La littra "L" prima e doppu na cunzunanti

Dâ Wikipedia, la nciclupidìa lìbbira.

La littra "L" prima di na cunzunanti[cancia | cancia la surgenti]

Sta lista ammustra ddi vucàbbuli siciliani chi dirìvanu di palori, quasi sempri latini, chi avìanu origginalmenti na «L» prima di na cunzunanti. La lista ammustra quali forma veni prifiruta pâ lingua scritta. Ogni tantu è abbastanti chiaru ca du formi sunnu accittàbbili tali e quali. Nutati: davanti li soni labbiali (p, b, v, f, m), lu sicilianu quasi sempri usa la «R» mmeci dâ «L». La «U» si usa siddu la cunzunanti chi veni appressu è na «T» o na «S» o na «Z» o na «C+i/e». A voti la «L» cadi cumpletamenti senza èssiri sustituiuta di nudda àutra littra. Sulu raramenti prifiremu li formi ca sustituìscinu la «L» radduppiannu la cunzunanti chi veni appressu.

Tèrmini dirivati di palori cuntinenti L +: C duci, D, T, S, Z[cancia | cancia la surgenti]

  • Sempri trasfòrmanu la «L» urigginaria nta na «U»:
    • autaru o altaru (lat. altare)
    • àutru (lat. alter; fr. autre; sp. otro)
    • àutu (lat. altus; fr. haut)
    • arzari o auzari (li carti) (lt. altiare, it. alzare; fr. hausser)
    • càuci (lat. calx)
    • caucina o quacina (it. calcina; sp. calcina)
    • càuciu (lat. calceus)
    • caudiari o quadiari (it. scaldare)
    • càudu (lat. caldus)
    • causetti o quasetti (it. calzette)
    • càusi (lat. calceus)
    • cèusu (lat. celsus)
    • fàuci (lat. falcem; fr. faux)
    • fàuda (it. falda; prov. fauda; an. fr. faude)
    • fàusu (lat. falsus; fr. fausse)
    • feltru o fèutru (lat. feltrum; fr. feutre)
    • mèusa (cat. melsa)
    • sarsa o sàusa (lat. salsa; fr. sauce)
    • sasizza o sausizza (lat. salsicia; fr. saucisse; prov. sausissa)
    • saudari o sardari (lat. solidare, sol'dare; it. saldare; fr. souder; prov. saoudar)
    • sàutu (lat. saltus; fr. saut)
    • sautari (lat. saltare; prov. sautar; fr. sauter)
    • Eccizzioni:
      • salteriu (lat. psalterium)
      • gesiminu o gesuminu (ar. giasamun; pers. giasemin) o gelsuminu o gersuminu (it. gelsomino)
  • Quannu la «L» è già priciduta di na «U» o di na «O», la «L» cadi senza chi nudda àutra littra pigghia lu so' postu:
    • ascutari (lat. auscultare; prov. escoutar; fr. écouter; sp. escuchar; ant. sp. ascuchar; port. escutar)
    • cuteddu (lat. cultellus)
    • duci (lat. dulcis; fr. doux; port. duce)
    • puci (it. pulce)
    • pusu (lat. pulsus)
    • vota (lat. volta; prov. vouta; fr. voûte)
    • vutari (lat. volutare, vol'tare)
    • Eccizzioni:
      • cultu (lat. cultus)
      • risultatu o risurtatu (it. risultato)
      • sordi
      • surdatu
      • surtantu (it. soltanto)
      • surtanu/surtanina

Tèrmini dirivati di palori cuntinenti L +: B, C dura, F, M, P, V[cancia | cancia la surgenti]

  • accavalcari o cravaccari (it. cavalcare)
  • almenu o armenu
  • arba (lat. alba)
  • arbularu (it. albereto)
  • arca (it. alga)
  • archimìa (it. alchimia)
  • arcova
  • arma (it. anima)
  • armalu (it. animale)
  • barcuni (it. balcone)
  • calma
  • calmu
  • carcagnata (it. calcagnata)
  • carcagnu (lat. calcaneum)
  • cavalcatura o cavarcatura (it. cavalcatura)
  • corpu (it. colpu)
  • curcari (lat. collocare)
  • curpa (it.colpa)
  • elmu o ermu (it. elmo)
  • finarmenti
  • fùlmini o fùrmini (it. fulmine)
  • giarnu (norm. jauln; ant. fr. jalne; fr. jaune)
  • marva (it. malva)
  • parma (it. palma)
  • pulpa o purpa (it. polpa)
  • pulpetta o purpetta (it. polpetta)
  • pùrvuli (it. polvere)
  • qualchi o quarchi
  • quarcunu o quarchidunu
  • prumuni o pulmuni (it. polmoni)
  • risòrbiri o risòrviri (it. prendere una resoluzione)
  • sabbietta o sarvietta (it. tovagliolo)
  • sarpa (it. salpa)
  • salpari o sarpari (it. salpare)
  • sarvaggiu (it. selvaggio)
  • sarvari (it. salvare)
  • sarvia (it. salvia)
  • scelta
  • sceltu o scertu (it. scelto)
  • spicialmenti o spiciarmenti (it. specialmente)
  • sùrfaru (it. zolfo)
  • ùlcira o ùcciula (it. ulcera)
  • ùltimu o ùrtimu
  • urpi o vurpi (it. volpe)
  • vulcanu (it.vulcano)

La littra "L" doppu na cunzunanti[cancia | cancia la surgenti]

Tèrmini dirivati di palori cuntinenti na "L" doppu n'àutra cunzunanti[cancia | cancia la surgenti]

  • afflittu o affrittu (lat. afflictus)
  • cresia o chiesa (gr. ekklesia; lat. ecclesia)
  • friscari (it. fischiare)
  • nglisi o ngrisi (it. inglese)
  • parrari (it. parlare)
  • piattu o prattu (lat. plautus; sp. plato; it. piatto)
  • piaciri o pràciri (lat. placere; sp. placer; it. piacere)