علی‌اکبر معصوم‌بیگی (فیلم)

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
علی‌اکبر معصوم‌بیگی
کارگردانبکتاش آبتین
تهیه‌کنندهکاوه فرنام
فیلم‌برداراشکان اشکانی
تدوین‌گراسماعیل منصف
تاریخ‌های انتشار
۱۴۰۱
مدت زمان
۵۵ دقیقه
کشورایران
زبانفارسی

علی‌اکبر معصوم‌بیگی، یک فیلم مستند به کارگردانی بکتاش آبتین و محصول سال ۱۳۹۹ است.

این مستند ۵۵ دقیقه‌ای که به زندگی و نظرات علی‌اکبر معصوم‌بیگی، نویسنده، مترجم و از اعضای اصلی کانون نویسندگان، می‌پردازد، یک ماه پس از مرگ آبتین از شبکهٔ ایران اینترنشنال پخش شد.[۱] این فیلم مستند، روایتی عاشقانه است که از نقش عشق به‌عنوان «اراده‌ای برای ستایش زندگی و آرمان آزادی» یاد می‌کند.[۲]

پیش‌زمینه[ویرایش]

بکتاش آبتین در سال ۱۳۹۸ ساخت مستندی پیرامون «کانون نویسندگان ایران» را آغاز کرد که با زندانی شدن و مرگ او نیمه‌تمام ماند. وی همچنین طی همان دو سال، سه مستند پرتره از اعضای کانون نویسندگان یعنی فریبرز رئیس‌دانا، ناصر زرافشان و علی‌اکبر معصوم‌بیگی ساخت که دو فیلم آخر پس از مرگ او به نمایش درآمدند. از ویژگی‌های مشترک این سه فیلم می‌توان به اهمیت تاریخی آن‌ها و همچنین ساخته شدن با کمترین عوامل و امکانات اشاره کرد. در تمامی این فیلم‌ها محمد رسول‌اف به عنوان مشاور کارگردان و کاوه فرنام به عنوان تهیه‌کننده حضور داشتند.[۳][۴][۵]

نقد و نظر[ویرایش]

علی‌اکبر معصوم‌بیگی سومین فیلم از سه‌گانه‌ای است که بکتاش آبتین برای کانون نویسندگان و به صورت مستند پرتره ساخت. منتقدانی همچون محبوبه موسوی و مهرداد خامنه‌ای این سه فیلم را به موفقیت آثار گذشتهٔ کارگردان نمی‌دانند و آن را «یک بیانیهٔ طولانی سیاسی»، «گزارش و مونولوگی گاه طولانی» و «رپرتاژ تلویزیونی» نامیده‌اند.[۵][۶][۷] هرچند محمد رسول‌اف این آثار را تجربه‌های تازه و احمد زاهدی لنگرودی آنها را نویددهندهٔ استعدادی درخشان در عرصهٔ سینمای مستند می‌نامد.[۸] علی‌اکبر معصوم‌بیگی نیز با بیان مشکلات کارگردان در زمان ساخت این فیلم‌ها، حکم قطعی زندان او و همچنین تنگناهای مالی، این آثار را قابل دفاع می‌داند و با آثار متأخر ژان لوک گدار مقایسه می‌کند.[۹]

منابع[ویرایش]

  1. «مستند - علی‌اکبر معصوم‌بیگی». ایران اینترنشنال. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۲۱.
  2. «مستند - علی‌اکبر معصوم‌بیگی». ایران اینترنشنال. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۰۹.
  3. «'فریبرز رئیس‌دانا' در آپارات». BBC News فارسی. ۲۰۲۰-۰۷-۱۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۲۱.
  4. احمد زاهدی لنگرودی. «نگاهی به سینمای مستند بکتاش آبتین» (PDF). کانون نویسندگان ایران.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ «سرخوشی بیان سینمایی یک سینماگر متعهد - نگاهی به سینمای مستند «آبتین»». www.radiozamaneh.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۷-۲۸.
  6. روز، اخبار (۲۰۲۲-۰۲-۰۷). «پاسخ به نقد مهرداد خامنه‌ای بر مستند «علی اکبر معصوم‌بیگی» ساختهٔ بکتاش آبتین – علی اکبر معصوم بیگی - اخبار روز - سایت سیاسی خبری چپ». دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۲۱.
  7. روز، اخبار (۲۰۲۲-۰۲-۰۶). «نقد مستند «علی‌اکبر معصوم‌بیگی» ساخته بکتاش آبتین – مهرداد خامنه ای - اخبار روز - سایت سیاسی خبری چپ». دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۲۱.
  8. منیژه گازرانی و محبوبه ابراهیمی (۱۰ فروردین ۱۴۰۱). «گفتوگو با محمد رسول‌اف دربارهٔ بکتاش آبتین» (PDF). کانون نویسندگان ایران.
  9. روز، اخبار (۲۰۲۲-۰۲-۰۷). «پاسخ به نقد مهرداد خامنه‌ای بر مستند «علی اکبر معصوم‌بیگی» ساختهٔ بکتاش آبتین – علی اکبر معصوم بیگی - اخبار روز - سایت سیاسی خبری چپ». دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۲۱.