Condry Ziqubu
U-Condry Ziqubu ungumculi waseNingizimu Afrika, oshaya isiginci, kanye nomdidiyeli owaziwa ngamagalelo akhe kumculo we-bubblegum pop kanye nezigcawu zomculo we-Afro-fusion ngasekupheleni kwekhulunyaka lama-20. Umsebenzi wakhe uthatha amashumi ambalwa eminyaka futhi uhlanganisa ukudlala namaqembu adumile afana ne-Harari, kanye nokusebenzisana nabaculi abafana noCaiphus Semenya kanye noLetta Mbulu. UZiqubu waziwa kakhulu ngamaculo akhe eyedwa ngeminyaka yawo-1980s kanye nokuhlanganisa izinkulumo zezenhlalo nezigqi ezidansayo ngesikhathi sobandlululo.[1]
Impilo ngokuzalwa kanye nokundlondlobala komculo wakhe
[hlela | Hlela umthombo]UCondry Ziqubu wazalwa zingama-28 kuJulayi 1951 e-Alexandra, ilokishi eliseGoli, eNingizimu Afrika. Wafunda ukudlala isiginci kumfowabo omdala, uZizi, futhi wathuthukisa ikhono lakhe lomculo e-Thabisong Youth Club . Amagalelo akhe okuqala amakhulu emculweni oqoshiwe wafika ngasekupheleni kwawo-1960. Ngo-1969, eneminyaka engu-18 ubudala, wahlonishwa njengombhali wengoma kanye nesigingci sesigqi kuma-albhamu afana ne-Alex Soul Menu ka-The Flaming Souls kanye ne-Soul Upstairs yi-The Anchors . Ekuqaleni kwawo-1970, uZiqubu wajoyina iThe Anchors, eholwa ngumshayi wezigubhu nosomahlaya uCollins Mashigo, edlala nabaculi okubalwa kubo uJabu Nkosi, indodana yomculi we-saxophone uZakes Nkosi. Kamuva wajoyina iThe Flaming Souls, wagcina esesungule eyakhe ibhendi, iThe Flaming Ghettoes .[2]
Ukuqala kwentwaso yakhe nokuqhubeka komculo
[hlela | Hlela umthombo]Ngesikhathi evakashele i-The Flaming Ghettoes, uZiqubu waphupha amaphupho kanye nokufa kungazelelwe kwendodana yakhe encane ngesikhathi sokuvakasha eBotswana ngo-1980. Lezi zigigaba zimenze wakholwa wukuthi ubizelwa ukuba yisangoma (inyanga), okuyiyona ndlela angena kuyona ngokusemthethweni ngemuva komngcwabo wendodana yakhe KwaZulu-Natal 3. Emuva kokuthwalwa kwakhe uZiqubu wabuyela emculweni, ehumushe ubizo lwakhe njengomhlahlandlela womoya ngomsindo.[3]
I-Harari kanye nokusebenzisana noma ukusebenza kwakhe namazwe angaphandle
[hlela | Hlela umthombo]UZiqubu wajoyina iqembu le-Afro-fusion iHarari ngo-1981, ngemuva kokuthi leli qembu lenze umcimbi wokumhlanganisa njengomculi weSangoma. EnoHarari, wazungeza iNingizimu Afrika yonke. Ukucula kwakhe eBotswana ngo-1984 kwadonsa amehlo kaCaiphus Semenya, okwathi ngokuhamba kwesikhathi wamema uZiqubu ukuthi ahlanganise iqembu lomculo abazovakasha noSemenya noLetta Mbulu. Ngo-1985, uZiqubu, ekanye noSipho Gumede kanye noJabu Nkosi, bajoyina uHarry Belafonte ohambweni lwase-U.S. Kamuva wabamba iqhaza kuBuwa, iqoqo lomculo wamasiko elahambela amazwe ase-Afrika okubalwa iNigeria, Ghana, kanye neZambia ngesikhathi sobandlululo.[4]
Ukugadwa Nokuhlukunyezwa
[hlela | Hlela umthombo]Ngenxa yokuhamba kwakhe njalo nokusebenzisana nabaculi baseNingizimu Afrika ababedingisiwe, uZiqubu wangena ngaphansi kwesandla sombuso wobandlululo. Ipasi lakhe lathathwa, wabe esephenywa ngemibuzo futhi wathwetshulwa amaphoyisa ezokuphepha aseNingizimu Afrika, ayemsola ngokuthi uhambisana noKhongolose (African National Congress (ANC)) eyayivinjelwe . Ukungenelela kwezomthetho kwelebuli yakhe yokuqopha kwaholela ekukhululweni kwakhe.[5]
Imiphumela yomsenzi wakhe kanye nethonya emculweni
[hlela | Hlela umthombo]Ngasekupheleni kweminyaka yawo-1980, uZiqubu waqala umsebenzi eyedwa owakhiqiza izingoma eziningi ezidumile ezihlanganisa:
Skorokoro - ingoma ehlekisayo ekhuluma ngezimoto zaselokishini
Via-Orlando - iculo lomdanso
Gorilla Man (1986) - ingoma elandisayo ekhuluma ngodlame lobulili
Phola Baby (1988) - ingoma ephawula ngokuhlukunyezwa kwasekhaya
Confusion (Ma Afrika) - inendikimba okanye ifaka yezepolitiki
Everybody Party (1989) - ithrekhi yokubalekela emazweni angaphandle ngezimo zepolitiki
Isitayela sikaZiqubu sasihlanganisa ama-synthesizer, i-funk, nesigqi sase-Afrika, esiza ukuchaza uhlobo lwe-bubblegum yaseNingizimu Afrika. Izingoma zakhe zazivame ukukhuluma ngezindaba zomphakathi ngobuqili ukuze kugwenywe ukucutshungulwa kobandlululo .[6]
Ifa nomsebenzi wakhe wakamuva
[hlela | Hlela umthombo]UZiqubu waqhubeka nokusebenza ngesikhathi sangemuva kobandlululo, waqhubeka nokusebenzisana noCaiphus Semenya kanye noLetta Mbulu. Uphinde wasungula i-CZ Productions, isitudiyo somculo esigxile kwezevangeli nomculo wesintu. Ngo-2003, wakhulula u-Condry Ziqubu and Friends, iphrojekthi ehlanganyelwe . Nakuba engaziwa emhlabeni wonke njengabanye besikhathi sakhe, ithonya likaZiqubu lisabonakala emculweni waseNingizimu Afrika. Uthathwa njengomuntu obalulekile ekulolongeni imisindo yentsha yasezindaweni zasemadolobheni yaseNingizimu Afrika ngasekupheleni kwekhulu lama-20. Idisikhografi hayilayithi yakhe ime ngalendlela:
Six Pack (1988)
I-Magic Man (1989)
Condry Ziqubu and his friends (2003)[7]
Imithombo
[hlela | Hlela umthombo]- ↑ https://bubblegumclub.co.za/pop-archives/bubblegum-disco-era-icon-condry-ziqubus-gorilla-man-an-afrosynth-release/
- ↑ http://www.music.org.za/artist.asp?id=164
- ↑ https://www.africanminds.co.za/wp-content/uploads/2012/05/Beyond-Memory.pdf
- ↑ https://www.africanminds.co.za/wp-content/uploads/2012/05/Beyond-Memory.pdf
- ↑ https://www.africanminds.co.za/wp-content/uploads/2012/05/Beyond-Memory.pdf
- ↑ https://muse.jhu.edu/pub/362/oa_monograph/chapter/526109
- ↑ https://www.discogs.com/release/7971571-Condry-Ziqubu-Magic-Man?srsltid=AfmBOorRbQeEOR0QGYWlgFYbYyy3_lCfMcPgP_itfk-mkHgcanFUPOI4