوگ یا ارتباط‌های بی‌سیم بعضی از وسایل همراه استفاده شود، بارگذاری مقاله‌های بلند ممکن است به درازا بکشد.

مقاله‌های بسیار بلند

با برخی از مرورگرهای وب در بعضی از محیط‌های خاص مقاله‌های بزرگتر از ۴۰۰ کیلوبایت ممکن است به خوبی ظاهر نشوند یا اصلاً ظاهر نشوند. اگر ممکن باشد باید این مقاله‌های بسیار بلند بخش شوند. در صورت امکان مقاله را به چند مقاله مجزا بخش کنید. اما در صورت نیاز می‌توانید مقاله را به‌دلخواه بخش کنید. مثلاً نیمه اول مقاله را تبدیل به یک مقاله کنید و نیمه دوم را تبدیل به مقاله‌ای دیگر. از بخش کردن مقاله به این صورت بپرهیزید، مگر این‌که یک مشکل فنی ثابت‌شده برای بارگذاری صفحه بر روی دست‌کم یکی از مرورگرهای اصلی وجود داشته باشد. اگر شما مقاله را به‌دلخواه بخش می‌کنید دقت کنید که از هر بخش به بخش‌های دیگر پیوند بدهید. برای مقاله‌هایی که در فضای اصلی نیستند می‌توانید بخش‌های بالا و پایین مقاله را جدا کرده و توسط تراگنجانش آن‌ها را به هم پیوند بزنید. مراقب تراگنجانش در فضای اصلی باشید زیرا ممکن است کاربران کم‌تجربه را که می‌خواهند ویرایش‌های بعدی را انجام دهند گیج کند.

بخش کردن یک مقاله

وقتی شما یک بخش از یک مقاله بزرگ را جدا کرده و مقاله مستقلی ایجاد می‌کنید، شما باید خلاصه‌ای از آنچه جدا شده به همراه پیوندی به مقاله مستقل ایجاد شده در مقاله اصلی قرار دهید. در صفحه بحث مقاله مستقل ایجاد شده از برچسب‌های {{SubArticle}} یا {{Summary in}} استفاده کنید تا به مقاله اصلی ارجاع دهند. برای اینکه با بخش ۴.I GFDL انطباق داشته باشد، صفحه جدید باید با یک خلاصه ویرایش همراه باشد که نام مقاله اصلی در آن آمده باشد. (از این مرحله یا نام مقاله صرفنظر نکنید) همچنین در خلاصه ویرایش مقاله اصلی هم باید نام مقاله جدید ذکر شود.

عجول نباشید

به محض اینکه مقاله‌ای از ۳۲ کیلوبایت بزرگتر شد، اقدامی عجولانه برای کاهش حجم آن نکنید. نیازی به عجله نیست. متن اصلی باید جدا از منابع و بخش‌های دیگر بررسی شود. ساختار کلی مقاله را با ویرایشگران دیگر به بحث بگذارید. تعیین کنید که آیا بهتر است مقاله در قالب چند مقاله کوچکتر سازماندهی شود. توجه داشته باشید که گاهی یک مقاله باید بزرگ باشد تا موضوع را به‌طور کافی پوشش دهد. قطعا اندازه دلیل خوبی برای حذف اطلاعات درست و مفید نیست.

جداسازی بخش‌های بحث‌برانگیز یا کم‌اهمیت از مقاله

یک حقیقت نسبتاً کم‌اهمیت ممکن است در متن مقاله بزرگ مناسب باشد، اما با در نظر گرفتن موضوع کلی مقاله نامناسب باشد. در بیشتر حالت‌ها جدا کردن یک بخش بحث‌برانگیز از مقاله بدون نوشتن یک چکیدهٔ مناسب، نقض دیدگاه بی‌طرف است. همچنین ساختن یک مقاله جدید فقط برای گذاشتن اطلاعاتی که اجماع کاربران بر قرار نگرفتن آن‌ها در مقاله اصلی بوده‌است، ممکن است نقض سیاست دیدگاه بی‌طرف باشد. با در نظر گرفتن اصول سازماندهی برای بخش کردن یک مقاله، همچنین مطمئن شوید که عنوان و محتوای مقاله جدا شده بازتاب‌دهنده سیاست دیدگاه بی‌طرف باشد.

جداسازی بخش‌های نامطلوب

اگر بخشی از یک مقاله محملی برای مشارکت‌های ناسازنده باشد (مانند بخش «پیوندهای بیرونی» یا بخش‌های کم‌اهمیت) هوشیار باشید که هرچند که انتقال آن به مقاله‌ای دیگر ممکن است به پاکسازی مقاله اصلی کمک کند، این کار سبب ایجاد مقاله‌ای نو می‌شود که کلا از یک بخش برای مشارکت‌های نامطلوب تشکیل شده‌است. اگر یک مقاله بزرگ شامل یک بخش یا اطلاعات نامطلوب است، حذف کردن آن قسمت بهتر از ساختن یک مقاله نو برای آن است.

یک قاعده سرانگشتی

یک قاعده سرانگشتی از ویکی‌پدیای انگلیسی، برای بخش کردن مقاله‌ها و همچنین ترکیب کردن مقاله‌های کوچک:

نکته: دقت شود که حجم حروف انگلیسی، نصف حروف فارسی است و این معیار، بر اساس ویکی‌پدیای انگلیسی است.

اندازه‌متن‌اصلی (کیلوبایت) چه باید کرد
بیش از ۱۰۰ به احتمال خیلی بالا، بهتر است تقسیم شود
بیش از ۶۰ احتمالاً بهتر است تقسیم شود (هرچند که گستره یک موضوع گاهی می‌تواند زمان اضافه برای خواندن را توجیه کند)
بیش از ۳۰ ممکن است نیاز به تقسیم داشته باشد (احتمال نیاز بودن تقسیم با اندازه مقاله بالا می‌رود)
کم‌تر از ۳۰ اندازه مقاله به تنهایی تقسیم کردن آن را توجیه نمی‌کند
کم‌تر از ۱ اگر یک مقاله یا فهرست بیش از چند ماه این اندازه مانده‌است، ترکیب آن با یک مقاله مرتبط را بررسی کنید. به عنوان راهی دیگر می‌توانید با افزودن کمی اطلاعات به مقاله این مشکل را رفع کنید. ویکی‌پدیا:مقاله خرد را ببینید.

لطفاً توجه کنید:

این رهنمودها تا حدود کمتری در مورد فهرست‌ها و صفحه‌های ابهام‌زدایی کاربرد دارند، و طبیعتاً در مورد تغییر مسیرها کاربرد ندارند.

چگونه می‌توان مقاله‌های بلند را یافت

فهرست ۱۰۰۰ صفحه بلند در ویژه:صفحه‌های بلند آمده‌است.

شما می‌توانید اندازه یک صفحه در فضای نام اصلی (و وقتی که ازکارانداخته نشده باشد در فضاهای نام دیگر) را توسط جستجو برای آن صفحه بیابید. به یاد داشته باشید که از دکمه جستجو استفاده کنید نه از دکمه برو!

برای صفحه‌های بزرگ‌تر از ۳۰ کیلوبایت، اندازه صفحه به هنگام ویرایش توسط پیام مدیاویکی:Longpagewarning نمایش داده می‌شود. مثلاً

این صفحه ۳۷ کیلوبایت طول دارد.

توانایی ویرایش یک بخش به جای کل صفحه از زمان لازم برای ظاهر شدن صفحه ویرایش و درنتیجه مقداری از مشکلات طول صفحه می‌کاهد، به شرطی که اندازهٔ هر بخش مقاله در محدودهٔ موردنظر باشد. بااین‌حال، افرادی که با خطوط کم‌سرعت می‌خواهند صفحه‌ای را بخوانند، همچنان باید منتظر بار شدن کل صفحه بمانند.

شما می‌توانید ترجیحات خود را به گونه‌ای تنظیم کنید که پیوندهای به صفحه‌های کوچک‌تر از یک حد مشخص به یک رنگ دیگر نمایش داده شوند. اندازه در این‌جا به معنی اندازهٔ نمایش‌داده‌شده در جعبه ویرایش است.

اگر برای ویرایش یک مقاله بلند مشکل داشتید

بهترین راه دائمی این است که نسخه‌های جدیدتر مرورگرتان را نصب کنید. هیچ‌یک از مرورگرهای جدید مشکلی برای نمایش صفحه‌های با اندازهٔ بیشتر از ۳۲ کیلوبایت ندارند.

به‌عنوان یک راه‌حل جایگزین، می‌توانید در هر زمان تنها یک بخش را ویرایش کنید، به شرطی که اندازهٔ آن بخش کمتر از ۳۲ کیلوبایت باشد. کافی است در بالای مرورگر، جایی که نشانیِ صفحه نمایش داده شده‌است، &section=0 را بیفزایید و به‌جای 0 شمارهٔ بخش موردنظرتان را با ارقام انگلیسی تایپ کنید.

پانویس

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ به‌طور خاص متن اصلی شامل این موارد نمی‌شود: پیوندهای بیرونی، بخش برای مطالعه بیشتر، منابع، پانویس‌ها، جستارهای وابسته و بخش‌های مشابه؛ فهرست مندرجات، جدول‌ها، بخش‌های فهرست‌مانند و مانند آن؛ نشانه‌گذارها، پیوندهای میان‌ویکی، یوآرال‌ها و مانند آن. برای این‌که به سرعت اندازه متن اصلی را محاسبه کنید بر روی نسخه قابل چاپ کلیک کنید، کل متن را انتخاب کنید، کپی کرده و آن را در یک صفحه ویرایش پیست کنید، باقی بخش‌هایی را که جزو متن اصلی نیستند حذف کنید و بر روی دکمه پیش‌نمایش کلیک کنید تا هشدار اندازه متن را ببینید.