Ir al contenido

Rususuyu

T'inkikunata llamk'apuy
Wikipediamanta
Российская Федерация
Rossíyskaya Federátsiya
Rusu Huñuku
Rusya Rusya
Laphara Wallqanqa
Llaqta qayanqillqa: Ninguno
Llaqta taki: Himno de la Federación Rusa
 
Situación de Rusya
Situación de Rusya
 
Uma Llaqta
 • Runakuna
 • Tinkurachina siwikuna 		Moskwa
11 273 400 (2004)
55°45′ N 37°37′ E
Aswan hatun llaqta Moskwa
Tukri simi Rusu simi
Kamachiy Republika, Dimukrasya
Kawpay
Vladimir Putin (Владимир Путин)
ru: Мишустин,Михаил Владимирович Mikhail Mishustin (Михаил Мишустин)
Qispikusqa
 • Rimarisqa
 • Chaninchasqa 		Suwit Huñumanta
12 ñiqin inti raymi killapi 1990 watapi
24 ñiqin chakra yapuy killapi 1991
Mama llaqtap hawan
 • Llapan hallka k'iti k'anchar
 • % yakukuna
Saywakuna
Chalakuna 		Ñiqi: 1º
17 075 200 km²
0.5
20.017 km
37 653 km
Runakuna
 • Llapan
 • T'iqisqa kay 		Ñiqi: 8º
142 893 540 (2006)
8 hab./km²
Brutu ukhu hayt'uy (BUH) -
Llaqta ukhu hayt'uy (LUH)
 • Llapan (2006)
 • BUH, llapan runap 		Ñiqi: 9º
 
USD 1.727.349 millones
USD 12 096 (2006)
HDI -Runa kururay rikuchiq- (2006) 0.797 (65º) – medio
Kañina Rublli (Рубль, RUB)
Runa llaqtap sutin ruso, -a
Pacha suyu
 • Ruphay mit'a 		CEST (UTC+2 a +12)
CEST (UTC+3 a -1)
Internet tuyru .ru
Karu rimay tuyru +7
Ankichiy tuyru RAA-RZZ, UAA-UIZ
ISO tuyru 643 / RUS / RU
Kaypi wankurisqa: ONU, APEC, CBSS, OSCE, G8

Rusuhallp'a, Rusya icha Rusiya (rusu simipi: Россия) nisqaqa Iwrupapi huk ripuplika mama llaqtam. Uma llaqtanqa Muskuw llaqtam.

Suyuq historianmanta

[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
Noble runakunapura sirwiq qhatuymanta siq'i - pachak watakunapi Rusiyap kawsaynin.

7-9 siglokunapiqa eslavo oriental ayllukunam kaypi tiyarqaku yaqa llapan Ukrayina nacionpi, paykunapas kunan Rususuyu nacionpa inti chinkaykuy ladonman astakurqaku. Chawpi pachakunapiqa iskaynintin mama llaqtakunap allpankunaqa huk suyup rakinmi karqan, chay suyup uma llaqtanqa Kiyiw llaqtam karqan. XII pachakwatapi Kiyiwan suyuqa sapaq prinsipalkunamanmi t'aqakuyta qallarirqan.

XII pachakwatapi Yuri Dolgoruky, Kiyiw kamachikuq Vladimir Monomakhpa 6 kaq churin, manam kamachiy tiyanapi derechoyuqchu karqan, chayraykutaq wichay-inti lluqsimuy ladupi allpakunata hap'inanpaqmi rirqan. Chhaynapin 12 siglo chawpipi eslavo ayllukuna Chawpi Rususuyu hallp’akunapi tarikurqanku. Manaraq chayamuchkaptinkum, kunan tiempopi finlandés runakunapa hichpallanpi kaq ayllukunaqa Muskuw llaqtapa kasqanpi yacharqaku, chaytaqa Dolgoruky sutiyuq runam huk uchuy llaqtacha hina kamarirqa.Vladimir-Suzdal (Rususuyu chawpinpi) Principadowan Kiyiwan 1169 watapi maqanakuy qallarirqan, chaymi Kiivan qhapaq suyumanta t'aqakurqan[1]

Alexander Nevsky

1240 watapi Batup invasionninmanta qhipaman, wichaypi kamachiqkunap umalliqnin Alexander Nevsky Batup uywasqan churinmi tukurqan, Alejandrop Horda nisqap ladunpi awqanakuypi yanapasqanraykum 16 watayuq churin Daniil ñawpaq Muskuw kamachikuq tukurqan, chaymi kunan pacha Rusiyap wiñayninman aparqan. Kunan Rusiyap allpanpi huk hatun chawpi pacha llaqtataq Veliky Novgorod karqan - sapaq republikap chawpin, sapa kuti Muskuwan maqanakuq, 1478 watapilla Moskwa atipasqa.

Hamuq Ukranya , Bielorrusiya mama llaqtakunaqa 14 kaq pachakwatapi hamuq Rususuyu mama llaqtamanta t'aqanakurqanku, Lituania mama llaqtap Hatun Dukayunman tukurqan (18 kaq pachakwatakama kay iskay llaqtakunaqa qayllallapim karqan, kunankamapas Ukranya , Bielorrusiya simikunap rimayninkunaqa 84% nisqawanmi tupan).XV pachakwatap tukukuyninpiqa Quri Huñuqa Crimea qhapaq suyuman, Astrakhan, Kazan Khanate nisqaman, Moscovita suyumanpas ch'usaqyachisqa karqan, ñawpaq amistadninkunawan, vecinonkunawanpas sapa kuti maqanakuykunata rurarqan, ñawpaqtaqa Lituania hatun Ducado nisqawan.

Sapa kutim Lituaniawan Moskwawan Smolensk llaqtapaq maqanakuy karqan. Rusiya runakunaqa Chinchay Eslavo ayllukunamantam lluqsispa sapaq mama llaqtata kamarirqan, 16 kaq pachakwatapi Moscovita suyup pachanpi[2][3][4][5].

Muskuw qhapaq suyu - Rusiyap sunqun

XV, XVI pachakwatakunapi runakunaqa Ukranyamanta elite nisqatam kamarqan, Ukranyap allpanta amachaspa, Zaporizhzhia Allpapi (Ukranyap uralanpi) tiyarqanku, vecinokunap atakasqanmanta, chaymantataqmi Cosaku nispa suticharqanku. Kunan pacha Rusiya runakunaqa XVII pachakwatapi Ukranyap allpankunaman hamurqanku, Ukranya runakuna 1648-1654 watapi Pulunya awqanakuypi Bohdan Khmelnytskyp pusasqan maqanakuptin, chaymantataq Rusiyawan hukllanakuy rimanakuykunata rurarqan[6].

Ucrania runakunaqa manam oficialmentechu llaqtayuq hinachu qhawarisqaku, sapa kutim Rusiyap ukhunpi kallpawan llamk'aqkunaman kacharqanku, 1654 watapi rimanakuypa mana kasuspa. (10.000 Ucrania runakuna wañurqanku mana ch'uya kaptin Ladoga kanal rurakuchkaptin.) Chaywanmi Hetman Ivan Mazepa hatarirqan 1708 watapi, payqa Rusiyawan rimanakuynintam t'aqarqan, Sueciamanta amachasqa kayta maskarqan[7]

1775 watapi Rusiyaqa Ukranyap Kusakukunata chinkachirqan, chaywantaq Ukranya runakunap achka sirwiq kayninku, Rusifikación - Ukranya simip, culturanpas kamachiypi chinkachisqa karqan. Kay kamachiypa ancha riqsisqa rikch'anachiyninkunaqa Ems kamachiymi (Эмский указ) Rusiyap ukhu ministrun Piotr Valuev (Валуевский циркуляр) kamachiyninpas, Ukranya runakunap mama siminta rimananta hark'arqan[8].

Piotr Valuev 1863 watapi kamachiynin: manam ima Ucrania simipas karqanchu, manam kanchu, manataqmi kanmanchu, pipas kay nisqanwan mana acuerdopi kaptinqa Rusiyap awqanmi.

1914 watapi Nicolás II kamachiqmi hark'arqan Rusiyap qhapaq suyunpi Ukranyamanta riqsisqa qillqaq Taras Shevchenko sutiyuq runap paqarisqanmanta pachak wata hunt'akuyninta[9]

1917 watapi qallariypi Alexander Kerenskypa pusasqan pawqar waray killapi Revolución nisqa kamachiyta urquspa Rusiyata República nisqa kananpaqmi churarqan, ñawpaq sarunchasqa achka llaqtakunaman kacharisqa kanankupaq maqanakunankupaq[10] [11]

1917 watapi tukukuyninpi kamachiyman hamuspa, Vladimir Lenin ñawpaq Rusiyap republikanpi llaqta maqanakuyta willarqan, huk rakintaq 1917–1921 watakunapi Ukranya Runa Republikawan Suwit Huñu Rusiyawan awqanakuymi karqan, chaymi Ukranyata Pulunyawan Rusiyawan rakinakurqan (1922 watamanta Suwit Huñuwan)[12].

1932–1933 watakunapi Joseph Stalinpa kamachisqan Suwit Huñup kamachiyninmi Holodomor (yarqay rurasqa yarqay) nisqatam rurarqan, achka mama llaqtakunam Ukranya llaqtata wañuchiy nispa riqsirqanku, 10 hunu runakunap kawsaynintam wañuchirqan[13].

Stalinpa dictadura pachanpi rikurimuq gulag campo de concentración nisqakunaq mapa

1937 watapi NKVD (qhipaman Unión Soviéticap Ministerio de Asuntos Internos nisqa sutiwan sutichasqa) yaqa llapan Ucraniamanta yachaysapa runakunata, culturamanta runakunata, yachaqkunatapas balearqanku, chaymantataqmi ayankuta pakallapi p'amparqanku Bykivnyan sach'a-sach'api, chaypim huk monumento sayarichisqa karqan Ralyan Unión thuñikuptin[14].

1941-1945 watapi, chay mama llaqtaqa tukuyninpi nazikunap hap'isqan karqan, sapa 5 kaq Ukranya civil wañurqan.

1960, 1980 watakunapi, Soviet kamachiyqa disidentekunata hark'aykunata ruwarqan, carcelkunaman kachaspa, psiquiátrico hampina wasikunaman churaspa, Ucraniamanta aswan riqsisqa disidente Vasyl Stus karqan[15] [16].. 1985-1991 watakunapi Unión Soviética nacionqa thuñikurqan, 1991 watapi 24 agosto killapitaq Ucrania nacionqa independencia nisqa kananpaq willarqan.

Vladimir Putinpa kimsa ñiqin kamachiyninpi, 2012 watapi kamachiyta qallariptin, Rusiyaqa hatun rimayta hark'ayta qallarirqan, Putinpas Ukranyap inti lluqsimuy ladupi kaq suyukunap qayllanpi awqaqkunata huñuyta qallarirqan, chaymantataqmi hatun pantasqa willaykunata chay mama llaqtap kuntranpi qallarirqan. Atiyta waqaychananpaq, chay pacha Ukranyap umalliqnin Viktor Yanukovych Putinta mañakurqan awqaqkunata kachananpaq, Ukranyaman 2013 watapi yaykunanpaq, chayraykutaq Euromaidan sutiwan riqsisqa protestakuna karqan.

20 ñiqin pawqar waray killapi 2014 p'unchawpi Yanukovych Kiev llaqtapi kachkaptin, Rusiya Ukranyap uralanpi Crimea yaqa wat'ata hap'iyta qallarirqan, chaymantataq ayqikuq Yanukovychman amachasqa kayta qurqan.12 ñiqin ayriway killapi 2014 p'unchawpi Rusiyaqa Ukranyap inti lluqsimuy ladupi maqanakuyta qallarirqan, Rusiyap Servicio Federal de Seguridad nisqap Igor Girkinpa umalliqninwan Sloviansk llaqtata atakaptin. 13 ñiqin ayriway killapi Ukranya mama llaqtaqa Rusiyap awqayninta hark'anapaq antiterrorista (ATO) llamk'ayta qallarirqan[17] [18][19][20].

Donetsk aeropuertoqa Rusiyap awqaqkunap thuñichisqanmi karqan, 2014 watapi chay llaqtata hap'ispa

Ni awọn agbegbe ti o gba, awọn ara ilu Russia bẹrẹ iparun nla ti awọn iwe-ede Yukirenia lati awọn ile-ẹkọ ẹkọ, awọn ile ọnọ, ati awọn ile-ikawe ti ko ni ibamu pẹlu awọn iṣedede ti ete ti Ilu Russia, ati ṣẹda eto ti awọn ibudó “filtration” nibiti awọn ara ilu ti wa ni tubu ati jiya. 2022 watakama Rusiyaqa "Donetsk Llaqta Republika" nisqa marionetawanmi, paypa sapallan kamachiqninqa Moskwa llaqtapi tiyaq Alexander Borodai sutiyuq pulitiku karqan, Ukranyawan pakasqa awqanakuytam rurarqan, chaytaq hunt'asqa awqanakuymanmi tukurqan.2022 watapi Rusiyantinpi achka awqanakuy hark'aq rikuchiykunam karqan, chaykunataqa amachay kallpakunam hark'arqan. Ucrania nacionpiqa Rusia nacionmi guerrapi hatun huchakunata ruwarqan, ahinataq tiyaq cheqaskunata bombardearqan, Mariupol hina llaqtakunata llapanta thunirqan, civil runakunata qatiykacharqan, sotanokunapipas ñak’arichirqan. Aswan hatun hucha civilkuna contra karqan Bucha llaqtapi disparasqanku, chaymi karqan marzo killapi 2022 watapi[21] [22] [23] [24].

Chay hap'isqa allpakunapiqa, Rusiya runakunaqa Ukranya simipi qillqasqakunatam achkata chinkachiyta qallarirqanku, yachay wasikunamanta, museokunamanta, bibliotecakunamantapas, chaykunaqa manam Rusiyap kamachiyninman hinachu karqan, chaymantataqmi huk sistema de "filtración" nisqa campamentokunata kamarqanku, chaypim llaqta runakunata wisq'arqanku, ñak'arichirqanku ima[25].[26].

Rususuyu nacionpa bombardeasqanwan dañasqa wasimanta huknin, 2022

Hinaspapas Rusia nacionmanta Timofey Sergeytsev sutiyoq político cientificopa qelqasqanmi maytu “¿Imatan Rusia Ucrania nacionwan ruwanan?”, nispa. (Rusia simipi: Что Россия должна сделать с Украиной?), sutichasqa karqan “rusa simipi runa wañuchiymanta qelqa” nispa, chaytaqa suticharqan Estados Unidos nacionmanta Timothy Snyder sutiyoq historiamanta yachaqmi[27] [28] [29][30] [31].

Allpa saywachi

[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Llaqta pusana rakiy

[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Hatun llaqtakuna

[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
Llaqtakuna
' Suti Runakuna Suyu
Transkripsyun Rusu simipi 1989 2002 2005
1. Muskuw Москва 8 769 117 10 126 424 10 381 222 Chawpi Rusya
2. Sankt Petersburg1 Санкт-Петербург 4 460 424 4 159 635 4 039 745 Chinchay-Kunti Rusya
3. Nowosibirsk2 Новосибирск 1 436 516 1 425 508 1 419 007 Sibir
4. Jekaterinburg3 Екатеринбург 1 364 621 1 293 537 1 287573 Ural
5. Nizhniy Novgorod4 Нижний Новгород 1 438 133 1 311 252 1 284 164 Wolga
6. Samara5 Самара 1 254 460 1 157 880 1 134 730 Wolga
7. Omsk Омск 1 148 418 1 134 016 1 129 281 Sibir
8. Kazan Казань 1 094 378 1 105 289 1 104 738 Wolga
9. Rostow na Donu Ростов-на-Дону 1 019 305 1 068 267 1 074 482 Urin Rusya
10. Chellabinsk Челябинск 1 141 777 1 077 174 1 062 919 Ural
11. Ufa Уфа 1.082.052 1.042.437 1.033.338 Wolga
12. Volgograd6 Волгоград 998.894 1.011.417 1.010.320 Urin Rusya
13. Perm7 Пермь 1.090.944 1.001.653 982.419 Wolga
14. Krasnojarsk Красноярск 912.629 909.341 907.451 Sibir
15. Saratow Саратов 904.643 873.055 863.725 Wolga
16. Voronesh Воронеж 886.844 848.752 840.582 Chawpi Rusya
17. Togliatti8 Тольятти 630.543 702.879 718.486 Wolga
18. Krasnodar9 Краснодар 620.516 646.175 649.851 Urin Rusiya
19. Ullanovsk10 Ульяновск 625.155 635.947 640.680 Wolga
20. Izhevsk11 Ижевск 635.109 632.140 631.038 Wolga
21. Jaroslavl Ярославль 632.991 613.088 606.730 Chawpi Rusya
22. Barnaul Барнаул 601.811 600.749 599.579 Sibir
23. Vladivostok Владивосток 633.838 594.701 587.022 Karu Anti
24. Irkutsk Иркутск 626.135 593.604 586.695 Sibir
25. Khabarowsk Хабаровск 600.623 583.072 578.303 Karu Anti
26. Orenburg12 Оренбург 546.501 549.361 550.204 Wolga
27. Novokuzñetsk13 Новокузнецк 599.947 549.870 539.616 Sibir
28. Rjasan Рязань 514.638 521.560 520.173 Chawpi Rusya
29. Tjumen Тюмень 476.869 510.719 519.119 Ural
30. Naberezhnyje Tschelny14 Набережные Челны 500.309 518.896 540.769 Wolga
31. Lipetsk Липецк 449.635 506.114 515.655 Chawpi Rusya
32. Pensa Пенза 542.612 518.025 512.602 Wolga
33. Astrachan Астрахань 509.210 504.501 502.533 Urin Rusya
34. Makhachkala15 Махачкала 317.475 462.412 497.959 Urin Rusya
35. Tomsk Томск 501.963 487.838 485.519 Sibir
36. Kemerovo16 Кемерово 520.263 484.754 477.090 Sibir
37. Tula Тула 539.980 481.216 468.825 Chawpi Rusya
38. Kirow17 Киров 440.240 457.578 457.383 Wolga
39. Cheboksary Чебоксары 419.592 440.621 446.781 Wolga
40. Kaliningrad18 Калининград 401.280 430.003 434.954 Chinchay-Kunti Rusya
41. Brjansk Брянск 452.160 431.526 427.236 Chawpi Rusya
42. Ivanovo Иваново 481.042 431.721 420.839 Chawpi Rusya
43. Magnitogorsk Магнитогорск 440.321 418.545 413.351 Ural
44. Kursk Курск 424.239 412.442 409.431 Chawpi Rusya
45. Tver19 Тверь 450.941 408.903 400.212 Chawpi Rusya
46. Nizhniy Tagil Нижний Тагил 439.521 390.498 381.116 Ural
47. Stavropol Ставрополь 318.928 354.867 363.064 Urin Rusya
48. Ulan-Ude20 Улан-Удэ 352.530 359.391 360.278 Sibir
49. Belgorod Белгород 300.408 337.030 345.289 Chawpi Rusya
50. Arkhangelsk Архангельск 415.921 356.051 344.600 Chinchay-Kunti Rusya
51. Kurgan Курган 355.517 345.515 343.129 Ural
52. Kaluga Калуга 311.399 334.751 338.978 Chawpi Rusya
53. Orjol Орёл 336.862 333.310 331.127 Chawpi Rusya
54. Sochi Сочи 311.648 328.809 327.608 Urin Rusya
55. Wolshski Волжский 268.842 313.169 323.293 Urin Rusya
56. Smolensk Смоленск 341.483 325.137 320.991 Chawpi Rusya
57. Murmansk Мурманск 468.039 336.137 319.263 Chinchay-Kunti Rusya
58. Vladikavkaz21 Владикавказ 300.198 315.608 317.370 Urin Rusya
59. Cherepovets Череповец 310.463 311.869 311.850 Chinchay-Kunti Rusya
60. Wladimir Владимир 349.702 315.954 310.024 Chawpi Rusya
61. Chita Чита 365.754 316.643 308.291 Sibir
62. Saransk Саранск 312.128 304.866 303.394 Wolga
63. Surgut Сургут 247.823 285.027 300.367 Ural
64. Vologda Вологда 282.802 293.046 294.889 Chinchay-Kunti Rusya
65. Tambov Тамбов 304.600 293.658 290.933 Chawpi Rusya
66. Nalchik Нальчик 234.547 274.974 282.913 Urin Rusya
67. Taganrog Таганрог 291.622 281.947 279.056 Urin Rusya
68. Kostroma Кострома 278.414 278.750 277.656 Chawpi Rusya
69. Komsomolsk na Amure Комсомольск-на-Амуре 315.325 281.035 275.164 Karu Anti
70. Sterlitamak Стерлитамак 247.457 264.362 267.231 Wolga
71. Petrozawodsk Петрозаводск 269.485 266.160 265.025 Chinchay-Kunti Rusya
72. Bratsk Братск 255.705 259.335 259.991 Sibir
73. Joshkar-Ola22 Йошкар-Ола 241.601 256.719 259.540 Wolga
74. Dzerzhinsk Дзержинск 285.071 261.334 256.537 Wolga
75. Orsk Орск 270.711 250.963 246.836 Wolga
76. Nizhnevartovsk Нижневартовск 241.457 239.044 244.937 Ural
77. Angarsk Ангарск 265.835 247.118 243.158 Sibir
78. Novorossijsk Новороссийск 185.938 232.079 241.856 Urin Rusya
79. Nizhnekamsk Нижнекамск 190.793 225.399 234.297 Wolga
80. Syktyvkar23 Сыктывкар 232.117 230.011 230.139 Chinchay-Kunti Rusya
81. Zelenograd Зеленоград 158.294 215.727 228.294 Chawpi Rusya
82. Stari Oskol Старый Оскол 173.917 215.898 226.977 Chawpi Rusya
83. Shakhty Шахты 225.797 222.592 221.312 Urin Rusya
84. Blagoveshchensk Благовещенск 205.553 219.221 221.296 Karu Anti
85. Rybinsk24 Рыбинск 251.442 222.653 216.724 Chinchay-Kunti Rusya
86. Bijsk Бийск 233.238 218.562 215.430 Sibir
87. Prokopjevsk Прокопьевск 273.838 224.597 215.270 Sibir
88. Jakutsk Якутск 186.626 210.642 215.063 Karu Anti
89. Velikiy Novgorod25 Великий Новгород 229.126 216.856 215.062 Chinchay-Kunti Rusya
90. Pskow Псков 203.789 202.780 201.990 Chinchay-Kunti Rusya
91. Balakovo Балаково 197.391 200.470 201.920 Wolga

Simikuna

[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Kaypipas qhaway

[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]

Willay pukyukuna

[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
  1. ↑ Прибалтийско-финские народы России / Отв. ред. Е.И. Клементьев, Н.В. Шлыгина. — М.,: Наука, 2003. — С. 361. — 671 с.
  2. ↑ Тарас А. Е. Войны Московской Руси с Великим княжеством Литовским и Речью Посполитой в XIV—XVII вв. — М.; Минск : АСТ; Харвест, 2006. — 800
  3. ↑ Русско-литовские и русско-польские войны // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907
  4. ↑ Кром М. М. Стародубская война (1534—1537). Из истории русско-литовских отношений. — М.: Рубежи XXI, 2008.
  5. ↑ Записки о Московіи XVI вѣка сэра Джерома Горсея. Переводъ съ англійскаго Н. А. Бѣлозерской. Съ предисловіемъ и примечаніями Н. И. Костомарова.— С.-Петербургъ: Изданіе А. С. Суворина, 1909. — 159 с.
  6. ↑ XIVЯК МОСКВА ЗНИЩИЛА ВОЛЮ ДРУКУ КИЄВО-ПЕЧЕРСЬКОЇ ЛАВРИ
  7. ↑ Об отмене стеснений малорусского печатного слова
  8. ↑ ВАЛУЄВСЬКИЙ ЦИРКУЛЯР
  9. ↑ Ювілей Т.Г. Шевченка і студентські заворушення в Києві 100 років тому
  10. ↑ Корніеєнко Агніешка Розстріляне відродження / Rozstrzeelane odrodzenie, Краків-Перемишль 2010 (пол.), 272 с.
  11. ↑ Від українізації до русифікації. Інформаційний бюлетень ЗП УГВР. — Ч. 2. — Нью-Йорк, 1970.
  12. ↑ Репресовані кінематографісти. Актуальна пам'ять: Статті й документи /Кінематографічні студії. Випуск п'ятий. — К.: «Кіно-Театр»; «АРТ КНИГА», 2017. — 176 с.
  13. ↑ Історія української літератури XX століття: у 2 кн.: 1910—1930-ті роки: Навч. посібник/ за ред. В. Г. Дончика. — Кн. 1. — К.: Либідь, 1993. — С. 21.
  14. ↑ Українська література XX століття: навч.-метод. посіб. для студентів 2-го курсу, які навчаються за спец. 035 — Філологія (заоч. форма) / Нар. укр. акад., каф. українознавства; упоряд. О. В. Слюніна. — Харків: Вид-во НУА, 2018. — 128 с.
  15. ↑ Каганов Ю. О. Опозиційний виклик: Україна і Центрально-Східна Європа 1980-х — 1991 рр. — Запоріжжя, 2009.Касьянов Г. В. Незгодні: українська інтелігенція в русі опору 1960- 80-х років. — К., 1995
  16. ↑ Русначенко А. М. Національно-визвольний рух в Україні середина 1950-х — початок 1990-х років. — К., 1998.
  17. ↑ Террористы привязали мужчину с украинским флагом к столбу в Зугрэсе
  18. ↑ Попавший в плен боец АТО рассказал об издевательствах толпы у "столба позора"
  19. ↑ НЕZЛАМНІ: Ірина Довгань - історія донеччанки, катованої окупантами за допомогу українським бійцям 
  20. ↑ Патріотка Ірина Довгань, яку катували терористи, розповіла, чому не вважає себе героїнею
  21. ↑ Laruelle M. Accusing Russia of fascism (англ.) // Russia in Global Affairs. — 2020. — Iss. 18, no. 4. — P. 100—123.
  22. ↑ Garaev D. The Methodology of the ‘Russian World’and ‘Russian Islam:’New Ideologies of the Post-Socialist Context (англ.) // The Soviet and Post-Soviet Review. — 2021. — Iss. 48, no. 3. — P. 367—390.
  23. ↑ Лариса Дмитрівна Якубова. Рашизм: звір з безодні. — Akademperiodyka, 2023. — 315 с. 
  24. ↑ Tsygankov, Daniel Beruf, Verbannung, Schicksal: Iwan Iljin und Deutschland // Archiv fuer Rechts- und Sozialphilosophie. — Bielefeld, 2001. — Vol. 87. — 1. Quartal. — Heft 1. — S. 44—60.
  25. ↑ Москалёв Алексей Владимирович
  26. ↑ Пошкоджена будівля медзакладу, є загиблі: РФ завдала повторного удару по Києву
  27. ↑ 'You can't imagine the conditions' - Accounts emerge of Russian detention camps
  28. ↑ Mariupol Women Report Russians Taking Ukrainians To 'Filtration Camps'
  29. ↑ Ukrainians who fled to Georgia reveal details of Russia’s ‘filtration camps’
  30. ↑ Russia's genocide handbook
  31. ↑ Это настоящий концлагерь: 21 фильтрационный лагерь создали оккупанты на Донетчине

Hawa t'inkikuna

[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
"https://qu.wikipedia.org/w/index.php?title=Rususuyu&oldid=679308" p'anqamanta chaskisqa (Wikipedia, Qhichwa / Quechua)