Bit Bahyan

Bit Bahyan
Bit Bahyan
y. MÖ 1200-MÖ 808
	MÖ 10–9. yüzyıllar civarındaki Arami krallıkları ve devletleri
Başkent	Guzana
Yaygın dil(ler)	Aramice
Resmî din	[[Antik Levant Dini]]
Tarihî dönem	Demir çağı
• Kuruluşu
• Kuruluşu	y. MÖ 1200
• Dağılışı	MÖ 808
	Ardıllar
Yeni Asur İmparatorluğu
Günümüzdeki durumu	Suriye; Irak; Türkiye

Bit Baḫyan, başkenti Guzana (günümüz Tell Halaf) olan, (yaklaşık MÖ 1200 – 808) bağımsız bir Arami şehir devleti krallığıydı. Baliḫ nehri vadisinde yer alıyordu. Guzana, Asur'u Fırat Nehri'ne bağlayan rota üzerinde stratejik bir konuma sahipti.

Bit-Bahyan, Asur'un bir vasal devleti konumundaydı. İlk haraç ödemeleri, o zamanki kral Abi-Salamu'yu zikreden II. Adad-nirari dönemine, MÖ 894 yılına aittir.^[1]

Krallık, antik çağda bir Küçük Asya krallığı olan Izalla (Azalli ve Azalzi; Asurca KURAzalli, Babilce KURIzalla) ile ittifak kurdu ve Asur egemenliğine karşı isyan etmek için bir araya geldiler. Ancak bu girişim başarısız olmuş gibi görünmektedir, zira müttefik olan her iki devlet de MÖ 882'de II. Aşşur-nasir-pal'ın vergi listelerinde yeniden ortaya çıkmaktadır.

Sonraki dönemde gelişim sakin seyretti. Bir sonraki savaşçı çatışma ancak MÖ 810'da, Šammuramat'ın tüm bölgeyi Asur İmparatorluğu'na katmasıyla gerçekleşti. MÖ 759'daki bir isyan MÖ 758'de bastırıldı. Bit-Bahiani, son kez vali Bachiannu döneminde zikredilir.

Tarihte yok olmadan önce Bit Baḫyan'ın en az beş kralı ve dört valisi görev yapmıştı.^[2]^[3]

Krallar Listesi

Ḫadini (Khadini) MÖ 1200 sonrası
Kapara (Ḫadini'nin oğlu) yaklaşık MÖ 1150
Bilinmiyor yaklaşık MÖ 1150-900
Abi-salamu (Absalom) yaklaşık MÖ 900
Adad-imme yaklaşık MÖ 877
Hadad-Iti' (Aramice: 𐡄𐡃𐡉𐡎𐡏; Hadd-yiṯʿī, Akadca: 𒁹𒌋𒀉𒀪) yaklaşık MÖ 867

Asur Valileri

Mannu-kima-matu-Aššur yaklaşık MÖ 793
Pur-sagale yaklaşık MÖ 763
Bel-harran-Bel-uṣur yaklaşık MÖ 727
Mutakkil-Aššur (Bachiannu) yaklaşık MÖ 706

Ayrıca bakınız

Halaf kültürü

Kaynakça

^ Albert Kirk Grayson: Assyrian Rulers of the Early First Millennium BC I (1114-859 BC). The Royal Inscriptions of Mesopotamia. Assyrian periods 2. Toronto u. a. 1991, ss. 145–155, s. 153 (= A.0.99.2, Z. 100ff.).
^ Goldridge Pinches, Theophilus. The Old Testament In the Light of The Historical Records and Legends of Assyria and Babylonia. London : Society for promoting Christian Knowledge ; New York : E. & J. B. Young & Co.; 1st edition (1902). s. 321.
^ Ten Eyck Olmstead, Albert (1918). The Calculated Frightfulness of Ashur Nasir Apal. s.n. s. 229.

36°50′K 40°04′D / 36.833°K 40.067°D / 36.833; 40.067

[1] Albert Kirk Grayson: Assyrian Rulers of the Early First Millennium BC I (1114-859 BC). The Royal Inscriptions of Mesopotamia. Assyrian periods 2. Toronto u. a. 1991, ss. 145–155, s. 153 (= A.0.99.2, Z. 100ff.).

[2] Goldridge Pinches, Theophilus. The Old Testament In the Light of The Historical Records and Legends of Assyria and Babylonia. London : Society for promoting Christian Knowledge ; New York : E. & J. B. Young & Co.; 1st edition (1902). s. 321.

[3] Ten Eyck Olmstead, Albert (1918). The Calculated Frightfulness of Ashur Nasir Apal. s.n. s. 229.

[1]

[2]

[3]