Fotznhobe

Da Fotznhobe oda da Fotzhobl oda de Fotzorgl (Siidtiroul) is a Musiginschtrument, des wo midm Mai blosn wead. Dr Nom setzt se zom aus Fotz(n) (Gfries, Mai, Lätschn, Schnautzn, [dt. Mund] ) und Hobe [dt. Hobel] wega da Hi- und Herbewegung de ma domid voam Mai mocht. Auf Deitsch hoasst de Fotzorgl Mundharmonika.
De Technik dahinta
[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]Da Fotznhobe is a handlichs Inschtrument in dem da Ton in kloane Kanäle an na Mettoizung entschtenga. Ma blost oda saugt und kriagt jeweis an andan Ton. Je noch dem wia ma an Mund spitzt ko ma an Meaklang oda sogor an oanzelna Ton spuin.
Eisotzgebiet
[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]Da Fotznhobe wead in da Voiksmusi hauptsächle do eigsetzt wo ma koane schwaara Inschtrument midnemma koo oda mog, oiso sowo wia beim Wandan. Ganz bsondas meng dean den Fotznhobe de amerikanischen Bluesmusika, ma ko na aba aa im weidan Sinn zu de tipisch boarischn Musikinschtrumente dazuazain.
Aa wea zu da Mundorgl oda zu da Voiksmusi koan Bezug had, kennd gwis den viallaecht bekanntesten Einsatz vom Fotznhobe: Im Fuim „Spiel mir das Lied vom Tod“ besorgt des Instrument mid da Melodie „Keep your lovin’ brother happy“ de Spannung bis zum Schluss und spuit direkt de Hauptroin.
Vasiona
[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]Es gibt zwoa Variantn:
- de diatonische Fotznhobe werd vui im Blues, Country, Voiksmusi, oba aa im Rock vawendt und hoaßt deswegn aa Bluesharp. Sie hod ned olle Noutn, sundern nur de vou de vawandete Tonart. Durch Tricks wia as Bending oda Overblows kennen oba aa de fehlenden Noutn gspuit wern, ollerdings brauchts dofia vui Übung. Es gibt aa Moll-Harps, de fia Blues in Moll verwendet wern und si bessa fia Overblows einigen, wo oba aa de Bends heifig schwara sind. Es gibt a no anderen Artn außer da Bluesharp wia:
- de Tremolo-Fotznhobe, weiche fia oa Noutn jeweijs zwoa Lecha per Noutn hod.
- de Oktavn-Fotznhobe, weiche zwoa Okatavn fia a Noutn hod.
- de chromatische Fotznhobe hod olle Noutn und ko fia alle Tonartn vawendet wern. Mit am Knopf auf da rechtn Seidn ko aa de Noutn um oan Hoibton hecha gstimmt wern. In da Jazzmusi is de chromatische ned untypisch. Benden is ollerdings ned möglich und emsou kennen manche Akkorde ned gspuit wern. Sie han a vui deira wia zum Beispui Bluesharps.