بعل

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
مجسمهٔ مفرغی بعل با یک دست افراشته، متعلق به ۱۲ تا ۱۴ قرن قبل از میلاد که در رأس شمره (اوگاریت باستان) پیدا شده‌است و اکنون در موزه لوور نگاه داشته‌می‌شود.

بَعل خدایی است که جوامع باستانی بسیاری در سرزمین بین‌النهرین، آن را می‌پرستیدند. به ویژه کنعانیان او را خدای باروری و حاصل‌خیزی و از مهم‌ترین خدایان می‌دانستند. گرچه واژهٔ بعل که یک اسم عام سامی به معنای رب یا سرور است، می‌توانست به هر خدا یا انسان صاحب‌مقام یا مخلوقی نسبت داده شود، بنابراین این بی‌ثباتی در به‌کار بردن واژهٔ بعل مانع از کاربرد آن درباره خدایی با صفات متمایز نمی‌شد.

بعل (خدای زمین)[ویرایش]

بعل، فی‌نفسه در مقام خداوندِ باروری گماشته شده بود و در آن حیطه، شاهزاده، ارباب زمین خوانده می‌شد. او را همچنین خدای باران و شبنم خطاب می‌کردند، دو قالبی از رطوبت که برای باروری و حاصل‌خیزی خاک سرزمین کنعان، لازم و حیاتی بود. در زبان اوگاریتی و در کتاب عهد عتیق عبری، بعل (בעל) خدای طوفان لقب گرفته‌است. بعل یکی از سه خدای بزرگ است که مورد پرستش همهٔ سومریان بود. خدای زمین که صورت اکدی بَعل سامی‌های عربی است. دو خدای دیگر آنو و اآ به ترتیب آقای آسمان و صاحب درهٔ عمیق هستند.

الیاس ۸۰۰ کاهن بعل را نابود می‌کند.

در متون عهد عتیق[ویرایش]

نام بعل در کتاب مقدس ذکر شده‌است. مهم‌ترین اشاره به آن در زمانی است که پادشاهی شمال اسرائیل از پرستش یهوه فاصله گرفته و اجازه می‌دهد که بعل در آن سرزمین مورد پرستش قرار گیرد. کتاب اول پادشاهان باب ۱۸ آیات ۲۰ تا ۴۰ که داستان الیاس نبی را بیان می‌کند تلاش‌های او را برای متقاعد کردن قوم بنی‌اسرائیل به بازگشت به پرستش یهوه و نابود کردن معابد بعل بیان می‌کند. الیاس نبی در دامنهٔ کوه کرمل کاهنان بعل را به مبارزه می‌طلبد و معجزهٔ خداوند در برابر چشمان آنان آشکار می‌گردد؛ اما با وجود این معجزه، پادشاهی شمال اسرائیل به پرستش بعل ادامه داده و سرانجام خداوند وعده می‌دهد که آن را به دست آشوریان نابود گرداند.

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

پیوند به بیرون[ویرایش]