Grappa
![]() | |
Ensampel a |
frooth ![]() |
---|---|
Klass |
moren, frooth ![]() |
Liw/yow |
du, rudh, gwyrdh, purpur ![]() |
Rann a |
sugen grappys ![]() |
Askor |
Vitis vinifera, Vitis, Vitis vinifera subsp. vinifera ![]() |
![]() |

Grappa ew frut gwinbren. Tus a ell aga debry en criv, po aga usya rag gul gwin, sugen ha jamm. Kevys ew grappys en nebes liwyow; rudh, glasrudh, gwydn ha gwyrdh rag ensampel. Hedhyw grappys a ell bos dihas, der usya jynnow rag remova an has. Perderys ew gwinbrednyer gwels avel whedn ha begel, drefen anjei dhe worheri plansow erel gen aga thevyans gwels.
Resin ew frutys seghys an gwinbren, ha'n hanow a dheu dhort an ger Frenkek rag "grappa."
A-dhia a-varr e'n 21ns cansvledhen e'n Statys Unys ha powyow erel, hag e'n diwysyans boos ollvesek, ajwonys ew grappys rudh rag bos meur gerys, drefen anjei dhe gomprehendya megyans ha gnasow a worthocsidans. Etho ema dhe anjei status kenwerthel avel "superfruit".
Debradow ew del an gwinbren ha usys en jei dhe wul dolmades.
Boos dhe breves nebes ehednow a Lepidoptera (tykkiow Duw) ew del gwinbrednyer.
Gwandrans
[golegi | pennfenten]Herwydh an Cowethyans Boos hag Abmeth (FAO), a-dro dhe 76,000 kilometer pedrek a'n bes ew usys rag tevy grappys. Usys ew 71% a'n grappys rag gwin, 27% avel frutys fresk ha 2% avel frutys seghys. Radn a ascorrans grappys ew usys dhe wul sugen grappa. Usys ew an sugen avel whekheer en frutys cavasys "heb sugra keworrys" ha "100% naturel". Ema myns an tir usys rag teva gwinbrednyer ow cressya 2% pub bledhen.
Ottobma rol a ascorroryon gwin ow tiskwedhes an myns usys rag tevy grappys.
- Spayn – 11,750 km²
- Frenk – 8,640 km²
- Itali – 8,270 km²
- Turki – 8,120 km²
- Statys Unys – 4,150 km²
- Iran – 2,860 km²
- Romani – 2,480 km²
- Portugal – 2,160 km²
- Arjentin – 2,080 km²
- Ostrali – 1,642 km²
Ort keheveli rewlow boos en powyow an west, whithroryon a dhiskudhas ken whrelho Frenkyon debry moy a vlonek eneval es powyow erel, ema an niver a gasys cleves colon ow pesya dhe vos isel en Frenk. Lies sciensydh a breder bos hedna drefen an Frenkyon dhe eva moy a win rudh ages an powyow erel. Neppeth e'n grappys a weres iselhe myns cholesterol e'n corf, hag a weres lettya taga'n gwythi. Na wra medhogyon comendya eva re a win rudh, bes teyr po peder gwedren an seythen ew da.
Grappys a bub liw ew da rag yeghes. Ema gwin rudh ow rei les yeghes nag ew kevys en gwin gwydn drefen bos meur a'n lesow ew usy en rusk an grappa, ha gwin rudh en udnik ew bragesys gen an rusk.
Grappys gwydn
[golegi | pennfenten]Grappys gwydn ew esplegys dhort grappys gwyrdh. Chanjys en dew enyn a wra prichell sqwejya ascorrans anthocyanin. Anthocyanin ew an huni a wra treylya grappys rudh dhe vos gwyrdh.
Resin, coryns ha sultanas
[golegi | pennfenten]Resinen ew grappa seghys a bub sort. Corynt Zante ew grappys seghys a Enys Zakynthos. An hanow corynt a dheu dhort an Frenkek raisin de Corinthe (grappa Corinth). En kensa sultana o resinen gwres a sort arbednek a rappa dhort Turki. Hedhyw sultanas ew resin gwres a rappys kebmyn bes dyghtys en kemyk dhe geheveli an sultana hengovek.
Ken fo resin ger chevisys dhort Frenkek, styr an ger en Frenkek ew an frut fresk. Styr Grappe (an ger chevisys avel grappa ha'n ger Sowsnek grape) ew an gronn (avel une grappe de raisin).
Erbydn hedhyw an ger corynt a styr coryns du ha coryns rudh, dew frut pur dyffrans dhe'n grappa.
-
Grappys rudh
-
Grappys gwydn
-
Resin
-
Sultanas
-
Gwin rudh ha gwydn
-
Dolmades
Ma an erthygel ma usya an Furv Scrifys Savonek (gen furvow tradycyonal) a-barth Kernowek diwedhes.