Petri
Petri gizon izena da, latineko Petrus-etik datorrena. Izenaren beste aldaerak Peru, Pello (Peio), Petiri, Betiri eta Kepa dira.
Euskaltzaindiaren arabera,[1] Petri izena latinetik euskarara heldu da, eta dudarik gabe kristau munduan hedadurarik handiena izan dutenetako bat dugu. Kristok berak eman zion izena lehendabiziko aita santua izan zenari: "Simon zara zu, Joanen semea, baina aurrerantzean Kefas deituko zara". Aramerazko —Jesusen hizkuntza da— Kephas "haitza" Petros itzuli zuten lehenik grekoz eta Petrus geroago latinez. Erabileraren ondorioz, aldaera asko daude euskaraz: Peru, Betiri, Petiri, Pello eta, azkenik, Kepa. Azken hori Sabin Aranak eta Koldo Eleizaldek argitaratutako Santu Izendegian proposatu zen, aramerazko jatorrizko Kephas-etik abiaturik.
Aita santua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]San Petri Jesukristoren apostolua eta izenaren sortzailea da, Elizaren Katolikoaren lehenengo aita santua.
Erromako Eliza Katoliko, Eliza Ortodoxo eta Eliza Anglikanoaren ustetan, Simon da Petri santua, eta Erroman Elizako sorrerarekin lotzen dute, nahiz eta egungo kristautasunean horren garrantzia eta aita santuaren nagusitasuna zehaztean bat ez etorri. Batzuek argudiatzen dute haren nagusitasuna ohorezkoa baino ez zela, hau da, berdinen artean burua. Batzuen irudikoz, nagusitasun hori ez zen ondorengoei igarotzekoa.
Lehenengo aita santua izendatzeko, Euskaltzaindiak araututako izena Petri da.[2]
Jaieguna
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Jaieguna ekainaren 29an da.
Pertsonaia ezagunak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Petri I.a Nafarroakoa (1068-1104)
- Petri I.a Gaztelakoa (1334-1369)
- Petri I.a Errusiakoa (1672-1725)
Aldaera guztiak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Petri izenarekin hasten diren artikulu guztiak, Petri izeneko pertsonaiak barne
- Pello izenarekin hasten diren artikulu guztiak, Pello izeneko pertsonaiak barne
- Peio izenarekin hasten diren artikulu guztiak, Peio izeneko pertsonaiak barne
- Peru izenarekin hasten diren artikulu guztiak, Peru izeneko pertsonaiak barne
- Piarres izenarekin hasten diren artikulu guztiak, Piarres izeneko pertsonaiak barne
- Kepa izenarekin hasten diren artikulu guztiak, Kepa izeneko pertsonaiak barne
- Pedro izenarekin hasten diren artikulu guztiak, Pedro izeneko pertsonaiak barne
- Pierre izenarekin hasten diren artikulu guztiak, Pierre izeneko pertsonaiak barne
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ Euskaltzaindiaren izendegia
- ↑ aita santuen izenak (129. araua)]