Jacques Derrida
Jacques Derrida (El Biar (Frantziako Aljeria), 1930eko uztailaren 15a- Paris, 2004ko urriaren 9a) frantziar filosofoa izan zen. Postestrukturalismoko autore nabarmena izan zen eta dekonstrukzioaren kontzeptua garatu zuen lehena.[1]
Pentsamoldea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Derridaren pentsamendua ulertzeko Bigarren Mundu Gerra ondoren frantziako filosofian eman zen garapena kontuan hartu behar da. Gerra ostean fenomenologia eta existentzialismoaren filosofia subjektibista eta humanista nagusi ziren. Humanismo horren aurka estrukturalismoa altxatu zen gizakiaren askatasunaren ordez egiturek zuten eragina azpimarratuz. Azkenik Foucault, Derrida, Kristeva edo Deleuze bezalako postestrukturalistek egituren zurruntasunaren aurka erreakzionatuko dute.[2][3]
Derridak dekonstrukzioaren bidez hitzak eta kontzeptuak aztertu eta berfinkatu zituen, agerian utziz filosofiak ez duela oinarri sendorik. Hizkuntzalaritza eta antropologiarekin lotu da dekonstrukzioa, haien funts filosofikoak kritikatu baitzituen. Derridak eragin handia izan zuen Europako filosofia eta literaturaren teoriaren gainean.
Hala ere, goraipamenak zein kritika sutsuak jaso zituen Derridak. John Searle-ren hitzetan:
« | Dekonstrukzioaren testuak pentsaera zabalik edukita irakurtzen duen oro harritu egiten da fenomeno berdinen aurrean, ni harritu nintzen bezala: argudio filosofikoen maila apala, idazkeraren ilunkeria propio egina, aldarrikapen izugarri hanpatuak, eta paradoxikoak diruditen baina analizatutakoan ergelak edo pisugabeak diren baieztapenen bidez sakontasun itxura emateko nahia | » |
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ Galparsoro, Jose Ignacio (2008): "Derrida, Jacques (1930-2004)" in Agustin Arrieta eta Ibon Uribarri (koord.) Filosofiaren historia, Donostia, Elkar. 370-72 or. ISBN 978-84-9783-403-2
- ↑ Galparsoro, Jose Ignacio (2008): "Diferentziaren filosofoak" in Agustin Arrieta eta Ibon Uribarri (koord.) Filosofiaren historia, Donostia, Elkar. 367. or. ISBN 978-84-9783-403-2
- ↑ Apodaka, Eduardo (2024): Subjektuaren zainak eta adarrak, Bilbo, UEU. 261. or. ISBN 978-84-8438-897-5
Kanpo loturak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]![]() |
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Jacques Derrida ![]() |
- 1930eko jaiotzak
- 2004ko heriotzak
- Aljeriako filosofoak
- Frantziako filosofoak
- Gizon filosofoak
- XX. mendeko filosofoak
- Aljero-frantziarrak
- Minbiziak hildakoak
- Dekonstrukzioa
- Harvard Unibertsitateko ikasleak
- Itzulpen ikasketetako akademikoak
- Parisen hildakoak
- Psikologiaren filosofoak
- Filosofo sozialak
- Gogamenaren filosofoak
- Zientziaren filosofoak
- Frantziako saiakeragileak
- Frantziako literatura kritikariak