Zum Inhalt springen

Susan Anderson

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
d’ Susan Anderson um 1900
Dialäkt: Mìlhüüserdiitsch

D’ Susan Anderson (* 31. Janner 1870 z’ Fort Wayne, Indiana; † 16. Àwrìl 1960 z’ Denver, Colorado) ìsch d’ äärschta wiibliga Ärztin ìm US-Bundesschtààt Colorado gsìì.[1]

D’ Anderson ìsch ànna 1870 z’ Fort Wayne ìm Bundesschtààt Indiana uff d’ Walt kumma un ìsch schpeeter zamma mìt ìhrer Fàmìlia ìns Kansas gànga ge laawa. Ìn ìhrer Kìndhait hann sìch d’ Äältra loo schaida, un d’ Anderson ìsch zamma mìt’m jìngera Brüader biim Vàtter un bii dr Groossmüatter uffg’wàcksa. Sa hàt ànna 1891 ìhr Sekundààrschüalàbschluss bikumma, un d’rnooh hàt sa mìt dr Fàmìlia uff Cripple Creek ìm Bundesschtààt Colorado g’wàndelt, nohdam àss m’r doo Guld äntdäckt hàt. Sa hàt z’äärscht àls Telegràmmboota wälla schàffa, àwwer ìhr Vàtter hàt änder wälla, àss sa àn dr Hoochschüal fìr Hailkunscht àn dr Üniwärsiteet vum Michigan schtüdiart.[1]

Nooh ìhra Schtüüdia ìsch d’ Anderson ànna 1897 àls Ärztin züag’loo worra. Sa hàt sìch wììder z’ Cripple Creek nììderg’loo un hàt d’rnooh z’ Denver, Greeley un Eaton wälla schàffa, àwwer hàt doo kää Schtälla g’funda.[1][2] Sa hàt sìch amol mìt’ma Mànn verloobt, àwwer dr Liabschter hàt sììe ànna 1900 fààraloo.[3] Ànna 1904 ìsch d’ Anderson G’rìchtsdoktera ìm Grand County (Colorado) worra — doo hàt sa àn dr Ärmìttlung mìtg’màcht, fìr d’ Toodesürsàcha vu da Àrwaiter àm Iisabààhntunnel Moffat fìnda.[2]

Nohdam àss sa ànna 1907 a Lungaschwìndsucht g’hàà hàt, hàt sa sìch z’ Fraser ìn Colorado nììderg’loo. Doo hann sììe d’ Litt liawavoll „Doc Susie“ g’nännt. 49 Joohra làng ìsch sa doo d’ ainziga Ärztin gsìì.[2][4] Sa hàt Pàzianta mìt vììla verschììdana G’sundhaitsprobleema g’hulfa, wia Fràuija bii dr Geburt, odd’r da Litt, wo sìch àm Schii verlätzt hann, odd’r àui da Pàzianta, wo waahrend dr Schpàànischa Inflüenzapàndemii ànna 1918 mìt Lunga-n-äntzìndunga g’litta hann. Àls Ärztin hàt d’ Anderson oft d’ Pàzianta d’haim ààg’rüafa. Sa hàt nia-n-a Pfard odd’r a Wààga g’hàà, un d’ Litt hann sììe oft mìt Schpiisa odd’r Brännholz äntgalta.[2]

ìn dr Anderson ìhr Grààb uff’m Mount Pisgah-Frììdhoof z’ Cripple Creek (Colorado)

Ìn da 1950er hàt m’r ìn mehrera Zittunga un Zittschrìfta lànga G’schìchta-n-ìwwer d’ Anderson g’schrììwa. D’ Schàuischpììlera Ethel Barrymore hàt sogààr vorg’schlààga, a Film ìwwer ìhr Laawa z’ màcha, àwwer d’ Anderson hàt dàs nìt wälla.[2] D’ Anderson ìsch ànna 1956 ìn Ranta gànga, un ànna 1958 ìsch sa waaga-n-ìhrer schlaachta G’sundhait ìns Gen’rààlschpitààl z’ Denver iig’lììfert worra un ìsch doo bis züa ìhrem Tood blììwa. G’schtoorwa-n-ìsch sa ànna 1960 mìt 90 Joohra. Sa ìsch z’ Cripple Creek beardigt worra.[3]

Ànna 1997 ìsch d’ Anderson ìn d’ Fràuija-Rüahmshàlla vum Colorado iig’numma worra.[2]

Ainiga Litt hann g’sajt, àss d’ Hàuiptfiguur vu dr àmerikàànischa Farnsahseeria Dr. Quinn – Ärztin aus Leidenschaft vu dr Anderson ìnschpiriart ìsch, àwwer’s ’s ìsch d’rfìr nia-n-a B’wiis gsìì.[5]

 Commons: Susan Anderson – Sammlig vo Multimediadateie

Ainzelnoohwiisa

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
  1. 1,0 1,1 1,2 Susan Anderson, Mountain Doctor. In: Colorado Virtual Library. Colorado State Library, abgruefen am 1. Juni 2014 (amerikanischs Änglisch).
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Susan "Doc Susie" Anderson. (Nicht mehr online verfügbar.) Colorado Women’s Hall of Fame, archiviert vom Original am 2. Juni 2014; abgruefen am 9. Juni 2025 (amerikanischs Änglisch).
  3. 3,0 3,1 Kat Michels: Heroine of History – Susan Anderson: Care-taker for All. (Nicht mehr online verfügbar.) In: Business Heroine Magazine. 14. Juni 2013, archiviert vom Original am 2. Juni 2014; abgruefen am 9. Juni 2025 (amerikanischs Änglisch).
  4. "Doc Susie" of Fraser, Colorado. In: The Denver Post. 11. Juli 2012, archiviert vom Original am 9. Juni 2025; abgruefen am 9. Juni 2025 (amerikanischs Änglisch).
  5. Dr. Quinn, Doc Susie, and the Reality of Colorado’s Women Doctors. In: issuu. Abgruefen am 7. April 2024 (amerikanischs Änglisch): „for most people, the discussion of women doctors in Colorado usually begins with the television show, Dr. Quinn, Medicine Woman. The show aired from January 1993 to May of 1998… There are many who say the show was inspired by the Virginia Cornell book about “Doc Susie,” the story of Dr. Susan Anderson and her life in Fraser, Colorado after 1907. While Dr. Quinn was a brilliant show, the setting was Colorado Springs in 1867. In reality, Colorado Springs did not come into existence until 1871, and from the beginning, was planned as a cosmopolitan/ resort town. While Dr. Susan Anderson had a career with many challenges in Fraser, Colorado, she did not attend medical school until the 1890s. She received her Colorado license in 1897.“