Janusz Libicki
Pełne imię i nazwisko |
Janusz Wojciech Libicki |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
23 kwietnia 1902 |
Data i miejsce śmierci |
20–22 kwietnia 1940 |
Zawód, zajęcie |
pracownik naukowy |
Tytuł naukowy |
docent |
Uczelnia | |
Wydział |
Prawno-Ekonomiczny |
Janusz Wojciech Libicki (ur. 23 kwietnia 1902 w Warszawie, zm. w 20–22 kwietnia 1940 w Katyniu) – polski naukowiec, profesor Uniwersytetu Poznańskiego, docent, doktor prawa, porucznik kawalerii Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 23 kwietnia 1902 w Warszawie, w rodzinie Stanisława i Julii z Antoniewskich[1].
Należał do Polskiej Organizacji Wojskowej. Po ukończeniu gimnazjum w latach 1920–1921 brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej, a następnie w III powstaniu śląskim, za co została mu przyznana odznaka honorowa „Górnośląski Krzyż Walecznych”. Ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Kawalerii w Biedrusku. Został awansowany do stopnia podporucznika rezerwy ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 i w tym roku był zweryfikowany w korpusie oficerów kawalerii z lokatą 15. W 1934 był podporucznikiem rezerwy 7 pułku ułanów ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 i 15. lokatą na liście starszeństwa oficerów rezerwy kawalerii[2]. Na stopień porucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1936 i 22. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[3]. W 1939, jako oficer rezerwy pozostawał w ewidencji Komendy Rejonu Uzupełnień Poznań Miasto[4].
W latach 1921–1926 pracował w Banku Kredytowym w Warszawie. W 1926 rozpoczął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Od 1 kwietnia 1929 do 1 września 1931 był starszym asystentem Seminarium Ekonomicznego tej uczelni, w 1930 opublikował w czasopiśmie „Ruch Prawniczy i Ekonomiczny” artykuł „Klęska urodzaju”. W czerwcu 1931 na podstawie rozprawy „Teoretyczne podstawy polityki banków emisyjnych” (Kraków 1931, str. 115) uzyskał doktorat praw[5].
W 1932 wyjechał do USA jako stypendysta fundacji Rockefellera. Po powrocie od 1 grudnia 1933 był ponownie starszym asystentem Seminarium Ekonomicznego, w lutym 1935 na podstawie rozprawy „Zarys teorii kosztów produkcji” (Kraków 1935) habilitował się na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego z ekonomiki. Ponownie przy pomocy fundacji Rockefellera wyjechał do Anglii, gdzie od lutego do grudnia 1935 studiował w London School of Economics[5]. W latach 1936–1937 był wykładowcą Wydziałów Prawa i Rolniczego Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz w Wyższej Szkole Handlowej w Krakowie. W 1937 na podstawie rozprawy „Granice opodatkowania” (Kraków 1935, str. 49) rozszerzył habilitację na naukę skarbowości[5].
Od 1937 jako docent prowadził wykłady na Uniwersytecie Poznańskim jako zastępca profesora skarbowości i prawa skarbowego na Wydziale Prawno-Ekonomicznym. W krakowskim czasopiśmie „Economic Studies” (1936/III) opublikował artykuł z dziedziny teorii kosztów „Some consequences of different interpretations of supply curves”, w „Ekonomiście” 1937/II rozprawę „Finansowanie wydatków nadzwyczajnych” oraz w Encyklopedii Nauk Politycznych (tom III, 1938) rozprawę „Koszty”[5].
W czasie kampanii wrześniowej 1939, po agresji ZSRR na Polskę, dostał się do niewoli sowieckiej. 31 grudnia 1939 był już osadzony w obozie jenieckim w Kozielsku[4]. Między 19 a 21 kwietnia 1940 został przekazany do dyspozycji naczelnika Zarządu NKWD Obwodu Smoleńskiego[4] – lista wywózkowa 035/3 z 16 kwietnia 1940[1][4]. Między 20 a 22 kwietnia 1940 zamordowany w Katyniu[4] przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Smoleńsku oraz pracowników NKWD przybyłych z Moskwy na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940. Ofiary tej zbrodni grzebano w bezimiennych mogiłach zbiorowych, gdzie od 28 lipca 2000 mieści się oficjalnie Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu[6][7]. W miejscu tym prowadzone były ekshumacje i prace archeologiczne[8][9]. W maju 1943 jego ciało zidentyfikowano podczas ekshumacji prowadzonych przez Niemców[10] pod numerem 3545[11][4][1] – dosł. opisany jako Lebicki Janusz Wojciech (raport dzienny z 29 maja 1943)[4]. Przy zwłokach Janusza Libickiego zostały odnalezione: legitymacja oficera rezerwy, książeczka oszczędnościowa PKO, legitymacja urzędnicza, dwa listy[12][13][14]. Figuruje na liście Komisji Technicznej PCK pod numerem 03545[14].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Był żonaty z Wandą ze Strzałków, z którą miał dwóch synów: Marcina, polityka i Jacka[1]. Jego wnukiem jest Jan Filip Libicki, także polityk.
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień kapitana. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[15][16].
Został upamiętniony na tablicy w mauzoleum Strzałków i Libickich w Radzewicach. Jego symboliczny grób znajduje się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 163-4-19/20)[17].
W ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia”, został zasadzony Dąb Pamięci honorujący Janusza Libickiego przy Przedszkolu w Oleśnicy.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
- ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Katyniu
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 346.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 126, 591.
- ↑ Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 618.
- ↑ a b c d e f g Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 459.
- ↑ a b c d prof. Edward Taylor. oc. Wojciech Janusz Libicki. „Ekonomista”, 1947. (pol.).
- ↑ 20 lat temu otwarto Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu - Redakcja Polska - polskieradio.pl [online], polskieradio.pl [dostęp 2025-01-18] (pol.).
- ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. LIII.
- ↑ Historia Zbrodni Katynskiej [online] [dostęp 2025-01-18] (pol.).
- ↑ Pierwsze ekshumacje w Katyniu. "Wszystko było przesiąknięte zapachem śmierci" - Historia [online], www.polskieradio.pl [dostęp 2025-01-18] (pol.).
- ↑ Instytut Pamięci Narodowej - Kraków , Niemcy w Katyniu w 1943 roku, „Instytut Pamięci Narodowej - Kraków” [dostęp 2025-01-20] [zarchiwizowane z adresu 2024-12-06] (pol.).
- ↑ Auswärtiges Amt , „Amtliches Material zum Massenmord von Katyn“, 1943, s. 259 [dostęp 2025-01-22] (niem.).
- ↑ Andrzej Leszek Szcześniak: Katyń. Lista ofiar i zaginionych jeńców obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk. Warszawa: Alfa, 1989, s. 99. ISBN 83-7001-294-9.
- ↑ Lista imienna zaginionych w ZSRR polskich jeńców wojennych z obozów Kozielsk - Ostaszków - Starobielsk, „Orzeł Biały. Polska walcząca o wolność.” (51 (337)), pbc.uw.edu.pl, 18 grudnia 1948, s. 4 [dostęp 2025-01-22] (pol.).
- ↑ a b Mariusz Olczak (red.), Katyń. Listy ekshumacyjne i dokumenty Zarządu Głównego Polskiego Czerwonego Krzyża 1943–1944., koszalin.ap.gov.pl, s. 279, ISBN 83-89986-91-4 [dostęp 2025-01-22] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie.. „Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.”, 5 października 2007. Minister Obrony Narodowej.
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. policja.pl. [dostęp 2014-08-05].
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: OLIMPIA LIBICKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-01-31] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
- Убиты в Катыни. Книга Памяти польских военнопленных – узников Козельского лагеря НКВД, расстрелянных по решению политбюро ЦК ВКП(б) от 5 марта 1940 года. Лариса Еремина (red.). Москва: Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья», 2015. ISBN 978-5-78700-123-5.
- Maria Magdalena Blombergowa. Uczeni polscy rozstrzelani w Katyniu, Charkowie i Twerze. „Analecta”, s. 28, R. 9 Z. 2 (18) / 2000.
- Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
- Członkowie Polskiej Organizacji Wojskowej
- Libiccy herbu Jelita
- Ludzie urodzeni w Warszawie
- Oficerowie 7 Pułku Ułanów Lubelskich
- Oficerowie Wojska Polskiego zamordowani w Katyniu
- Pochowani na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu
- Polscy prawnicy
- Porucznicy kawalerii II Rzeczypospolitej
- Uczestnicy III powstania śląskiego
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Urodzeni w 1902
- Wykładowcy Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
- Zmarli w 1940
- Upamiętnieni symbolicznym grobem na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie