Krzyż Walecznych (film)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Krzyż Walecznych
Gatunek

dramat
wojenny

Rok produkcji

1958

Data premiery

27 marca 1959

Kraj produkcji

Polska

Język

polski

Czas trwania

84 minuty

Reżyseria

Kazimierz Kutz

Scenariusz

Józef Hen

Muzyka

Andrzej Markowski

Zdjęcia

Jerzy Wójcik

Scenografia

Roman Mann
Jarosław Świtoniak

Kostiumy

Marian Kołodziej

Montaż

Halina Nawrocka

Wytwórnia

Zespół Autorów Filmowych Kadr

Dystrybucja

Centrala Wynajmu Filmów

Strona internetowa

Krzyż Walecznych – polski film dramatyczny w reżyserii Kazimierza Kutza, zrealizowany według opowiadań Józefa Hena. Film składa się z trzech niezależnych od siebie nowel: Krzyż, Pies i Wdowa. Ich pierwowzory literackie nosiły tytuły: Krzyż Walecznych, Kłopot z psem i Wdowa po Joczysie. Ich akcja toczy się w czasie II wojny światowej lub bezpośrednio po niej. Bohaterami są żołnierze I Armii Wojska Polskiego[1].

Fabuła[edytuj | edytuj kod]

„Krzyż”[edytuj | edytuj kod]

Prostolinijny Franek Socha, zwany w swej rodzinnej wsi Wyskrobkiem, otrzymuje Krzyż Walecznych za odwagę. Po prawie 5 latach wojennej tułaczki Franek jedzie na krótki urlop w rodzinne strony. Nie może się doczekać pochwalenia się odznaczeniem, zwłaszcza, że był uważany za fajtłapę i wyśmiewany za pójście do wojska. Na miejscu zastaje pogorzelisko. Od jedynego ocalałego mieszkańca wsi – Bartłomieja Kowala dowiaduje się, że wszystkich wymordowali Niemcy. Po powrocie na front Frankowi odechciewa się jakiejkolwiek walki[2].

„Pies”[edytuj | edytuj kod]

Oddział żołnierzy przygarnia do siebie bezpańskiego owczarka niemieckiego. Po drodze biorą dwóch oswobodzonych jeńców obozu koncentracyjnego, kierujących się do Katowic. Tam w psie, nazwanym przez strzelca Sypniewskiego Reks, rozpoznają go jako wyszkolonego psa przez SS do pilnowania jeńców w Oświęcimiu. Kapral Buśko wyzywający Reksa od „hitlerowskich hien” chce się go pozbyć, czemu sprzeciwia się Sypniewski najmocniej związany z psem. Gdy Sypniewski jest nieobecny z powodu otrzymania zadania bojowego, Buśko i starszy strzelec Florczak wychodzą z Reksem na spacer, bo go zabić. Jednak wiedząc, że Reks jako zwierzę nie rozumie ludzkich ideologii, nie mają odwagi go zabić i decydują się jedynie na porzucenie[2].

„Wdowa”[edytuj | edytuj kod]

Społeczność miasteczka Luborz na Ziemiach Odzyskanych wita z pompą Małgorzatę Joczysową, wdowę po bohaterskim kapitanie Joczysie, który osiedlił się w tym miejscu. Joczysowa, będąca młodą kobietą, zatrudnia się na poczcie i ani myśli pogrążać się w żałobie po mężu, a także mierzwi ją wiernopoddańcze traktowanie jej przez luborzan. Do Luborza przyjeżdża również warszawski zootechnik Więcek. Pomiędzy nim a Joczysową rodzi się uczucie, co nie podoba się luborzanom, gdyż w ich ocenie Więcek szarga legendę kapitana Joczysa. Porucznik rezerwy Ołdak służący pod Joczysem udaje się do Joczysowej z prośbą o uroczystą przemowę podczas uczczeniem domu kultury imieniem jej męża. Kłamie też, że Więcek wyjechał rzekomo na swój ślub. Następnego dnia Ołdak i ksiądz odkrywają, że Joczysowa opuściła Luborza na zawsze[2]. Sceny do tej noweli kręcone były m.in. w okolicach kaplicy św. Anny w Proszówce[3].


Obsada[edytuj | edytuj kod]

Krzyż

Pies

Wdowa

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Jan Lewandowski: 100 filmów polskich. Chorzów: Videograf II, 2004. ISBN 83-7183-326-1.
  2. a b c Krzyż walecznych. 35mm.online. [dostęp 2022-03-19]. (pol.).
  3. Proszówka. Kapliczka św. Leopolda. [dostęp 2023-11-08].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]