Asuriye

Asuriye (be Aramkiyo Newey: ܐܬܘܪ, Atur), demê antiki de Mezopotamyay Corêne de biye yew sivilizasyono kıhan u yew bacar-dewlete ke biya yew imperatoriye. Asuriye, miyanê xo çorşmey Royê Dicley de rona. Namey xo, paytextê xoyo verên, bacarê « Aššur » ra yeno. Dıme, paytextê xo biya Kalhu (Nimrud), Dur-Şarukin (Xursabad) u Ninowa (Mevsılo kehan).

Dûreka Asuriye 25 seserran ra vêşi ramıte. Demê dewrê Bronzdê miyanêni u Asındê Peyêni de, Asuriye biye zuya (yewê) dewlete u imperatoriyandê tewr quwetınan. Serra 609ıne (V.İ.) de, be destsernayışê (işğalê) quwetanê Babili u Medan ra İmperatoriya Asur biya xırabe.

Şarê cı bi Asurıcan, ke ewro Suryaniyê moderni neslê inan amarenê. Zıwanê xoyo resmi verênde bi Akadki, dıme zi zıwanê Eramki biyo zıwanê imperatori.