Cillian Murphy
| Cillian Murphy | |
|---|---|
 | |
| Tavalludi |
1976-yil 25-may Douglas, Cork, Irlandiya |
| Fuqaroligi | Irlandiya |
| Kasbi | aktyor, musiqachi |
| Faoliyat yillari | 1996–hozirgi |
| Turmush oʻrtogʻi | Yvonne McGuinness (2004-yildan) |
| Bolalari | 2 |
| Mukofotlari | Oscar, BAFTA, Golden Globe |
Cillian Murphy (talaffuzi: Killiən Merfi; 1976-yil 25-mayda tugʻilgan) — irlandiyalik kino va teatr aktyori. U asosan "O'tkir viqorlilar" teleserialidagi Tomas Shelbi roli va Kristofer Nolan filmlaridagi rollari bilan mashhur. Murphy oʻzining jozibali ovozi, chuqur psixologik obrazlari va ichki dramatik kuchi bilan tanilgan aktyor hisoblanadi.
Biografiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Cillian Murphy 1976-yil 25-mayda Irlandiyaning Douglas, Cork shahrida tugʻilgan. Otasi Irlandiya Taʼlim vazirligida ishlagan, onasi esa fransuz tili oʻqituvchisi bo‘lgan. Murphy kichikligidan sanʼat va adabiyotga qiziqqan. U University College Corkda huquqshunoslikni oʻrgangan, biroq tez orada aktyorlik kasbini tanlagan.
Dastlab u musiqachi bo‘lib sahnaga chiqqan va "The Sons of Mr. Green Genes" nomli guruhda gitarachi va qo‘shiqchi bo‘lgan. Biroq uning sahnadagi ishtiyoqi teatrga olib kirdi.
Aktyorlik faoliyati
[tahrir | manbasini tahrirlash]Teatr
[tahrir | manbasini tahrirlash]Murphy aktyorlik faoliyatini Irlandiyada sahna sanʼatidan boshlagan. U Dublindagi Corcadorca teatri bilan ishlagan va "Disco Pigs" spektakli bilan xalqaro eʼtiborga tushgan.
Kino
[tahrir | manbasini tahrirlash]Murphy 2000-yillarda yirik filmlarda rol o‘ynay boshladi:
- 28 Days Later (2002) – rejissyor Danni Boylning zombi-trilleri.
- Batman Begins (2005) – Kristofer Nolan filmi, unda u Dr. Jonathan Crane / Scarecrow rolini ijro etdi.
- The Wind That Shakes the Barley (2006) – Irlandiya mustaqillik urushi haqidagi filmda bosh rol.
- Inception (2010) – Nolan filmi, unda Robert Fischer obrazini yaratdi.
- Dunkirk (2017) – Nolanning Ikkinchi jahon urushi haqidagi filmida askar rolida.
Peaky Blinders
[tahrir | manbasini tahrirlash]Murphy 2013–2022 yillarda mashhur BBC seriali Peaky Blindersda asosiy qahramon — Tomas Shelbi rolini ijro etib, global mashhurlikka erishdi. Serialdagi roli uchun bir necha mukofotlarga sazovor bo‘lgan.
Oppenheimer (2023)
[tahrir | manbasini tahrirlash]Murphy Kristofer Nolanning biografik filmi Oppenheimerda bosh rol – atom bombasi “otasi” sifatida tanilgan fizik J. Robert Oppenheimer rolini ijro etdi. Bu roli uchun u 2024-yilda Oscar mukofotida Eng yaxshi aktyor nominatsiyasini yutdi.
Mukofotlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Oscar mukofoti – Eng yaxshi erkak roli (2024, Oppenheimer)
- BAFTA – Eng yaxshi aktyor (2024)
- Golden Globe – Eng yaxshi aktyor – drama (2024)
- Irish Film & Television Awards (IFTA) – bir nechta yutuqlar
Shaxsiy hayoti
[tahrir | manbasini tahrirlash]Murphy 2004-yilda Irlandiyalik vizual san’at ustasi Yvonne McGuinness bilan turmush qurgan. Ularning ikki nafar farzandi bor. Murphy oilasi bilan Dublinda yashaydi va shaxsiy hayotini ommaviy e’tibordan chetda tutadi. U vegetarian, ijtimoiy-siyosiy masalalarda faol emas va intervyularda kam qatnashadi.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- IMDb
- Britannica
- Oscars.org
- Guardian (2023), BBC (2024)