Hessonit
![]() Granat hessonit z Asbestos, Quebec, Kanada | |
Właściwości chemiczne i fizyczne | |
Skład chemiczny |
ortokrzemian wapnia, glinu i żelaza Ca3(Al,Fe)2[SiO4]3[1] |
---|---|
Twardość w skali Mohsa |
6,5–7,5 |
Przełam |
nierówny, muszlowy[1] |
Łupliwość |
niewyraźna, równoległa do ścian postaci, brak[1] |
Pokrój kryształu |
dwunastościanu rombowy, dwudziestoczterościan deltoidowy, masywny, zbity, ziarnisty[2] |
Układ krystalograficzny |
regularny[1] |
Właściwości mechaniczne |
kruchy[1] |
Gęstość |
3,57-3,73 g/cm³[1] |
Właściwości optyczne | |
Barwa |
żółta, cynamonowo-brunatna, oliwkowa, zielona, różowa, czerwona, brunatna, bezbarwna[3] |
Rysa |
biała[1] |
Połysk |
szklisty lub tłusty, niekiedy żywiczny[1] |
Współczynnik załamania |
1,74-1,76[4] |
Inne |
Hessonit – należący do gromady krzemianów, będący granatem, rzadka odmiana grossularu[1]. Inaczej zwany jest kamieniem cynamonowym, dawniej kanelem. Nazwa wywodzi się z greckiego hesson, które oznacza „mniej cenny” lub „gorszy,” nawiązując do niższej wartości minerału w porównaniu z cyrkonem, do którego jest podobny[1].
Właściwości
[edytuj | edytuj kod]Tworzy kryształy izomeryczne o postaci dwunastościanu rombowego lub dwudziestoczterościanu deltoidowego. Jest kruchy, przezroczysty do nieprzezroczystego. Najczęściej zabarwiony na brązowożółto, brązowo-czerwono, pomarańczowo-brązowo, brunatno-pomarańczowo, cynamonowobrunatno, czasem przybiera barwę złocistoczerwoną, czerwoną, pomarańczowoczerwoną lub pomarańczową[1]. Nie wykazuje pleochroizmu[5].
Występowanie
[edytuj | edytuj kod]Niemal wyłącznie występuje w skałach metamorficznych. Najczęściej spotykany w skarnach, rzadziej rodingitach. Niekiedy jest składnikiem osadów klastycznych (piasków i żwirów)[1].
Miejsca występowania: Sri Lanka – spotykany w piaskach i żwirach, Kanada – Asbestos, USA – Kalifornia, Meksyk, Brazylia, Madagaskar, Niemcy, Czechy (Žulova, Vápenna), Rosja, Australia, Włochy, Rumunia i Finlandia[1][6].
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]- Kamień poszukiwany przez kolekcjonerów.
- stosowany dość często do wyrobu biżuterii m.in. pierścionków, broszek czy wisiorków[7] już od czasów starożytnych, nadaje mu się najczęściej szlif fasetkowy[7].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Kazimierz Maślankiewicz: Kamienie szlachetne. Wyd. 3 poprawione i uzupełnione. Warszawa: Wydawnictwo Geologiczne, 1982.
- Michał Sachanbiński: Vademecum zbieracza kamieni szlachetnych i ozdobnych. Warszawa: Wydawnictwo Geologiczne, 1984. ISBN 83-220-0199-1.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l m Jerzy Żaba, Ilustrowana encyklopedia skał i minerałów, Wydawnictwa Videograf SA, 2024, s. 176-177, ISBN 978-83-8293-231-7 .
- ↑ a b Hessonite.
- ↑ Rupert Hochleitner: Minerały, kamienie szlachetne skały. Multico Oficyna Wydawnicza, 2022, s. 326. ISBN 978-83-7073-816-7.
- ↑ Hessonite.
- ↑ Hessonite.
- ↑ Hessonite, [w:] Mindat.org [online], Hudson Institute of Mineralogy [dostęp 2024-12-23] (ang.).
- ↑ a b Rupert Hochleitner , Minerały, kamienie szlachetne, skały, Multico Oficyna Wydawnicza, 15 kwietnia 2022, s. 326, ISBN 978-83-7073-816-7 .