Edukira joan

Dimetil disulfuro

Wikipedia, Entziklopedia askea
Dimetil disulfuro
Formula kimikoaC2H6S2
SMILES kanonikoa2D eredua
MolView3D eredua
Motakonposatu kimiko
Ezaugarriak
Fusio-puntua−85 ℃
Irakite-puntua109,8 ℃ (101,325 kPa)
Masa molekularra93,991 Da
Identifikatzaileak
InChlKeyWQOXQRCZOLPYPM-UHFFFAOYSA-N
CAS zenbakia624-92-0
ChemSpider11731
PubChem12232
Reaxys1730824
Gmelin4608
ChEBI1581
ChEMBLCHEMBL1347061
ZVG10510
EC zenbakia210-871-0
ECHA100.009.883
Human Metabolome DatabaseHMDB0005879
KNApSAcKC00001245
UNII3P8D642K5E
KEGGC08371

Dimetil disulfuroa konposatu organikoa da, CH3SSCH3 formula duena, organosufre konposatuen familiakoa, disulfuroen klasekoa. Disulfuroen arteko sinpleena da. Likido kolorge oliotsua da, baratxuri usainekoa. Uretan disolbaezina da, baina disolbagarria etanoletan, dietil eterretan eta ohiko disolbatzaile organikoetan. Toxikoa eta sukoia da[1].

Dimetil disulfuroa oso hedatuta dago naturan. Bakterio, onddo, landare eta animaliengan aurki daiteke.

Phallus impudicus perretxikoaren usainaren erantzuleetako bat da

Hainbat bide dago dimetil disulfuroa sintetizatzeko. Batzuk dikloro disulfuroa(Cl2S2) usatzen duten lehengai gisa, metilmagnesio ioduroarekin (CH3MgI) edo sodio metil sulfatoarekin (CH3NaSO4) tratatuz. Beste batzuk metilmerkaptanoa dute lehen gai eta oxidatzailea iodoa edo sufrea[2].

Dimetil disulfuroa elikagai-gehigarri gisa erabiltzen da gaztetan, haragietan, zopetan, garagardoetan eta beste prozesatutako elikagaietan, bereziki zaporetsuak bihurtzeko. Europar Batasunean erabiltzea baimenduta dago[3]. Industrialki, dimetil disulfuroa petrolio-findegietan erabiltzen da sulfuratzaile gisa[4]. Nekazaritzan ere lurzoruak fumigatzeko eraginkorra da[5].

Sintesi organikoan ere usatzen da, esaterako intsektizida batzuk sintetizatzeko lehengai gisa erabiltzen den 4-(metiltio)fenola [4-(CH3S)C6H4OH] prestatzeko.

Dimetil disulfuroak larruazala narritatzen du eta, toxikoa da arnastuz, larruazalean xurgatuz eta irentsiz gero. Kontzentrazio handitan nekea, disnea eta goiko arnasbideetako narritadura eragin ditzake[6].

Erraz hartzen du su berotzean edo txinparta batek eraginda. Halaber, gar ikustezia du[7].

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. (Ingelesez) PubChem. «Dimethyl Disulfide» pubchem.ncbi.nlm.nih.gov (kontsulta data: 2025-04-22).
  2. Burdock, G.A. (ed). (2010). Fenaroli's Handbook of Flavor Ingredients. 6th. ed.Boca Raton, 1262 or..
  3. (Ingelesez) Commission Implementing Regulation (EU) No 872/2012 of 1 October 2012 adopting the list of flavouring substances provided for by Regulation (EC) No 2232/96 of the European Parliament and of the Council, introducing it in Annex I to Regulation (EC) No 1334/2008 of the European Parliament and of the Council and repealing Commission Regulation (EC) No 1565/2000 and Commission Decision 1999/217/EC Text with EEA relevance. 2012-10-01 (kontsulta data: 2025-04-22).
  4. (Ingelesez) «Dimethyl Disulfide (DMDS)» Reactor Resources Sulfiding Services (kontsulta data: 2025-04-22).
  5. (Ingelesez) «Paladin®EC Soil Fumigant, active ingredient dimethyl disulfide (DMDS), drip application | Arkema Global» www.arkema.com (kontsulta data: 2025-04-22).
  6. «Dimethyl disulfide - Hazardous Agents | Haz-Map» haz-map.com (kontsulta data: 2025-04-22).
  7. «DIMETHYL DISULFIDE | CAMEO Chemicals | NOAA» cameochemicals.noaa.gov (kontsulta data: 2025-04-22).

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]