Jump to content

Realismo

Di Wikipedia, e ensiklopedia liber
 E artíkulo aki ta skirbí na ortografia di papiamentu. Lo ta apresiá si por mantené e artíkulo aki na estilo di papiamentu.
Realismo
Bonjour, Monsieur Courbet ("Bon dia, Señor Courbet"), 1854. Un pintura realista di Gustave Courbet.
Informashon básiko
Temporada  rònt 1840–1860
Lugá inisial  Fransia
Inventor  Gustave Courbet
A influensiá  fotorealismo
hiperrealismo
Imágennan riba Wikimedia Commons Wikimedia Commons
[Editá Wikidata] · [Manual]

Realismo, ounke nunka tabata un grupo unifiká, ta wòrdu konsiderá komo e promé movementu di arte moderno. El a kibra for di formanan tradishonal di arte, literatura i strukturanan sosial, konsiderando nan antikuá despues di Iluminashon i Revolushon Industrial. Surgiendo na Fransia durante añanan 1840, realismo a redefiní pintura dor di ekspandé loke tabata wòrdu konsiderá arte.

Den un era marká pa revolushon i kambio sosial generalisá, pintornan realista a remplasá e imágen idealisá i tema literario di arte tradishonal ku esenanan di bida real. Nan a duna hende i susesonan diario, e mesun nifikashon ku kuenta i alegorianan históriko. E kambio aki a reflehá un deseo di vanguardia pa kombiná arte ku bida.[1]

Historia

[editá | editá fuente]

Akademia Real

[editá | editá fuente]

Establesé na 1648 pa Louis XIV, e Académie Royale de Peinture et de Sculpture (Akademia Real di Pintura i Eskultura) a forma e produkshon di arte na Fransia pa kasi dos siglo. Konsiderando e prominensia kultural di Fransia na Oropa durante e periodo aki, e Akademia a establesé normanan artístiko den henter e kontinente. E la proveé edukashon riguroso di tayer pa artistanan yòn i a selebrá logronan artístiko na su eksposishonnan, semi-regular, di Salon.

Na 1668, e Akademia a formalisá un herarkia di géneronan artístiko durante un konferensia, elevando pintura di historia komo e forma di arte di mas altu. E género aki tabata enserá portrètamentu di kuenta mitologiko klásiko, Beibel, literatura òf susesonan históriko signifikante. Solamente e pintornan mas ábil tabatin pèrmit pa traha den e género prestigioso aki, i nan obranan a risibí e aklamashon di mas grandi. E herarkia di pinturanan di historia, tabata lo sigiuente:

  1. Portret: Representashon di individuonan notabel.
  2. Esena di género: Representashon di bida diario, hopi biaha ku suhetivo di kunukero òf hendenan komun.
  3. Paisahe: Representashon di naturalesa bibu.
  4. Naturalesa morto: Areglo di ophetonan inanimá.
Huramentu di Horati, 1784 pa e artista neoklasiko, Jacques-Louis David

Na mitar di siglo 18, deskubrimentunan arkeológiko na Gresia i Italia, huntu ku idealnan di Iluminashon di rason i òrdu, a stimulá e desaroyo di neoklasisismo. Neoklasisismo a bira e manera dominante pa ku pintamentu di historia pa fin di añanan 1700. Artistanan neoklásiko, manera Jacques-Louis David, a usa referensianan klásiko, téknikanan di komposishon i ambientenan pa komentá riba susesonan contemporáneo. Por ehèmpel, David su famoso "Huramentu di Horatii" (frances: Le Serment des Horaces, 1784) ta mustra e balor di patriotismo usando un relato di e eskritor romano Livio.

Den reakshon na neoklasisismo, e Revolushon Industrial, i e énfasis di Iluminashon riba rashonalidat, romantisismo a enserá emoshon intenso, e temanan irashonal i eksótiko komo fuentenan mas outéntiko di kreatividat artístiko. En bes di e paisahenan harmonioso i kuidadosamente ordená di estilonan anterior, artistanan romántiko a deskribí naturalesa komo un forsa dramátiko i hopi biaha menasante, resaltando e lucha sublime entre humanidat i e mundu natural.

Morto di Sardanapalus (1827) pa Eugène Delacroix, konsidera komo e lider di e movementu artístiko di romantisismo.[2]

Birtut síviko, selebrá den obranan manera e pinturanan di Jacques-Louis David, a duna lugá na pinturanan di historia kargá ku pashon i kaos, manera Eugène Delacroix su Morto di Sardanapalus (1827). Inspirá pa un obra di Lord Byron, e pintura aki ta portretá e último momentunan di e rei di Asiria ora e ta komandá e destrukshon di su tesoronan i e masakre di su esposanan spantá, promé ku su derota inevitabel.

Revolushon i rechaso di tradishon

[editá | editá fuente]

Miéntras ku romantisismo a rechasá algun prinsipio di neoklasisismo, e no a alterá fundamentalmente e institushonnan artístiko i sosial di siglo 17 i 18. Sinembargo, e estado konstante di revolushon den Fransia di siglo 19 a krea preshon pa un kambio mas radikal. Despues di e Revolushon di 1789, Fransia a pasa den un seri di agitashon polítiko, inkluyendo e Promé Repúblika, Promé Imperio di Napoleon Bonaparte, Restaurashon di Bourbon, Revolushon di 1830, Monarkia di Yüli, Revolushon di 1848, Segundo Repúblika, Segundo Imperio, Guera Franco-Aleman,Commune di Paris 1871, i establesimentu di e Terser Repúblika.

Realismo a surgi, meimei di e temporada turbulente aki, na Fransia den añanan 1840 komo un reakshon na tantu neoklasisismo komo romantisismo. Realistanan a pensa ku tantu neoklasisismo komo romantisismo tabata ignorá problemanan sosial berdadero. Mas ku djis pinta naturalesa, realismo tabatin komo meta pa mustra bida manera e tabata di bèrdat, cu enfoke riba siensia, moralidat i polítika. E movementu a reflehá preokupashonnan tokante kambio di gobièrnu, guera, gobernashon kolonial i siudatnan kresiente.

Fotografia

[editá | editá fuente]

E kambio aki pa positivismo sientífiko a haña un ekspreshon trempan den fotografia. Na 1839, Louis Daguerre a introdusí e daguerreotipo, ku a kapturá imágennan for di naturalesa mekanikamente riba un plachi di metal. Rònt di e mesun tempu na Inglatera, William Henry Fox Talbot a desaroyá e kalotipo, ku a produsí imágennan riba papel kubrí ku yoduro di plata (hulandes: zilverjodide). Fotografia, na su turno, a influensiá realismo. E influensia mas grandi di fotografia tabata e idea ku e por a kapta realidat berdadero. Tradishonalmente, gobernantenan i elitenan tabata wòrdu idealisá den arte pa reforsá nan legitimidat; fotografia, sinembargo, a eksponé e realidat, inkluyendo nan defektonan. Den un siglo marká pa revolushon, pintornan realista a buska pa inkorporá e sentido di bèrdat aki den nan obra, desafiá idealisashon na fabor di representashon direkto i sin adorno.

Realismo i kambio sosial den Oropa

[editá | editá fuente]

E kaida di e Monarkia di Yüli na Fransia na 1848 i e asenshon di e Segundo Repúblika (1848–1851) tabata parti di un ola mas amplio di revolushon Oropeo ku a kondusí na kambionan sosial grandi na Alemania, Italia, Imperio austriako, Hulanda i Polonia. E agitashonnan aki, huntu ku e publikashon di Pierre-Joseph Proudhon su E Filosofia di Pobresa (1846), i Marx i Engels su Manifesto Communista (1848), a hala atenshon nobo na gruponan marginá. Realismo a surgi komo e idioma artístiko pa representá e lucha sosial aki.

Un Entiero na Ornans (1849–50) pa Gustave Courbet, medio: zeta riba lona.
E Kibradónan di Piedra (1849) pa Gustav Courbet, medio: zeta riba lona.

Gustave Courbet, un amigu íntimo di filósofo Pierre-Joseph Proudhon i e figura prinsipal di realismo, a desafiá outoridat polítiko franses, balornan burgues, i e establesimentu di arte. Su pintura Un Entiero na Ornans (1849–50), eksponé na e Salon di 1850–1851, a marka e yegada di realismo komo un forsa grandi den arte Oropeo. E obra a shòk e públiko ku su representashon sin adorno di un entiero na kampo, pintá na un eskala grandi tradishonalmente reservá pa tópikonan históriko i alegóriko. Un otro obra kontroversial, E Kibradónan di Piedra (1849–50), a portretá dos trahadó anónimo enbolbí den trabou pisa i ku mal pago. E realismo fuerte di e pintura tabata karga implikashonnan sosialista, kual a krea inkietut denter di e klase media di e Salon.

Damanan Hóben na Banki di Seine (1856) pa Gustav Courbet, medio: zeta riba lona.

Courbet a sigui desafiá normanan sosial ku Damanan Hóben na Banki di Seine (1856), eksponé na e Salon di 1857. Su representashon sinsero di dos prostituta ta descansá na kantu di riu, nan paña desordená, a shòk e públiko burgues. Pa medio di obranan asina, Courbet i e movementu realista a konfrontá e mundu di arte ku bèrdatnan inkómodo tokante klase, labor i desigualdat sosial.

Karakterístika

[editá | editá fuente]

Karakterístika di arte realismo ta inkluí eksaktitut di fotografia, enfoke riba temanan i ambientenan contemporáneo, uso di detaye i koló, i énfasis riba bida diario.[3]

Ehemplar Karakterístika Deskripshon
Eksaktitut fotografiko Realismo tabatin komo meta pa deskribí bida diario detayá, kapturando paña, lus i e ambiente den un forma realístiko. Gustave Courbet su Damanan Hóben di e Pueblo (1852) ta ehèmpel di esaki, el a portretá su tres ruman muhénan den trahe simpel kanando den un kampo ku un mucha muhé i bestianan. Segun e Metropolitan Museum of Art, e pintura a wòrdu kritiká pa ta muchu simpel, faltando e balansa di neoklasisismo i e drama di romantisismo.
Uso di detaye Artistanan realista tabata enfoká riba detayenan kompliká, kontrastando fuertemente ku e estilo suave i ekspresivo di romantisismo i impreshonismo. Pa krea pinturanan ku tabata sinti taktíl, nan a kuidadosamente ekshibí sombra, reflekshon di lus, profundidat i perspektiva. E aserkamentu metikuloso aki tabata apliká na tantu suhetonan di naturalesa morto komo bibu, lagando tiki espasio pa interpretashon estilístiko.
Uso di koló Na kuminsamento, realistanan tabata usa palèt di koló kaluroso, faboresé maron, kòrá, pretu i marfil. Esaki ta bisto den obranan manera Kunukero (1857) di Jean-François Millet i e pinturanan di Paul Delaroche. Miéntras ku tononan kaluroso ta keda popular bou di realistanan moderno, esnan contemporáneo tambe ta eksperimentá ku palèt mas friu pa efektonan impreshonante. Lucian Freud su E Yu Muhé di e Pintor ta ehèmpel di e evolushon aki di realismo den arte moderno.
Enfasis riba bida diario Kontrali na pintornan anterior ku tabata enfoká riba figuranan bíbliko, heroiko òf mitológiko, realistanan tabata deskribí hende komun i bida diario. E Klínika di Dr. Gross (1875) di Thomas Eakins ta ehèmpel di e kambio aki, el a portretá un pashènt ku ta pasando dor di sirugia; un tema impensabel pa artistanan di siglo 16 i 17, ku tabata faboresé esenanan históriko i mitológiko.