Pedro Sánchez

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pedro Sánchez
Ilustracja
Pedro Sánchez (2023)
Pełne imię i nazwisko

Pedro Sánchez Pérez-Castejón

Data i miejsce urodzenia

29 lutego 1972
Madryt

Premier Hiszpanii
Okres

od 2 czerwca 2018

Przynależność polityczna

PSOE

Poprzednik

Mariano Rajoy

Sekretarz generalny Hiszpańskiej Socjalistycznej Partii Robotniczej
Okres

od 17 czerwca 2017

Przynależność polityczna

PSOE

Poprzednik

Javier Fernández Fernández (p.o.)[1]

Sekretarz generalny Hiszpańskiej Socjalistycznej Partii Robotniczej
Okres

od 26 lipca 2014
do 1 października 2016

Przynależność polityczna

PSOE

Poprzednik

Alfredo Pérez Rubalcaba

Następca

Javier Fernández Fernández (p.o.)[1]

podpis
Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Karola III (Hiszpania) Wielki Łańcuch Narodowego Orderu Kondora Andów (Boliwia) Krzyż Wielki Orderu Słońca Peru Order Zasługi Republiki Włoskiej I Klasy

Pedro Sánchez Pérez-Castejón (ur. 29 lutego 1972[2] w Madrycie) – hiszpański polityk, ekonomista i nauczyciel akademicki, parlamentarzysta krajowy, od 2014 do 2016 i od 2017 lider Hiszpańskiej Socjalistycznej Partii Robotniczej (PSOE). Premier Hiszpanii od 2018.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Działalność do 2018[edytuj | edytuj kod]

W 1995 uzyskał licencjat w zakresie ekonomii na Uniwersytecie Complutense w Madrycie. Kształcił się następnie m.in. w IESE Business School i na Université Libre de Bruxelles. W 2012 uzyskał doktorat na Universidad Camilo José Cela[2][3].

Zaangażował się w działalność polityczną w ramach Hiszpańskiej Socjalistycznej Partii Robotniczej i jej organizacji młodzieżowej. Pracował jako doradca polityczny w Parlamencie Europejskim, biurze wysokiego przedstawiciela dla Bośni i Hercegowiny i administracji partyjnej. Od 2004 do 2009 pełnił funkcję radnego Madrytu. W 2008 został wykładowcą ekonomii na Universidad Camilo José Cela[3]. Następnie objął mandat posła do Kongresu Deputowanych, niższej izby Kortezów Generalnych, wykonywał go do 2011, po czym powrócił do parlamentu w 2013[2].

W 2014, po rezygnacji dotychczasowego lidera socjalistów w związku z porażką partii w wyborach europejskich, Pedro Sánchez został nowym sekretarzem generalnym PSOE[4]. W kolejnych wyborach w 2015 oraz w 2016 ponownie uzyskiwał mandat deputowanego[5][6].

2 lutego 2016 został wskazany przez króla Filipa VI jako kandydat na premiera Hiszpanii[7]. Jako pierwszy kandydat na ten urząd nie uzyskał poparcia Kongresu Deputowanych. W obu głosowaniach w niższej izbie parlamentu przeciwko tej nominacji głosowało 219 z 350 deputowanych[8].

Kierowana przez niego PSOE w przedterminowych wyborach w czerwcu 2016 utrzymała drugie miejsce, tracąc jednak kolejne mandaty poselskie. Pedro Sánchez konsekwentnie opowiadał się przeciwko reelekcji premiera Mariano Rajoya z Partii Ludowej, uniemożliwiając mu powołanie mniejszościowego rządu. Działania te, jak również słabe wyniki socjalistów w wyborach regionalnych z września 2016 w Galicji i Kraju Basków, doprowadziły do kryzysu wewnątrz PSOE. Publicznie zaczął krytykować go m.in. były premier Felipe González. 28 września 2016 siedemnastu członków 35-osobowego zarządu partii złożyła rezygnacje, aby (zgodnie ze statutem partii) wymusić na Pedrze Sánchezie rezygnację[9][10]. Pedro Sánchez odmówił rezygnacji, co doprowadziło do dalszego sporu wewnątrz partii pomiędzy grupą skupioną wokół sekretarza generalnego, a opozycjonistami z prezydent Andaluzji Susaną Díaz na czele. 1 października 2016 ustąpił ze stanowiska, gdy przegrał w komitecie federalnym głosowanie nad swoją propozycją zwołania partyjnego kongresu[11]. 29 października 2016 złożył również mandat poselski, odmawiając wstrzymania się w głosowaniu nad powołaniem Mariano Rajoya na premiera i nie chcąc naruszać partyjnej dyscypliny[12].

W maju 2017 wystartował w partyjnych prawyborach, które wygrał, powracając tym samym na stanowisko sekretarza generalnego PSOE[13].

Premier Hiszpanii[edytuj | edytuj kod]

W maju 2018 zapadł wyrok w sprawie caso Gürtel, w wyniku tego postępowania skazano za przestępstwa korupcyjne blisko 30 polityków i przedsiębiorców związanych z Partią Ludową[14]. Socjaliści złożyli wówczas wniosek o konstruktywne wotum nieufności, proponując na premiera swojego lidera. Wniosek ten poparła koalicja ugrupowań lewicowych, komunistycznych i ekologicznych skupionych wokół partii Podemos, a także baskijscy i katalońscy nacjonaliści[15]. Wniosek o wotum nieufności przeszedł 1 czerwca 2018 – stosunkiem 180 do 169 głosów Pedro Sánchez został wybrany na premiera w miejsce odwołanego Mariano Rajoya[14][16].

Urząd objął po zaprzysiężeniu, które zostało przeprowadzone następnego dnia[17]. 6 czerwca 2018 Pedro Sánchez ogłosił proponowany skład swojego gabinetu, w którym znaleźli się przedstawiciele PSOE, skonfederowanej z nią Partii Socjalistów Katalonii (PSC) i osoby bezpartyjne[18]. Jego rząd rozpoczął funkcjonowanie 7 czerwca, gdy doszło do zaprzysiężenia ministrów[19], pochodzących z partii socjalistycznej lub bezpartyjnych. Nowy premier nie zdecydował się na zawarcie koalicji z żadną z parlamentarnych partii, które umożliwiły mu przejęcie władzy[20].

W lutym 2019 rząd przegrał głosowanie nad budżetem[21]. Pedro Sánchez doprowadził do rozpisania na kwiecień przedterminowych wyborów parlamentarnych, w których ponownie uzyskał mandat poselski[22]. Kierowani przez niego socjaliści zajęli wówczas pierwsze miejsce, istotnie zwiększając swoją reprezentację w Kongresie Deputowanych[23]. W parlamencie nie doszło jednak do utworzenia większości zdolnej do wyłonienia rządu. 23 lipca 2019 lider socjalistów nie uzyskał większości bezwzględnej[24], a dwa dni później także wystarczającej wówczas większości zwykłej[25].

Brak wyłonienia większości skutkował we wrześniu rozpisaniem kolejnych przedterminowych wyborów na listopad[26]. Zakończyły się one zwycięstwem socjalistów, którzy jednak stracili kilka miejsc w Kongresie Deputowanych i 30 mandatów w Senacie. Pedro Sánchez uzyskał wówczas poselską reelekcję[27]. Kierowana przez premiera PSOE przystąpiła do negocjacji koalicyjnych z Unidas Podemos, blokiem ugrupowań lewicowych i komunistycznych[28]. Obie formacje uzgodniły porozumienie prowadzące do wyłonienia pierwszego od przemian politycznych koalicyjnego rządu w Hiszpanii[29].

5 stycznia 2020 Pedro Sánchez jako kandydat na premiera nie uzyskał wymaganej większości bezwzględnej w Kongresie Deputowanych. Otrzymał 166 głosów; poza koalicjantami (przy jednym pośle nieobecnym) poparło go kilkunastu posłów ugrupowań lewicowych i regionalnych (w tym PNV), 165 osób było przeciw, a 18 przedstawicieli lewicowych separatystów katalońskich i baskijskich wstrzymało się od głosu[30]. 7 stycznia Pedro Sánchez w drugim głosowaniu został zatwierdzony na stanowisku premiera; uzyskał wówczas wystarczającą większość zwykłą (167 posłów było za, 165 głosowało przeciw, a 18 wstrzymało się od głosu)[31]. Następnego dnia został zaprzysiężony na ten urząd[32]. Jego nowy gabinet rozpoczął urzędowanie 13 stycznia 2020[33].

W maju 2023, po słabym wyniku PSOE w wyborach lokalnych i regionalnych, zdecydował o przeprowadzeniu przedterminowych wyborów w lipcu tegoż roku[34]. Socjaliści uzyskali w nich podobną do dotychczas posiadanej reprezentację w Kongresie Deputowanych, przegrywając jednakże z ludowcami. Pedro Sánchez utrzymał mandat poselski na kolejną kadencję[35]. Przewodniczący PP Alberto Núñez Feijóo przegrał we wrześniu głosowania nad wotum zaufania, co pozwoliło liderowi PSOE przystąpić do negocjacji nad utworzeniem kolejnego rządu[36]. Dla zapewnienia sobie wyboru Pedro Sánchez musiał uzyskać tym razem również dodatkowe poparcie od drugiej grupy katalońskich separatystów z Junts per Catalunya kierowanej przez Carlesa Puigdemonta. W wyniku negocjacji zgodził się na wprowadzenie pełnej amnestii dla skazanych lub ściganych katalońskich przywódców, odpowiedzialnych za zamach konstytucyjny z 2017[37]. Decyzja ta wzbudziła liczne kontrowersje, Pedro Sánchez uprzednio pozostawał przeciwnikiem amnestii, uznawanej za niezgodną z hiszpańską konstytucją i ingerującą w niezawisłość wymiaru sprawiedliwości[37]. Jego negocjacje z separatystami i zgoda na amnestię doprowadziły w Hiszpanii do masowych protestów przeciwko tej decyzji[38].

16 listopada 2023 Kongres Deputowanych zatwierdził w pierwszym głosowaniu jego kandydaturę na urząd premiera; poparło go 179 posłów z PSOE, koalicjantów z grupującej komunistów, socjalistów i ekologów platformy Sumar, partii regionalnych oraz separatystycznych ugrupowań z Katalonii i Kraju Basków[39]. Następnego został zaprzysiężony na tym stanowisku[40]. 21 listopada 2023 powołano pozostałych członków nowego rządu[41].

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Jest żonaty, ma dwie córki[3]. Poza językiem hiszpańskim zna również języki angielski i francuski[45]. Deklaruje się jako ateista[46].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Jako przewodniczący komisji zarządzającej kolegialnie partią po rezygnacji Pedra Sáncheza.
  2. a b c Profil na stronie Kongresu Deputowanych. [dostęp 2014-10-26]. (hiszp.).
  3. a b c Biografía de Pedro Sánchez Pérez-Castejón. psoe.es. [dostęp 2014-10-26]. (hiszp.).
  4. Sánchez promete la victoria al PSOE. elpais.com, 14 lipca 2014. [dostęp 2014-10-26]. (hiszp.).
  5. Listado de los diputados electos en los comicios de hoy. elconfidencial.com, 21 grudnia 2015. [dostęp 2015-12-21]. (hiszp.).
  6. El nuevo Congreso cambia a 43 diputados. elmundo.es, 27 czerwca 2016. [dostęp 2016-06-27]. (hiszp.).
  7. El Rey encarga a Pedro Sánchez que intente formar Gobierno. elpais.com, 2 lutego 2016. [dostęp 2016-07-20]. (hiszp.).
  8. Rechazada la investidura de Pedro Sánchez. elespanol.com, 4 marca 2016. [dostęp 2016-07-20]. (hiszp.).
  9. Pedro Sánchez reta a los críticos a dimitir hoy mismo de la ejecutiva. lavanguardia.com, 28 września 2016. [dostęp 2016-08-28]. (hiszp.).
  10. Las 17 dimisiones en la ejecutiva del PSOE para forzar la salida de Pedro Sánchez. elpais.com, 29 września 2016. [dostęp 2016-08-28]. (hiszp.).
  11. Pedro Sánchez dimite como secretario general del PSOE. elpais.com, 1 października 2016. [dostęp 2016-10-01]. (hiszp.).
  12. Pedro Sánchez deja el escaño y lanza su candidatura a la secretaría general. elpais.com, 29 października 2016. [dostęp 2016-10-29]. (hiszp.).
  13. Victoria rotunda de Sánchez en las primarias del PSOE. eldiario.es, 21 maja 2017. [dostęp 2017-05-24]. (hiszp.).
  14. a b Hiszpania: Rajoy odwołany z funkcji premiera, wybrano jego następcę. rmf24.pl, 1 czerwca 2018. [dostęp 2018-06-01].
  15. Spain’s prime minister Rajoy set to be forced out as Basque party throws support behind no-confidence vote. independent.co.uk, 1 czerwca 2018. [dostęp 2018-06-01]. (ang.).
  16. Los diputados de Podemos corean el „¡Sí, se puede!” tras la victoria de la moción de Sánchez. 20minutos.es, 1 czerwca 2018. [dostęp 2018-06-01]. (hiszp.).
  17. Pedro Sánchez promete su cargo de presidente ante el rey y Rajoy, sin crucifijo ni Biblia. eldiario.es, 2 czerwca 2018. [dostęp 2018-06-05]. (hiszp.).
  18. El presidente anuncia la composición del nuevo Gobierno. lamoncloa.gob.es, 6 czerwca 2018. [dostęp 2018-06-07]. (hiszp.).
  19. El presidente del Gobierno asiste a la promesa de los miembros del Ejecutivo ante el Rey. lamoncloa.gob.es, 7 czerwca 2018. [dostęp 2018-06-07]. (hiszp.).
  20. Maciej Stasiński: Hiszpania: slalom premiera Sancheza między demagogią lewicy a katalońskim nacjonalizmem. wyborcza.pl, 8 czerwca 2018. [dostęp 2018-06-08].
  21. El Congreso tumba los Presupuestos y Sánchez comunicará su decisión sobre las elecciones el viernes. eldiario.es, 13 lutego 2019. [dostęp 2020-01-06]. (hiszp.).
  22. Un Congreso casi paritario: estos son los nombres de los nuevos diputados por provincias. elespanol.com, 29 kwietnia 2019. [dostęp 2019-04-29]. (hiszp.).
  23. El PSOE gana las elecciones pero necesitará pactar y el PP sufre una debacle histórica. elpais.com, 29 kwietnia 2019. [dostęp 2019-04-29]. (hiszp.).
  24. Sesión de investidura: Pedro Sánchez pierde la primera votación pero Podemos se abstiene para retomar la negociación. elmundo.es, 23 lipca 2019. [dostęp 2020-01-06]. (hiszp.).
  25. Sesión de investidura: El Congreso tumba la elección de Pedro Sánchez como presidente del Gobierno con 155 votos en contra y 67 abstenciones. elmundo.es, 25 lipca 2019. [dostęp 2020-01-06]. (hiszp.).
  26. La falta de acuerdo entre los partidos obliga a otras elecciones. elpais.com, 18 września 2019. [dostęp 2019-09-19]. (hiszp.).
  27. Estos son los 350 diputados elegidos el 10-N para el nuevo Congreso. servimedia.es, 11 listopada 2019. [dostęp 2019-11-11]. (hiszp.).
  28. PSOE y Unidas Podemos ultiman la estructura del Gobierno de coalición: cada partido gestionará áreas separadas. eldiario.es, 20 listopada 2019. [dostęp 2020-01-06]. (hiszp.).
  29. Sánchez apuntala a sus pesos pesados y reserva sorpresas para el gobierno. lavanguardia.com, 1 stycznia 2020. [dostęp 2020-01-06]. (hiszp.).
  30. Sánchez no logra la confianza del Congreso en la primera votación. elpais.com, 6 stycznia 2020. [dostęp 2020-01-06]. (hiszp.).
  31. Pedro Sánchez logra la investidura y formará el primer Gobierno de coalición de la democracia. elpais.com, 7 stycznia 2020. [dostęp 2020-01-07]. (hiszp.).
  32. Spain’s King Felipe VI swears in Pedro Sánchez after narrow election victory. thetimes.co.uk, 8 stycznia 2020. [dostęp 2020-01-08]. (ang.).
  33. Pedro Sánchez asiste a la promesa de los miembros del Ejecutivo ante el Rey. lamoncloa.gob.es, 13 stycznia 2020. [dostęp 2020-01-13]. (hiszp.).
  34. Carlos E. Cué: Pedro Sánchez adelanta las elecciones generales al 23 de julio ante el fiasco de las autonómicas. elpais.com, 29 maja 2023. [dostęp 2023-07-24]. (hiszp.).
  35. Dámaris Fernández: Lista completa de los 350 diputados tras las elecciones generales del 23J. larazon.es, 24 lipca 2023. [dostęp 2023-07-24]. (hiszp.).
  36. Belén Carreño, Emma Pinedo: Spain’s conservatives fail to form government, clearing way for Socialists. reuters.com, 29 września 2023. [dostęp 2023-11-17]. (ang.).
  37. a b Maciej Stasiński: Hiszpania: amnestia dla separatystów pozwoli Sanchezowi stworzyć rząd. wyborcza.pl, 15 listopada 2023. [dostęp 2023-11-19].
  38. Spain: Thousands of demonstrators rally against Sánchez’s amnesty proposal. euronews.com, 12 listopada 2023. [dostęp 2023-11-19]. (ang.).
  39. Sanchez wins Spanish parliament's backing for new term as PM. reuters.com, 16 listopada 2023. [dostęp 2023-11-19]. (ang.).
  40. Sánchez promete su cargo ante el rey tras ser investido presidente del Gobierno. rtve.es, 17 listopada 2023. [dostęp 2023-11-20]. (hiszp.).
  41. Promesa de los ministros del nuevo Gobierno. casareal.es, 21 listopada 2023. [dostęp 2023-11-21]. (hiszp.).
  42. El „hermano presidente Pedro Sánchez” recupera la alianza con Bolivia de Zapatero. elindependiente.com, 29 sierpnia 2018. [dostęp 2019-06-27]. (hiszp.).
  43. Los Reyes ofrecen una cena de gala al presidente de Perú y su esposa en el Palacio Real. hola.com, 27 lutego 2019. [dostęp 2019-06-27]. (hiszp.).
  44. Cavaliere di Gran Croce Ordine al Merito della Repubblica Italiana. quirinale.it, 16 listopada 2021. [dostęp 2022-12-08]. (wł.).
  45. El ascenso de Pedro Sánchez: de diputado «desconocido» a secretario general del PSOE. abc.es, 13 lipca 2014. [dostęp 2019-11-16]. (hiszp.).
  46. Marcos Paradinas: Pedro Sánchez, primer aspirante a La Moncloa que se declara abiertamente „ateo”. elplural.com, 25 września 2014. [dostęp 2023-08-29]. (hiszp.).