زبان باسکی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
زبان باسکی
Euskara
زبان بومی درSpain, France
منطقهسرزمین باسک (منطقه بزرگ‌تر)، Basque diaspora
قومیتباسک
شمار گویشوران
ناشناخته (۵۵۰۰۰۰ اشاره‌شده 1991–2012)[۱]
to ۷۲۰۰۰۰ (2012)
گونه‌های نخستین
Proto-Basque
گویش‌ها
Basque alphabet (الفبای لاتین)
Basque Braille
وضعیت رسمی
زبان رسمی در
سرزمین باسک (منطقه خودمختار)
نابارا
تنظیم‌شده توسطEuskaltzaindia
کدهای زبان
ایزو ۱–۶۳۹eu
ایزو ۲–۶۳۹baq (B)
eus (T)
ایزو ۳–۶۳۹eus
گلاتولوگbasq1248[۲]
زبان‌شناسی40-AAA-a
{{{mapalt}}}
Schematic dialect areas of Basque. Light-colored dialects are extinct. See dialects below for details.
این نوشتار شامل نمادهای آوایی آی‌پی‌ای است. بدون پشتیبانی مناسب تفسیر، ممکن است علامت‌های سوال، جعبه یا دیگر نمادها را جای نویسه‌های یونی‌کد ببینید.
مناطق گویش‌های زبان باسکی.
مناطق گویش‌های زبان باسکی.
مناطق گویش‌های زبان باسکی.

زبان باسْکی (به باسکی: Euskara، به اسپانیایی: Basque) زبان مردم باسک است که در شمال اسپانیا و جنوب غرب فرانسه زندگی می‌کنند. این زبان بر خلاف زبان‌های پیرامون خود از خانواده زبان‌های هند-اروپایی نیست، بلکه از زبان‌های پیش از ورود هند اروپایی به اروپا است.[۳] از سه میلیون باسکی حدود ۶۳۲۰۰۰ نفر به این زبان سخن می‌گویند که از این میان ۵۶۶۰۰۰ نفر آن‌ها در اسپانیا زندگی می‌کنند.[۴]

باستان‌شناسان در سال ۲۰۰۶ در باسک ۲۷۰ سنگ نوشته مربوط به قرن سوم میلادی پیدا کردند.[۵]

الفبا[ویرایش]

زبان باسکی با الفبای لاتین نوشته می‌شود.[۶]

نمونهٔ واژگان[ویرایش]

  • Bai= آری
  • Ez= نه
  • Kaixo= سلام
  • Agur= خدا نگهدار
  • Ikusi arte= می‌بینمت
  • Eskerrik asko= سپاس
  • Egun on= روز بخیر
  • Gab on= شب بخیر
  • Urdin= آبی
  • Zuri= سفید
  • Gori= سرخ
  • Edan= نوشیدن
  • Ian= خوردن
  • Lo= خوابیدن
  • Mesedez= لطفاً
  • Barkatu= ببخشید (تقاضای چیزی)
مقایسه با زبان های هندواروپایی[۷]
باسکی انگلیسی(ژرمنی) سانسکریت لاتین روسی(اسلاوی)
ni I aham ego ja
hi you, thou tvam tu ty
gu we vayam nos my
zuek you yu:yam vos vy
nor who ka- quis kto
bat one eka- unus odin
bi two dva duo dva
hiru three tri tres tri
lau four catva:r quattuor chetyre

منابع[ویرایش]

  1. زبان باسکی at اتنولوگ (18th ed., 2015)
  2. Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2013). "Basque". Glottolog 2.2. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology. {{cite book}}: Invalid |display-editors=4 (help)
  3. Larry Trask The history of Basque ۱۹۹۷
  4. زبان باسکی پیوند خارجی در |title= وجود دارد (کمک)
  5. سنگنوشته‌هایی به زبان باسکی در محوطه باستانشناسی یافته شد.
  6. الفبای باسکی
  7. Manfred Owstrowski. "History of the Basque Language" (PDF). Salem State University (به انگلیسی). Archived from the original (PDF) on 17 August 2018. Retrieved 17 August 2018.