2024
| Çулсем |
|---|
| 2020 • 2021 • 2022 • 2023 — 2024 — 2025 • 2026 • 2027 • 2028 |
| Вунçуллăхсем |
| 2000-мĕшсем • 2010-мĕшсем — 2020-мĕшсем — 2030-мĕшсем • 2040-мĕш |
| Ĕмĕрсем |
| XX ĕмĕр — XXI ĕмĕр — XXII ĕмĕр |
2024 ҫул (икӗ пин те ҫирӗм тӑваттӑмӗш ҫул) — Кӗркури календарӗпе — йӗкӗр ҫул. 2024 ҫул тунтикунран пуҫланнӑ. Вӑл пирӗн эрӑн 2024-мӗш ҫулӗ. Вӑл 3-мӗш пин ҫулӑн XXI ӗмӗрӗн 3-мӗш вун ҫулӑн 4-мӗш ҫулӗ, вӑл 2020-мӗш ҫулсен 5-мӗш ҫулӗ. Ку иртнӗ ҫул.
Чӑваш Республикинче вӑл Экологи культурин тата ҫутҫанталӑкпа перекетлӗ усӑ курмалли ҫулталӑк[1][2].
ПНО йышӑнӑвӗпе ку Тӗвесен тӗнчери ҫулталӑкӗ[3].
Белорусире вӑл килӗшу, пултару та пахалӑх ҫулталӑкӗ[4].
Раҫҫейре вӑл этеплӗх, ӳнер, кил-йыш та спорт ҫулталӑкӗ[5][6][7].
Пӑхӑнман Патшалӑхсен Пӗрлешӗвӗнче вӑл ниме юхӑмӗн ҫулталӑкӗ[8].
Пулса иртнӗ
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Кăрлач
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- Кӑрлач, 1:
- Тури Карабах Азербайджан йышне вӗҫлесе интеграциленӗ, Тури Карабах Республики пӑрахӑҫ кӑларнӑ[9].
- Бразили ОПЕК+ йӗркелӗве кӗнӗ[10].
- Египет, Иран, Пӗрлешӗннӗ Арап Эмирачӗсем, Сауд Аравийĕ те Эфиопи БРИКСа кĕнĕ[11].
- Раҫҫейри Отчуждени зони пӑрахӑҫ кӑларнӑ[12].
- Steam-ӗн пулӑшу пултарни Windows 7, 8, 8.1 валли вӗҫленӗ[13].
- Япони тинӗсӗнчи ҫӗр чӗтрени, Японире 7,6-ччен магнитудӑллӑ ҫӗр чӗтрени пулнӑ. 73 ҫын вилнӗ[14].
- Эфиопи Сомалилендпа Бербера порчӗн пӗтӗм усӑ курни валли килӗшӳ ҫырнӑ. Тата, Эфиопи Сомалилендӗн никамран пӑхӑнманлӑхне йышӑнчӗ, вӑл пӗрремӗш ҫӗр-шыв куна тунӑ пулса тӑнӑ[15].
- Кӑрлач, 2:
- Корей Республикинчи 3 уйӑх парламент суйлавӗсенччен Тобуро Демократи партийӗн пуҫлӑхӗ Ли Чжэ Мён ҫине вӗлерме тапӑнни пулнӑ, унӑн мӑйне ҫӗҫӗпе амантнӑ[16].
- Маршалл утравӗсенче пӗтӗм суйлавӗсем: Маршалл утравӗсен саккун тӑвакан канашӗ Хайн Хильдӑна президент иккӗмӗш хутпа суйланӑ[17].
- Кӑрлач, 3 — Иранти Керман масарӗнче теракт пулнӑ[18].
- Кӑрлач, 7 — Бангладешри парламент суйлавӗсем пулнӑ[19][20][21].
- Кӑрлач, 8 — Astrobotic Technology компанийӗ Перегрин коммерци уйӑха лартмалли модулне вӗҫтерсе яни тунӑ. Вӗҫтерсе яни ҫӗнӗ Vulcan ракета-йӑтакан пулӑшпа тунӑ[22][23][24][25].
- Кӑрлач, 9 — Los Choneros картелӗн лидерӗ тӗрмерен тухса тарнӑран Эквадор президенчӗ Даниэль Нобоа ҫӗр-шывра черетсӗр лару-тӑру йышӑннӑ[26].
- Кӑрлач, 11 — Полици ӗҫлекенӗсемпе салтаксем валли ӗҫ укҫи суса тухнин йӑнӑшӗнчен Папуа — Ҫӗнӗ Гвинейри йӗркесӗрлӗхсем пур ҫӗр-шыв тӑрӑх сиксе тухнӑ.[27].
- Кӑрлач, 12 — АПШпа Аслӑ Британи Йемене авиатапӑсене тума пуҫланӑ та (ӗлӗкхине АПШ ҫакна тума пуҫланӑ)[28].
- Кӑрлач, 13 — Тайваньти президент суйлавĕсем: Лай Циндэ 40% сасӑсемпе ҫӗнтернӗ[29].
- Кӑрлач, 14 — Маргрете II Данин король хӗрӗ патшаран тухнӑ. Фредерик X Данин ҫӗнӗ королӗ патшана ларнӑ.[30].
- Кӑрлач, 15-18 — Паймакра, Пушкӑртстанти протестсем[31][32].
- Кӑрлач, 24 — Белгород облаҫӗнчи раҫҫей Ил-76 инкекӗ.
- Кӑрлач, 26 — Тувалури парламент суйлавӗсем[33].
- Кӑрлач, 28
- Буркина-Фасо, Мали тата Нигер ЭКОВАС-ран тухнӑ[34].
- Финляндири парламент суйлавӗсем[35].
- Кӑрлач, 31 — Малайзи корольне суйланă Ибрагим Исмаилӗн престолӗнче ларни, татах вӑл Джохор султанӗ пулса тӑнӑ[36].
Нарӑс
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- Нарӑс, 2 — Бишкек ӐЭЦĕнчи шултра авари[37].
- Нарӑс, 3 — Тапнине пула Лисичанскри (ЛХР — аннексиленĕ Луганск облаҫӗ) пекарня ишӗлсе аннӑ, 28 ҫын вилнĕ[38].
- Нарӑс, 4 — Сальвадорти пӗтӗм суйлавӗсем.
- Нарӑс, 7 — Азербайджанти черетсӗр президент суйлавĕсем[39]. Хальхи президент Ильхам Алиев çӗнетсе суйланӑ пиллӗкмӗш срок ҫине, уншӑн 92,12% сасӑлакан ҫынсем сасӑ панӑ[40][41].
- Нарӑс, 8
- Пакистанти парламент суйлавĕсем[42]. Никамран пӑхӑнман политиксен нумайрахӑшӗ — "Тӗрӗслӗхшӗн юхӑм" чарнӑ политика партийӗн хутшӑнаканӗсем Наци ассамблейӗнчи вырӑнсен чылайӑшӗ илнӗ[43].
- Иртнӗ Бразили президенчӗ Жаир Болсонарӑва патшалӑх пӑтӑрмахӗ тума хӑтланнӑшӑн айӑплама арестленӗ[44].
- Нарӑс, 10 — Венгри президенчӗ Каталин Новак ӗҫлеме вырӑнтан тухнӑ[45].
- Нарӑс, 11 — Финлянди президент суйлавӗсен иккӗмӗш пайӗ[46].
- Нарӑс, 12—18 — Европа кӗрешӳ чемпионачӗ пулнӑ (Бухарест, Румыни)[47].
- Нарӑс, 14 — Индонезири президент суйлавĕсем.
- Нарӑс, 15 — Белгорода персе тăни. 7 ҫын вилнӗ, 20 ҫын аманнӑ[48].
- Нарӑс, 16 — ЯНАО-н Харп тӗрминчи Раҫҫей оппозиционерӗ Алексей Навальный вилчӗ.
- Нарӑс, 17 — УХВ Авдеевкӑран тухнӑ[49].
- Нарӑс, 22 — Nova-C лартмалли модуль АПШ-н Intuitive Machines компани пӗрремӗш коммерци аппарачӗ Уйӑхра анса ларнӑ[50].
- Нарӑс, 23 — Эрмени, де-факто, хӑйӗн КХКЙран хутшӑннине чарнӑ[51].
- Нарӑс, 25 — Беларуҫри пӗтӗм сасӑлани кунӗ[52].
- Нарӑс, 26 — Венгрири президент суйлавĕсем[53]. Тамаш Шуйока суйланă[54].
- Нарӑс, 29 — Израиль–ХАМАС вӑрҫи: Газӑри вӑрҫлакан Израиль хӳтӗленӳ вӑйӗсем гуманитарлӑ конвоя атака тунӑ. Атакӑна пула 100 ытла Палестина ҫыннисем вилнӗ. Палестина ҫухату тӳсӗвӗсем 30 пинччен ӳснӗ[55].
Пуш
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- Пуш, 1:
- Казахстан хӑйӗн пур территоринче пӗр сехет зонине йышӑннӑ (ӗлӗкхи икӗ пулнӑ)[56].
- Иранти парламент суйлавӗсем.
- Бразилири шыв инкекӗ. 40 ҫын яхӑн вилнӗ[57].
- Мускавӑн Борисово масарӗнчи Алексей Навальный пытарӑвӗ пулнӑ[58].
- Пуш, 7 – Юлашки Скандинавири ҫӗр-шыв, Швеци, НАТО-на кӗнӗ[59][60].
- Пуш, 10 – Португалири парламент суйлавӗсем: Демократиллӗ альянс нумайрахӑш вырӑнсене илет, тата сахалрахӑш ертсе пырӑвӗ йӗркелет. Социалист партийӗ вырӑнсене пӗтет, сылтӑм парти Chega нумай вырӑнсене илет[61][62].
- Пуш, 11 – Гаити: премьер-министр ӗҫне вӑхӑтлӑ тӑваканӗ Анри Ариэль ӗҫлеме вырӑнтан тухнӑ, мӗншӗн тесен ҫӗр-шывра бандит кризисӗ пуҫланнӑ[63].
- Пуш, 13 – Европа Пӗрлешӗвӗ хайлавлӑ ӑс-тӑн акчӗ йышӑннӑ. Ку пӗрремӗш хайлавлӑ ӑс-тӑна ертсе пыракан хут[64].
- Пуш, 15–17 – Раҫҫейри президент суйлавӗсем: Владимир Путин пиллӗкмӗш хут президент ӗҫне суйланӑ[65].
- Пуш, 22 – Террористсем Мускав облаҫӗн Красногорскри "Крокус Сити Холл"а атакӑланӑ. 145 ҫын вилнӗ, 551 аманнӑ[66].
Çавăн пекех
[тӳрлет | кодне тӳрлет]
|
2024 çул Викиампарта? |
|---|---|
|
2024 çул Викихыпарта? |
Асӑрхавсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- ^ ЧР ҫутҫанталӑк министрлӗхӗн сайчӗ
- ^ Чӑваш Енӗн Пуҫлӑхӗн указӗ(ĕçлемен каçă)
- ^ Международные годы (выр.). www.un.org (2015-01-06). Тĕрĕсленĕ 13 Кӑрлач уйӑхӗн 2020.
- ^ Лукашенко объявил 2024-й Годом качества в Беларуси (ru-RU).
- ^ controlistr 2024 год объявлен президентом годом российской культуры и искусства (ru-RU) (2023-09-06).
- ^ Путин объявил 2024 год годом семьи (ru-RU) (2023-11-21).
- ^ Путин поддержал идею возобновления спортивных парадов на Красной площади.
- ^ Петрова, Галатея 2024 год станет Годом волонтерского движения в СНГ (ru-RU) (2023-06-08).
- ^ Республика Нагорный Карабах прекращает существование. Половина жителей бежали в Армению (выр.) (2023-09-28).
- ^ Источник сообщил, что Бразилия присоединится к ОПЕК+ с 2024 года (выр.) (2023-11-30).
- ^ В БРИКС в 2024 году войдут шесть новых стран.
- ^ В России не станет зоны отчуждения (выр.) (2023-04-01).
- ^ Steam перестанет работать на windows 7 :: Русскоязычный Форум (выр.).
- ^ Число жертв землетрясений в Японии увеличилось до 73.
- ^ Ethiopia signs pact to use Somaliland's Red Sea port.
- ^ В Южной Корее совершено покушение на лидера оппозиции (выр.).
- ^ Hilda Heine sworn in as President of the Marshall Islands (en-nz) (2024-01-03).
- ^ Путин выразил властям Ирана соболезнования после теракта в Кермане (выр.) (20240103T1814).
- ^ Андрей Шутов принял участие в международном наблюдении за парламентскими выборами в Народной Республике Бангладеш.
- ^ Correspondent, Senior Bangladesh Election Commission schedules parliamentary polls for Jan 7 (акăлч.).
- ^ Bangladesh election: PM Sheikh Hasina wins fourth term in controversial vote (en-GB) (2024-01-07).
- ^ Foust, Jeff Vulcan Centaur launches Peregrine lunar lander on inaugural mission (en-US) (2024-01-08).
- ^ ULA запустила к Луне ракету Vulcan с модулем Peregrine.
- ^ alivia Astrobotic’s Peregrine Launches to the Moon (en-US) (2024-01-08).
- ^ NASA Science Heads to Moon on First US Private Robotic Artemis Flight - NASA (en-US).
- ^ Президент Эквадора Нобоа ввёл режим внутреннего вооружённого конфликта в стране (выр.).
- ^ At least 10 dead after looting, fires on Port Moresby's 'darkest day' (en-nz) (2024-01-11).
- ^ U.S. and Britain launch strikes against Houthi rebel targets in Yemen (акăлч.) (2024-01-12).
- ^ Davidson, Helen. Taiwan elects Lai Ching-te, from incumbent pro-sovereignty party, as president (en-GB) (2024-01-13).
- ^ Королева Дании отречётся от престола 14 января.
- ^ В Башкирии сотни людей пришли к суду поддержать активиста, защищавшего шихан Куштау (выр.) (2024-01-15).
- ^ Экстремисты под видом экологов: кому нужны были беспорядки в Башкирии.
- ^ Voting begins in tiny Tuvalu in election that reverberates from China to Australia.
- ^ Три страны резко оборвали связь с ECOWAS
- ^ В Финляндии неизбежен второй тур президентских выборов(ĕçлемен каçă)
- ^ Султан Ибрагим стал следующим королём Малайзии (ru-RU) (2023-10-27).
- ^ Число пострадавших при аварии на ТЭЦ Бишкека возросло до пяти (выр.) (20240202T0734).
- ^ В Лисичанске завершили поисковую операцию (выр.) (20240204T1633).
- ^ В Азербайджане проходят очередные внеочередные выборы (выр.) (2024-02-07).
- ^ Azerbaijan's Aliyev appears headed to a landslide win in election called after retaking Karabakh (акăлч.) (2024-02-07).
- ^ Алиев победил на президентских выборах в Азербайджане (выр.) (2024-02-11).
- ^ President, ECP agree on holding elections on February 8 (акăлч.) (2023-11-02).
- ^ Imran Khan loyalists win shock victory in Pakistan election.
- ^ РИА Новости.
- ^ Президент Венгрии подала в отставку.
- ^ Финляндии предстоит второй тур президентских выборов (выр.) (2024-01-28).
- ^ Seniors european championships (акăлч.).
- ^ Белгород подвергся обстрелу, погибли семь человек, в том числе ребёнок. Что известно (выр.) (2024-02-15).
- ^ Walker, Shaun. Ukrainian forces withdraw from Avdiivka to avoid encirclement, army chief says (en-GB) (2024-02-17).
- ^ Odysseus spacecraft lands on the moon as Nasa hails ‘giant leap forward’ – as it happened (en-GB) (2024-02-23).
- ^ Секретариат ОДКБ не получал заявлений от Армении о приостановке членства (выр.) (2024-02-23).
- ^ Календарь выборов и референдумов | Русская версия.
- ^ Выборы нового президента Венгрии пройдут 26 февраля (выр.) (2024-02-23).
- ^ Megválasztották Sulyok Tamást köztársasági elnöknek (венг.) (2024-02-26).
- ^ More than 100 killed as Israeli troops open fire on Gazans crowded around aid convoy (акăлч.). NBC News (2024-02-29).
- ^ Время перевели на час назад в Казахстане (выр.) (2024-02-29).
- ^ Telegram: Contact @MIR24MOLDOVA
- ^ Алексея Навального похоронили в Москве (выр.) (2024-03-01).
- ^ Sweden officially joins NATO. NATO (7 March 2024).
- ^ Sweden finally joins Nato after nearly two-year wait. The Guardian (7 March 2024).
- ^ Portugal election sees above-average turnout in very tight contest (акăлч.) (2024-03-10).
- ^ Vock, Ido Luís Montenegro: Centre-right leader invited to form minority government (акăлч.). BBC News (21 March 2024).
- ^ Haiti's prime minister Ariel Henry resigns as law and order collapses (en-GB) (2024-03-12).
- ^ World's first major act to regulate AI passed by European lawmakers. CNBC (14 March 2024).
- ^ Putin wins Russia election in landslide with no serious competition. Reuters (18 March 2024).
- ^ Death toll from concert hall attack in Russia's Moscow region rises to 144. Anadolu Agency (March 29, 2024).
|
Ку çулсем çинчен çырса пĕтермен статья. Эсир тӳрлетсе, хушса ăна çырса пĕтерме пулăшаятăр |