1925
19g - 20g - 21g
1870au 1880au 1890au 1900au 1910au - 1920au - 1930au 1940au 1950au 1960au 1970au
1920 1921 1922 1923 1924 - 1925 - 1926 1927 1928 1929 1930
Digwyddiadau
[golygu | golygu cod]- 5 Awst - sefydlu Plaid Genedlaethol Cymru (Plaid Cymru yn ddiweddarach)
- 10 Gorffennaf - dechrau'r achos llys Scopes yn Dayton, Tennessee
- 2 Tachwedd - Argae Llyn Eigiau yn torri; 17 yn colli eu bywydau ym mhentref Dolgarrog.[1]
- Ffilmiau
- Gweler hefyd: 1925 mewn ffilm.
- Llyfrau
- Edward Tegla Davies - Rhys Llwyd Y Lleuad
- Adolf Hitler - Mein Kampf
- William David Owen - Madam Wen
- Cerddoriaeth
- George Gershwin - Concerto i Biano yn F
- Dmitri Shostakovich - Symffoni rhif 1
- Gwyddoniaeth
- Darganfyddiad yr elfen gemegol Rheniwm gan Walter Noddack ac Ida Tacke
Genedigaethau
[golygu | golygu cod]- 26 Ionawr - Paul Newman, actor (m. 2008)
- 8 Chwefror - Jack Lemmon, actor (m. 2001)
- 26 Mawrth
- Pierre Boulez, cyfansoddwr (m. 2016)
- Emlyn Hooson, gwleidydd (m. 2012)
- 3 Ebrill - Tony Benn, gwleidydd (m. 2014)
- 12 Ebrill - Oliver Postgate, awdur teledu (m. 2008)
- 15 Ebrill - Geraint Howells, gwleidydd (m. 2004)
- 19 Mai
- 1 Mehefin - Roy Clarke, pêl-droediwr (m. 2006)
- 8 Mehefin - Barbara Bush, Prif Foneddiges yr Unol Daleithiau (m. 2018)
- 6 Gorffennaf - Bill Haley, cerddor roc a rôl (m. 1981)
- 10 Gorffennaf - Mahathir Mohamad, Prif Weinidog Maleisia
- 20 Gorffennaf
- Frantz Fanon, seiciatrydd, athronydd a llenor (m. 1961)
- Jacques Delors, gwleidydd
- 26 Awst - Ida Barbarigo, arlunydd (m. 2018)
- 6 Medi
- Mariana Yampolsky, arlunydd (m. 2002)
- Andrea Camilleri, awdur (m. 2019)[2]
- 16 Medi
- Charles Haughey, Prif Weinidog Iwerddon (m. 2006)[3]
- B. B. King, cerddor (m. 2015)
- 13 Hydref - Margaret Thatcher, Prif Weinidog y Deyrnas Unedig (m. 2013)
- 15 Hydref - Tony Hart, arlunydd a chyflwynwr teledu (m. 2009)
- 16 Hydref - Angela Lansbury, actores (m. 2022)
- 19 Hydref - Bernard Hepton, actor (m. 2018)
- 23 Hydref - Johnny Carson, cyflwynydd teledu ac digrifwr (m. 2005)
- 23 Hydref - Glyn Houston, actor (m. 2019)
- 24 Hydref - Ieng Sary, gwleidydd (m. 2013)
- 27 Hydref - Warren Christopher, cyfreithiwr a diplomydd (m. 2011)
- 29 Hydref - Robert Hardy, actor (m. 2017)
- 10 Tachwedd - Richard Burton, actor (m. 1984)
- 17 Tachwedd
- Rock Hudson, actor (m. 1985)
- Charles Mackerras, arweinydd cerddorfa (m. 2010)
- 20 Tachwedd - Robert F. Kennedy, gwleidydd (m. 1968)
Marwolaethau
[golygu | golygu cod]
- 21 Ionawr - John Puleston Jones, gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd, llenor, a diwinydd, 62[4]
- 30 Ionawr - Jim Driscoll, paffiwr, 44[5]
- 22 Chwefror - Sun Yat-sen, gwladweinydd, 58
- 14 Ebrill - John Singer Sargent, arlunydd
- 12 Mai - Amy Lowell, bardd o'r Unol Daleithiau, 51[6]
- 14 Mai - Henry Rider Haggard, nofelydd
- 1 Gorffennaf - Erik Satie, cyfansoddwr, 59
- 19 Awst - Helen Gladstone, ymgyrchydd gwleidyddol a dyngarwr, merch i William Ewart Gladstone a'i wraig Catherine Glynne, 75[7]
- 4 Tachwedd - William David Owen, nofelydd, 50[8]
- 16 Tachwedd - Josiah Towyn Jones, gweinidog a gwleidydd, 66[9]
- 20 Tachwedd - Alexandra o Ddenmarc, gwraig Edward VII, brenin y Deyrnas Unedig a Tywysoges Cymru 1863-1901, 80[10]
- 19 Rhagfyr - Elizabeth Phillips Hughes, addysgwraig, 74[11]
Gwobrau Nobel
[golygu | golygu cod]- Ffiseg: James Franck a Gustav Ludwig Hertz
- Cemeg: Richard Adolf Zsigmondy
- Meddygaeth: dim gwobr
- Llenyddiaeth: George Bernard Shaw
- Heddwch: Austen Chamberlain a Charles G. Dawes
Eisteddfod Genedlaethol (Pwllheli)
[golygu | golygu cod]Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ "Film: 'Nov. 2nd 1925. The Dolgarrog Disaster' (1925)". gtj.org. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2012-02-22. Cyrchwyd 21 Mehefin 2025.CS1 maint: BOT: original-url status unknown (link)
- ↑ "Obituary: Andrea Camilleri, best-selling author who created complex police chief Salvo Montalbano" (yn Saesneg). 19 Gorffennaf 2019.
- ↑ "Charles Haughey (1925–2006)" (yn Saesneg). RTÉ News. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 31 Rhagfyr 2012.
- ↑ Robert Richard Hughes. "JONES, JOHN PULESTON (1862-1925)". Y Bywgraffiadur Cymreig. Cyrchwyd 21 Mehefin 2025.
- ↑ Emlyn Wynne Evans. "Driscoll, James (1880-1925), paffiwr". Y Bywgraffiadur Cymreig. Cyrchwyd 8 Tachwedd 2022.
- ↑ Wilson, Scott (2016). Resting Places: The Burial Sites of More Than 14,000 Famous Persons (yn Saesneg) (arg. 3rd). McFarland & Company. t. 2. ISBN 978-0-7864-7992-4 – drwy Google Books.
- ↑ "Helen Gladstone - Archifau a Llawysgrifau, Llyfrgell Genedlaethol Cymru". archifau.llyfrgell.cymru. Cyrchwyd 14 Medi 2023.
- ↑ Robert Thomas Jenkins. "Owen, William David (1874-1925), lawyer and journalist". Dictionary of Welsh Biography. Cyrchwyd 11 July 2019.
- ↑ David Thomas Jones. "JONES, JOSIAH (TOWYN) (1858-1925), gweinidog gyda'r Annibynwyr ac aelod seneddol". Y Bywgraffiadur Cymreig. Cyrchwyd 21 Mehefin 2025.
- ↑ "A History of Royal Burials and Funerals". Westminster Abbey (yn Saesneg). Archifwyd o'r gwreiddiol ar 10 Medi 2022. Cyrchwyd 11 September 2022.
- ↑ (Saesneg) Le May, G. H. L. (2008). "Hughes, Elizabeth Phillips (1851–1925), college head and promoter of education in Wales". Oxford Dictionary of National Biography (arg. online). Gwasg Prifysgol Rhydychen. doi:10.1093/ref:odnb/37579.CS1 maint: ref=harv (link) (mae angen tanysgrifiad neu aelodaeth o lyfrgell gyhoeddus i ddarllen yr erthygl)