ข้ามไปเนื้อหา

กรัม

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
(เปลี่ยนทางจาก Gram)
กรัม
มวลเหรียญ 1 เยนญี่ปุ่นเท่ากับ 1.00 กรัม ตาชั่งเช่นแบบนี้สามารถอ่านมวลวัตถุหลายชนิดได้อย่างแม่นยำ (ดูมวลปะทะน้ำหนัก)
ข้อมูลทั่วไป
ระบบการวัดSI
เป็นหน่วยของมวล
สัญลักษณ์g / ก 
การแปลงหน่วย
1 g / ก ใน ...... มีค่าเท่ากับ ...
   หน่วยฐานเอสไอ   10−3 กิโลกรัม
   ระบบเซนติเมตร–กรัม–วินาที   1 กรัม
   หน่วยวัดแบบอังกฤษ
ระบบการวัดอเมริกัน		   0.0352740 ออนซ์
   หน่วยมวลอะตอม   6.02214076×1023  Da

กรัม (อังกฤษ: gram เดิมสะกดว่า gramme;[1] สัญลักษณ์ตามหน่วย SI g) เป็นหน่วยของมวลในระบบหน่วยวัดระหว่างประเทศ (SI) เทียบเท่าหนึ่งในพันกิโลกรัม

ตอนแรกนิยามไว้ใน ค.ศ. 1795 เป็น "น้ำหนักสมบูรณ์ของปริมาตรของน้ำบริสุทธิ์ เท่ากับ ลูกบาศก์ของหนึ่งในร้อยของเมตร [1 cm3] และ ณ อุณหภูมิของน้ำแข็งละลาย"[2] อุณหภูมิที่นิยามไว้ (≈0 °C) ภายหลังเปลี่ยนเป็น 4 °C ซึ่งเป็นอุณหภูมิความหนาแน่นสูงสุดของน้ำ

ในช่วงปลายคริสต์ศตวรรษที่ 19 มีความพยายามในการทำให้กิโลกรัมเป็นหน่วยฐาน และกรัมเป็นหน่วยอนุพัทธ์ ใน ค.ศ. 1960 ระบบหน่วยวัดระหว่างประเทศฉบับใหม่นิยาม กรัม เป็นหนึ่งในพันกิโลกรัม (หนึ่งกรัม เท่ากับ 1×10−3 กิโลกรัม) ใน ค.ศ. 2019 นิยามตามสำนักงานชั่งตวงวัดระหว่างประเทศจากค่าตัวเลขคงที่ในค่าคงตัวของพลังค์ (h)[3][4]

สัญลักษณ์ทางการ SI

[แก้]

สัญลักษณ์หน่วยเดียวของกรัมที่ระบบหน่วยวัดระหว่างประเทศ (SI) รับรองคือ "g" ตามหลังค่าตัวเลขด้วยช่องว่าง เช่น "640 g" ย่อมาจาก "640 กรัม" ในภาษาไทย ระบบ SI ไม่อนุญาตให้ใช้คำย่อ เช่น "gr" (ซึ่งเป็นสัญลักษณ์สำหรับ grains)[5]: C-19  "gm" ("g⋅m" เป็นสัญลักษณ์ SI สำหรับกรัม-เมตร) หรือ "Gm" (สัญลักษณ์ SI สำหรับกิกะเมตร)

ประวัติ

[แก้]

คำว่า gramme นำมาใช้งานโดยที่ประชุมใหญ่แห่งชาติฝรั่งเศสในกฤษฎีกา ค.ศ. 1795 ที่ปรับปรุงระบบเมตริกไว้แทนที่ gravet (เริ่มใช้ใน ค.ศ. 1793 ร่วมกับหน่วยวัดฐานชื่อ grave ที่มี gravet เป็นหน่วยย่อย) คำนิยามยังคงเป็นน้ำหนักของน้ำในลูกบาศก์เซนติเมตร[6][7]

gramme ภาษาฝรั่งเศสนำมาจากศัพท์ภาษาละตินตอนปลายว่า gramma คำนี้ที่มาจากภาษากรีกว่า γράμμα (grámma) "อักษร" นำมาดัดแปลงเป็นความหมายเฉพาะทางในปลายสมัยโบราณเป็น "หนึ่งส่วนยี่สิบสี่ของออนซ์" (สอง oboli)[8] เทียบเท่าประมาณ 1.14 กรัมสมัยใหม่ การใช้คำนี้พบใน carmen de ponderibus et mensuris ("กวีเกี่ยวกับน้ำหนักและการวัด") เขียนขึ้นประมาณ ค.ศ. 400[a]

การใช้งาน

[แก้]
แอมเฟตามีนหนึ่งกรัม (หน่วยที่มักใช้สำหรับการขายปลีกริมถนน)

กรัมเป็นหน่วยวัดที่ใช้กันอย่างแพร่หลายที่สุดสำหรับส่วนผสมที่ไม่ใช่ของเหลวในการปรุงอาหารและการซื้อของชำทั่วโลก[10][11] ส่วนผสมของเหลวส่วนใหญ่จะถูกวัดโดยปริมาตรมากกว่ามวล

มาตรฐานและข้อกำหนดทางกฎหมายหลายประการสำหรับฉลากโภชนาการบนผลิตภัณฑ์อาหารกำหนดให้ต้องระบุปริมาณสัมพันธ์กันต่อผลิตภัณฑ์ 100 กรัม เพื่อให้สามารถอ่านตัวเลขที่ได้เป็นเปอร์เซ็นต์ได้เช่นกัน

การแปลงหน่วย

[แก้]
พหุคูณเอสไอสำหรับหน่วยกรัม (g)
พหุคูณย่อย พหุคูณใหญ่
ค่า สัญลักษณ์ ชื่อ ค่า สัญลักษณ์ ชื่อ
10–1 g dg เดซิกรัม 101 g dag เดคากรัม
10–2 g cg เซนติกรัม 102 g hg เฮกโตกรัม
10–3 g mg มิลลิกรัม 103 g kg กิโลกรัม
10–6 g µg ไมโครกรัม 106 g Mg เมกะกรัม (เมตริกตัน)
10–9 g ng นาโนกรัม 109 g Gg จิกะกรัม
10–12 g pg พิโกกรัม 1012 g Tg เทระกรัม
10–15 g fg เฟมโตกรัม 1015 g Pg เพตะกรัม
10–18 g ag อัตโตกรัม 1018 g Eg เอกซะกรัม
10–21 g zg เซปโตกรัม 1021 g Zg เซตตะกรัม
10–24 g yg ยอกโตกรัม 1024 g Yg ยอตตะกรัม
10−27 g rg รอนโตกรัม 1027 g Rg รอนนากรัม
10−30 g qg เควกโตกรัม 1030 g Qg เควตตากรัม
หน่วยที่นิยมใช้แสดงเป็นตัวหนา
  • 1 เกรน = 0.06479891 กรัม
  • 1 ออนซ์ (avoirdupois) = 28.349523125 กรัม
  • 1 ออนซ์ (troy) = 31.1034768 กรัม

เปรียบเทียบ

[แก้]

หมายเหตุ

[แก้]
  1. ↑ The date and authorship of this Late Latin didactic poem are both uncertain; it was attributed to Priscian but is now attributed to Rem(m)ius Favinus/Flav(in)us.[9] The poem's title is reflected in the French phrase poids et mesures ("weights and mesures") in the title of the 1795 National Convention decree, Décret relatif aux poids et aux mesures that introduced the gram, and indirectly in the name of the General Conference on Weights and Measures responsible for the modern definition of the metric units.

อ้างอิง

[แก้]
  1. ↑ "Weights and Measures Act 1985 (c. 72)". The UK Statute Law Database. Office of Public Sector Information. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-09-12. สืบค้นเมื่อ 2011-01-26. §92.
  2. ↑ "Décret relatif aux poids et aux mesures" (ภาษาฝรั่งเศส). 1795. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2013-02-25.
  3. ↑ Draft Resolution A "On the revision of the International System of units (SI)" to be submitted to the CGPM at its 26th meeting (2018) (PDF), คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 29 April 2018, สืบค้นเมื่อ 17 May 2020
  4. ↑ Decision CIPM/105-13 (October 2016) เก็บถาวร 24 สิงหาคม 2017 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. The day is the 144th anniversary of the Metre Convention.
  5. ↑ National Institute of Standards and Technology (October 2011). Butcher, Tina; Cook, Steve; Crown, Linda et al. eds. "Appendix C – General Tables of Units of Measurement" เก็บถาวร 2016-06-17 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (PDF). Specifications, Tolerances, and Other Technical Requirements for Weighing and Measuring Devices เก็บถาวร 2016-08-23 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. NIST Handbook. 44 (2012 ed.). Washington, D.C.: U.S. Department of Commerce, Technology Administration, National Institute of Standards and Technology. ISSN 0271-4027 เก็บถาวร 25 ธันวาคม 2022 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. OCLC OCLC 58927093. Retrieved 30 June 2012.
  6. ↑ "Décret relatif aux poids et aux mesures du 18 germinal an 3 (7 avril 1795)" [Decree of 18 Germinal, year III (April 7, 1795) regarding weights and measures]. Grandes lois de la République (ภาษาฝรั่งเศส). Digithèque de matériaux juridiques et politiques, Université de Perpignan. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 10, 2013. สืบค้นเมื่อ November 3, 2011.
  7. ↑ Convention nationale, décret du 1er août 1793, ed. Duvergier, Collection complète des lois, décrets, ordonnances, règlemens avis du Conseil d'état, publiée sur les éditions officielles du Louvre, vol. 6 (2nd ed. 1834), p. 70 เก็บถาวร 2015-04-02 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. The metre (mètre) on which this definition depends was itself defined as the ten-millionth part of a quarter of Earth's meridian, given in traditional units as 3 pieds, 11.44 lignes (a ligne being the 12th part of an pouce (inch), or the 144th part of a pied.
  8. ↑ Charlton T. Lewis, Charles Short, A Latin Dictionary s.v. "gramma" เก็บถาวร 2015-07-17 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, 1879
  9. ↑ Knorr, Wilbur R. (1996). "Carmen de ponderibus et mensuris". ใน Hornblower, Simon; Spawforth, Antony (บ.ก.). The Oxford Classical Dictionary (3rd ed.). Oxford: Oxford University Press. p. 292. ISBN 019866172X.
  10. ↑ Chapman, Pat (2007). India Food and Cooking: The Ultimate Book on Indian Cuisine. London: New Holland Publishers (UK). p. 64. ISBN 978-1-84537-619-2. สืบค้นเมื่อ 2025-06-02. Most of the world uses the metric system to weigh and measure. This book puts metric first, followed by imperial because the US uses it (with slight modifications which need not concern us).
  11. ↑ Gisslen, Wayne (2010). Professional Cooking, College Version. New York: Wiley. p. 107. ISBN 978-0-470-19752-3. สืบค้นเมื่อ 2011-04-20. The system of measurement used in the United States is complicated. Even when people have used the system all their lives, they still sometimes have trouble remembering things like how many fluid ounces are in a quart or how many feet are in a mile. ... The United States is the only major country that uses almost exclusively the complex system of measurement we have just described.
  12. ↑ "Circulating Coin Designs". Japan Mint. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 18 September 2009. สืบค้นเมื่อ 7 March 2010.
Stub icon

บทความนี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

หมายเหตุ: ขอแนะนำให้จัดหมวดหมู่โครงให้เข้ากับเนื้อหาของบทความ (ดูเพิ่มที่ วิกิพีเดีย:โครงการจัดหมวดหมู่โครงที่ยังไม่สมบูรณ์)

เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=กรัม&oldid=12366414"