WebP
WebP — bul Google tárepinen JPEG, PNG hám GIF fayl formatların almastırıw ushın islep shıǵılǵan rastrlı grafikalıq fayl formatı. Ol shıǵındı da, joǵaltpay qısıwdı,[1] sonday-aq animaciyanı hám alfa-ashıqlıqtı qollap-quwatlaydı.
Google 2010-jıl sentyabr ayında WebP formatın járiyaladı; kompaniya 2018-jıl aprelde onı qollap-quwatlawshı kitapxanasınıń birinshi turaqlı nusqasın shıǵardı. WebP qısqartpası Web Picture (Veb súwret) sózlerinen alınǵan.
Tariyxı
WebP birinshi ret Google tárepinen 2010-jıl 30-sentyabrde vebtegi shıǵındı qısılǵan haqıyqıy reńli grafika ushın jańa ashıq format sıpatında járiyalandı, ol salıstırmalı súwret sapası ushın JPEG fayllarınan kishirek fayllardı jaratadı[2]. Ol Googledıń On2 Technologies kompaniyasın satıp alıw arqalı iye bolǵan texnologiyasına tiykarlanǵan. VP8 video formatınıń tuwındısı retinde, ol WebM multimedialıq konteyner formatına sıńar joybar bolıp tabıladı. WebPge baylanıslı programmalıq támiynat BSD erkin programmalıq támiynat licenziyası tiykarında shıǵarıladı.
2011-jıl 3-oktyabrde,[3] Google animaciya, ICC profili, XMP hám Exif metamaǵlıwmatları hám plitkalaw (eń kóp degende 16384 × 16384 plitkadan júdá úlken súwretlerdi dúziw) ushın WebPdi qollap-quwatlawǵa múmkinshilik beriwshi «Keńeytilgen fayl formatın»[4] qostı. Plitkalawdı qollap-quwatlaw hesh qashan tolıq juwmaqlanbadı hám specifikaciyadan qaytadan alıp taslandı. Eskirek animaciyalıq GIF faylların animaciyalıq WebPge aylandırıwǵa boladı.
2011-jıl 18-noyabrde Google jańa shıǵınsız qısıw rejimin hám shıǵınsız da, shıǵınlı da rejimlerde ashıqlıqtı (alfa-kanaldı) qollap-quwatlawdı járiyaladı; bul qollap-quwatlaw libwebp 0.2.0 (2012-jıl 16-avgust) versiyasında standart túrde qosıldı[5][6]. Googledıń 2011-jıl noyabrdegi ólshewlerine sáykes, vebten tabılǵan PNG fayllarınan baslaǵanda PNGden WebPge aylandırıw fayl ólsheminiń 45% ke kemeyiwine, al pngcrush hám PNGOUT járdeminde qayta qısılǵan PNGlar menen salıstırǵanda 28% ke azayıwına alıp keldi.
2016-jıl iyul ayında Apple, macOS Sierra hám iOS 10nıń dáslepki beta-nusqalarına WebP qollap-quwatlawın qostı,[7] biraq keyinirek bul qollap-quwatlaw 2016-jıl sentyabrde shıǵarılǵan iOS 10 hám macOS Sierranıń GM úlgi nusqalarında alıp taslandı. 2020-jıl sentyabrde WebPdi qollap-quwatlaw Safaridiń 14-versiyasına qosıldı[8].
Qollap-quwatlawshı libwebp kitapxanası 2018-jıl aprelde 1.0 versiyasına jetti[9].
2024-jılǵı maǵlıwmatlarǵa sáykes, WebPdi qollap-quwatlaytuǵın veb-brauzerler bazar úlesiniń 97% iyelegen[10].
Derekler
- ↑ Calore, Michael (1 October 2010). „Meet WebP, Google's New Image Format“. Wired. Qaraldı: 29 December 2024.
- ↑ «Comparative Study of WebP, JPEG and JPEG 2000». Google Code. 4-oktyabr 2010-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 1-oktyabr 2010-jıl.
- ↑ Arora. «WebP-Mux (RIFF based container) framework». Google Groups (3-oktyabr 2011-jıl). Qaraldı: 18-noyabr 2011-jıl.
- ↑ «WebP Container Specification». Google Developers. Qaraldı: 4-aprel 2020-jıl.
- ↑ Alakuijala. «Lossless and Transparency Modes in WebP». Google Developers Blog (30-avgust 2012-jıl). Qaraldı: 6-sentyabr 2012-jıl.
- ↑ Zern. «Version 0.2.0». Chromium (16-avgust 2012-jıl). Qaraldı: 6-yanvar 2017-jıl.
- ↑ Stephen Shankland. «Apple tests Google graphics format to speed up websites». CNET (19-iyul 2016-jıl). Qaraldı: 20-iyul 2016-jıl.
- ↑ «Apple Developer Documentation - Safari 14 Release Notes». developer.apple.com. Qaraldı: 18-fevral 2021-jıl.
- ↑ «libwebp 1.0.0 release» (21-aprel 2018-jıl). Qaraldı: 18-fevral 2021-jıl.
- ↑ «Can I use... WebP image format». caniuse.com. Qaraldı: 19-noyabr 2021-jıl.