Seminario de Estudos Galegos
 | Este artigo contén varias ligazóns externas e/ou bibliografía ao fin da páxina, mais poucas ou ningunha referencia no corpo do texto. Por favor, mellora o artigo introducindo notas ao pé, citando as fontes. Podes ver exemplos de como se fai nestes artigos. |
| Seminario de Estudos Galegos | |
|---|---|
| Nome curto | SEG  |
| Tipo | institución cultural |
| Ideoloxía política | galeguismo |
| Persoas e organizacións | |
| Fundador/a | Antón Losada Diéguez |
Persoas relevantes
| |
| Actividade | |
| Campo de traballo | historia, arqueoloxía, antropoloxía, Etnografía, arte, xeografía, socioloxía e pedagoxía |
| Data | |
| Fundación | 1923 |
| Disolución | 1936 |
| Localización | |
| Área de operación | Galicia |
| Contacto | |
| Redes |  |
| [ Wikidata ] [ C:Commons ] | |
O SEMINARIO
DE ESTUDOS GALEGOS
XII-X-MCMXXIII
O Seminario de Estudos Galegos (SEG) foi unha institución creada en 1923[1] polo galeguismo para estudar e divulgar o patrimonio cultural galego e para formar investigadores.
Creación
[editar | editar a fonte]
Antón Losada Diéguez tivo a idea de crear un órgano que tivese como función poñer en valor a cultura galega, unha función que a universidade galega da época, a de Santiago, non cumpría ó desenvolver programas académicos alleos á realidade, á historia e á cultura galegas. Fórmase, pois, na casa de Losada en Pontevedra a Xuntanza de Estudos e Investigacións Históricas e Arqueolóxicas.
Paralelamente, como conta Lois Tobío Fernández, en 1923, Wenceslao Requejo Buet proponlle a un grupo de estudantes de primeiro de Dereito formar un grupo "cos que se interesasen por problemas de cultura, arte, literatura e historia principalmente, algo así como unha tertulia ou ateneo"[2]. Nese grupo, que primeiro collería xente como Filgueira Valverde, Ramón Martínez López, Manuel Magariños ou Lois Tobío Fernández, estenderíase despois a estudantes maiores (Fermín Bouza Brey, Romero Cerdeiriña...) e aos profesores, como Armando Cotarelo Valledor. De feito, foi Cotarelo quen lle deu o nome de Seminario de Estudos Galegos, que foi como pasou á historia.
Nunha xuntanza celebrada o 12 de outubro de 1923 en Ortoño (Ames), na casa onde vivira Rosalía de Castro, onde participan estes nove estudantes recollendo a tradición da Junta para Ampliación de Estudios e Investigaciones Científicas, acordan a creación do seminario. Ós poucos días, o 23 de outubro, intégranse nel boa parte da intelectualidade galeguista que se movía ó redor da revista Nós e asinan a acta fundacional no domicilio de Armando Cotarelo Valledor. Porén Lois Tobío sinala que Losada Diéguez non se sumou ao seminario nese momento inicial, senón pouco despois, canda o Grupo Nós, Castelao, Antón Villar Ponte, Manuel Lugrís Freire, Leandro Carré Alvarellos ou Gonzalo López Abente.[2]
No escudo, deseño de Castelao, a tipografía discorre sobre dous círculos concéntricos que xiran arredor dun cáliz con cinco estrelas e unha pomba, coas lendas SEMINARIO DE ESTUDOS GALEGOS · COMPOSTELA e DEUS · SCIENTIA · FRATRESQUE · GALLÆTIÆ.[3]
Nos anos seguintes incorporaríase a maior parte de intelectualidade galeguista, dende o arquiveiro do concello de Santiago de Compostela, Pablo Pérez Costanti, ata o arcebispo Manuel Lago González, pasando por Ramón María Aller, Federico Maciñeira ou Xesús Carro.
Consolidación
[editar | editar a fonte]En 1925 Cotarelo trasládase a Madrid e a presidencia pasa a Salvador Cabeza de León. Comezan tamén a recibir axudas económicas e en 1927 empezan a publicar os Arquivos do Seminario de Estudos Galegos, que editará Ánxel Casal e que recompilará as publicacións da institución. Con anterioridade os seus produtos editábanse a través da Real Academia Galega. Contou con local propio desde 1925, situado nos baixos do Colexio Maior San Clemente[4] e pasou de contar con só un cento de asociados nos seus comezos a chegar aos 500 no curso 1925-1926[5].
De esquerda a dereita na fileira de atrás: Ramón Otero Pedrayo, Antón Losada Diéguez, Florentino López Cuevillas, Vicente Risco, Carballo Calero, Xosé Filgueira Valverde, Sebastián García Paz, Luís Pintos Fonseca, Antón Fraguas, Bibiano Fernández Osorio-Tafall.
Sentados: Isidro Parga Pondal, Abelardo Moralejo Laso, Xesús Carro García, Salvador Cabeza de León, Joaquín Arias Sanjurjo, Xerardo Álvarez Limeses e Juan Novás Guillán.
Obxectivos e estrutura
[editar | editar a fonte]
O programa do Seminario fíxase os seguintes obxectivos: "o estudo de todas as manifestacións da cultura galega, tendendo á formación dos investigadores e á divulgación do resultado dos traballos".
O SEG estaba estruturado en doce seccións e utilizaba como método de traballo os equipos interdisciplinarios e aínda que non todos os traballos feitos estiveran en galego, é certo que foi o SEG quen por primeira vez utilizou a lingua galega de xeito significativo para facer traballo científico, mesmo sendo obrigatorio a lectura dun traballo orixinal en galego para adquirir a condición de socio numerario. As doce seccións, e os seus presidentes, son as seguintes:
- Sección de Filoloxía, coordinador Armando Cotarelo Valledor
- Sección de Arte e Letras, coordinador Alfonso Daniel Rodríguez Castelao
- Sección de Etnografía, coordinador Vicente Risco
- Sección de Historia, coordinador Cabeza de León, presidente do Seminario de 1925 a 1934
- Sección de Prehistoria, coordinador Florentino López Cuevillas
- Sección de Xeografía, coordinador Otero Pedrayo
- Sección de Historia da Arte, coordinador Xesús Carro
- Sección de Historia da Literatura, coordinador Xosé Filgueira Valverde
- Sección de Pedagoxía, coordinador Manuel Díaz Rozas
- Sección de Ciencias Aplicadas, coordinador Manuel Gómez Román
- Sección de Ciencias Naturais, coordinador Luís Iglesias
- Sección de Ciencias Sociais, Xurídicas e Económicas; coordinador Lois Tobío Fernández
Estudos das comarcas galegas
[editar | editar a fonte]Entre os obxectivos do Seminario estaba a creación de estudos das comarcas galegas, a través de cada unha das súas seccións científicas, e destes traballos publicaron varios libros:[6]
- Vila de Calvos: notas etnográficas e folklóricas, 1930, Florentino López Cuevillas e Xoaquín Lourenzo Fernández.[6][7]
- Terra de Melide, 1933, Editorial Nós.[6][8]
- Parroquia de Velle, 1936, Florentino López Cuevillas, Vicente Fernández Hermida e Xoaquín Lorenzo Fernández.[6][9]
Disolución
[editar | editar a fonte]En 1936 o SEG, tras trece anos de actividade, foi desmantelado polo novo réxime xurdido do 18 de xullo. En 1944 co patrimonio do SEG creouse o Instituto de Estudos Galegos Padre Sarmiento dependente do CSIC.[10]
O novo Seminario de Estudos Galegos
[editar | editar a fonte]En 1978, desde o Laboratorio de Formas de Galicia, con Isaac Díaz Pardo, comezouse a traballar na restauración do SEG. Constituíuse unha Comisión Xestora que presentou un anteproxecto de restauración nunha asemblea no Museo do Pobo Galego o 28 de xullo de 1978. O 10 de febreiro de 1979 aprobouse o proxecto definitivo, que se legalizou o 28 de xuño de 1979.[11]
O novo Seminario de Estudos Galegos estruturouse en nove áreas: Xeoloxía e Minaría, Agrarias, Mariñas, Biolóxicas, Arte/Comunicación, Xurídicas, Sociais e Políticas, Económicas e Pensamento Filosófico. E dous grupos de traballo interdisciplinar: Historia das Ciencias e das Técnicas e Idade Media galega. Publicou máis de 170 volumes e tivo a sede San Domingos de Bonaval, en dependencias do Museo do Pobo Galego.[11] Mais logo foi esmorecendo.
Centenario do Seminario de Estudos Galegos
[editar | editar a fonte]O Consello da Cultura Galega, o Museo do Pobo Galego e a a Real Academia Galega reuníronse o 6 de setembro de 2022 para promover un programa conmemorativo conxunto xa que o 12 de outubro de 2023 é o centenario da fundación do Seminario de Estudos Galegos. A Dirección Xeral de Cultura e a Secretaría Xeral de Política Lingüística, en representación da Xunta de Galicia, asistiron a reunión.[12]
Exposición
[editar | editar a fonte]Desde o 4 de xullo de 2023 ao 7 de xaneiro de 2024 celebrouse no Museo Gaiás da Cidade da Cultura de Galicia a exposición Luz na terra. O Seminario de Estudos Galegos, Unha institución de alta cultura, concibida como celebración do centenario da fundación desta institución.[13]
- Mato
- Documentalista (artístico e visual): Miguel Anxo Seixas
- Apoio técnico: Gustavo Hervella
Con motivo da exposición editouse unha completa publicación, Luz na terra. O Seminario de Estudos Galegos, Unha institución de alta cultura, unha morea de especialistas coordinados por Ramón Villares. Son 344 páxinas en edición galego-castelán con separata en inglés.[13]
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ Pena, Xosé Ramón (2016). Historia da Literatura Galega III. De 1916 a 1936. Xerais. ISBN 978-84-9121-107-5.
- ↑ 2,0 2,1 Tobío Fernández 1994, p. 123-126.
- ↑ Díaz, Xosé (2014). "As liñas da conciencia. Castelao ilustrador e deseñador". Boletín da Real Academia Galega (375): 233–237.
- ↑ Tobío Fernández 1994, p. 131.
- ↑ Emilio Xosé Ínsua e Xurxo Martínez González (2018) Común temos a patria. Biografía dos irmáns Villar Ponte. Vigo: Xerais, pp. 341-342
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 O libro Terra de Melide
- ↑ Ficha do libro en Galiciana
- ↑ Ficha en Galiciana
- ↑ Ficha do libro en Galiciana
- ↑ Ayán, Xurxo: «Saudades do Seminario» 1/7/2010.
- ↑ 11,0 11,1 "Seminario de Estudos Galegos". EGU - Enciclopedia Galega Universal. Consultado o 2023-07-27.
- ↑ "1923 - 2023 Centenario do Seminario de Estudos Galegos Museo do Pobo Galego". museodopobo.gal. Consultado o 2023-07-27.
- ↑ 13,0 13,1 "Luz na terra. O Seminario de Estudos Galegos, unha institución de alta cultura". www.cidadedacultura.gal. 2023-01-18. Consultado o 2023-07-27.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte] |
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Seminario de Estudos Galegos |
Bibliografía
[editar | editar a fonte]- Mato, Alfonso (2001). O Seminario de Estudos Galegos. Sada-A Coruña: Ediciós do Castro.
- Mato, Alfonso (2004). "A desfeita no Seminario de Estudos Galegos" (PDF). Grial (163): 34–37. Archived from the original on 05 de marzo de 2016. Consultado o 07 de setembro de 2018.
- Tobío Fernández, Lois (1994). As décadas de TL. Ediciós do Castro.
Outros artigos
[editar | editar a fonte]Ligazóns externas
[editar | editar a fonte]- O Seminario de Estudos Galegos (Consello da Cultura Galega).
- "El Seminario de Estudios Gallegos será restaurado proximamente". ABC (en castelán). 19 de xaneiro de 1979..
- "Aniversario do Seminario de Estudos Galegos". Real Academia Galega. 15 de outubro de 2013. Arquivado dende o orixinal o 06 de febreiro de 2023. Consultado o 06 de febreiro de 2023.
- Mato Domínguez, Alfonso (2010). "Mulleres no Seminario de Estudos Galegos". Álbum de Mulleres do Consello da Cultura Galega.
- do Val, Marga (12 de outubro de 2013). "No noventa aniversario do Seminario de Estudos Galegos". Sermos Galiza.
