Zarafa
Zarafa (* üm 1824/1825, † 12. Januar 1845 in Paris) weer na de Medici-Giraff rund 300 Johren tovöör, de eerste Giraff in de Neetied, de na en 7000 km lang Reis, de mehr as twee Johren duur, in’t Johr 1827 ere Hoven op europääschen Bodden sett. Se weer ene vun dree Giraffen, de anner europääsche Monarchen vun den osmaansch-ägyptschen Gouverneur Mohammed Ali Pascha schenkt kregen harrn.
Zarafa keem ut Zentralafrika. Mit’n Schipp keem se den Nil rünner un is denn in Alexandria ümstegen. Vun dor is se dör de Middellannsche See na Marseille fohren. In dat Deck vun’t Schipp müssen se en groot Lock sagen, dat de Giraff eren Hals dor dörsteken kunn. Se keem as Geschenk för Karl X., König vun Frankriek, na Paris, wo se en grote Sensatschoon weer. Vele Lüüd stunnen op de Straten un bewunnern den groten Slaks vun Deert op sienen Padd vun Marseille na Paris, den de Giraff to Foot maken müss. In Paris hett se achtteihn Johren in’n Jardin des Plantes leevt.[1] Zarafa is dar denn den 12. Januar 1845 dood bleven. Eer Liev is na eren Dood uutstoppt worrn un steiht vundaag in dat Musée d’Histoire naturelle in La Rochelle.
Historie
[ännern | Bornkood ännern]Achtergrund
[ännern | Bornkood ännern]De Gouverneur vun de osmaanschen Provinz Ägpten Muhammad Ali Pascha schenk den dree mächtigsten europääschen Monarchen, den Kaiser vun Öösterriek Franz I., den König vun Grootbritannien Georg IV., un den König vun Frankrie Karl X., ene Giraff.[2]
De Idee Frankriek ene Giraff to schenken harr Bernadino Drovetti, de franzöösche Generaalkunsel in Ägypten to de Tied, den Gouverneur Muhammad Ali vöörslaan. He wull dormit den diplomaatschen Kuntakt twüschen Ägypten un Frankriek plegen, denn Frankriek het den Greekschen Unafhängigkeidskrieg tegen dat Osmaansche Riek to de Tied Stütt geven.[3][4][5][6] Mohammed Ali harr düsse Giraff sülvenst vun den Herrscher in’n Sudan Mouker Bey schenkt kregen.
Leven
[ännern | Bornkood ännern]De junge nubische Giraff hebbt araabsche Jägers bi Sennar in’n Sudan fungen un op ene Feluuk, een lütt Hannelsschipp, över den Blagen Nil na Khartum bröcht. Vun daar hebbt se dat Deert op’n Nil na Alexandria föhrt.[7] Mit op eer Reis weren dree Köh, de för de 25 l Melk nödig weren, de dat junge Kalv jeden Dag drunk.
_by_Jacques_Raymond_Brascassat.jpg?lang=nds)
In Alexandria is se tohoop mit enen araabschen Deerpleger, Atir de sudaansche Dener vun Bernando Drovetti, an Boord vun en Schipp na Marseille gahn.[8] Wegen eer lagen Hals müssen se för dat grote Deert een Lock in dat Deck sagen. Na 32 Dagen, keem se den 31. Oktober 1826 in Marseille an. Bang dat wat malören kunn, wenn se Giraff wieder mit’n Schipp üm dat Ibeersche Halveiland, langs de franzöösche Atlantikküst un över de Seine na Paris bringt, besloten se, dat de Giraff den 900 km langen Weg na Paris lopen schull.
Se bleev eerst den Winter över in Marseilles, wo de Naturforscher Étienne Geoffroy Saint-Hilaire eer för den Weg praat maakt het. He order enen gelen Mantel un Schoh för de Giraff, dat se op’n Weg ok warm blivt. Den 20. Mai 1827,[8] al 15 cm grötter as bi eer Ankumst in Marseille, begünn eer Footweg na Paris. Saint-Hilaire un de dree Köh hebbt eer op’n Weg belgeidt. De Treck hett 41 Dagen bet na Prais bruukt. Op’n Weg lööp de Giraff dör Aix-en-Provence, Avignon, Orange, Montelimar, Vienne un Lyon, wo se jeedmaal een groot Sensatschoon weer.
Den 9. Juli 1827 is de Giraff den König op’n Château de Saint-Cloud vöörstellt worrn un kreeg eer nee Tohuus in’n Pariser Jardin des Plantes. Över 100.000 Minschen kemen de Giraff to bekieken, as se in Paris ankeem.
Honoré de Balzac schreev een Geschicht över eer; Gustave Flaubert is as lütten Jung vun Rouen na Paris reist de Giraff to sehen. La mode à la girafe weer nu de nee’este Schick in Paris. De Fruenslüüd friseren eer Haar as enlangen Giraffenhals na baven un bi de Mannslüüd weren hoge Hööd, de girafiques, un Krawaten so as ok Westen mit Giraffenmunster in Mood.[9][10][11]
Zarafa bleev noch 18 Johren lang in Paris un wurr vun Atir pleegt. Eer Liev hebbt se uutstoppt un vele Johren in dat Foyer vun’n Jardin des Plantes uutstellt, bet dat se dat uutstoppt Deert in dat Musée d’Histoire naturelle in La Rochelle bröchen, wo dat uutstoppt Präparat vundaag noch steiht.
Literatur
[ännern | Bornkood ännern]- Zarafa - Die außergewöhnliche Reise einer Giraffe aus dem tiefsten Afrika ins Herz von Paris von Michael Allin; Diana Verlag, München, Zürich ISBN 3-453-17709-6
Borns
[ännern | Bornkood ännern]- ↑ Frattini, Stéphane: Copain de Paris; Éditon Milan; Toulouse, 2006. ISBN 2-7459-1484-7
- ↑ Au musée d’Orsay, le roman des origines. 20. Mai 2021, afropen an’n 3. Mai 2025 (franzöösch).
- ↑ Caroline Gaultier-Kurhan, , Paris, Maisonneuve et Larose, 2005, 267 p. (ISBN 2-7068-1910-3), p. 132.
- ↑ Jacques Rigoulet, « », Bulletin de l'Académie vétérinaire de France, Académie vétérinaire de France, vol. 165, no 2, 2012, p. 169–176 (DOI 10.4267/2042/48205).
- ↑ Georges Poisson, « », Le Courrier de l'Unesco, vol. 39, no 3, mars 1986, p. 7–9 (lire en ligne [archive]).
- ↑ René Guitton, , Paris, Plon, coll. « Dictionnaire amoureux », 2016, 710 p. (ISBN 978-2-259-22743-8), « Zarafa, la girafe ».
- ↑ The art of giraffe diplomacy. In: Journal of Art in Society. .
- ↑ a b Book Excerpt: 'Zarafa: A Giraffe's True Story' (en) (March 31, 2006).
- ↑ The Fashion Historian: La Mode à la Girafe.
- ↑ Stéphane Frattini: Copain de Paris. Édition Milan, Toulouse 2006 ISBN 2-7459-1484-7
- ↑ Ludmila Kybalová u. a.: Das große Bilderlexikon der Mode. Vom Altertum bis zur Gegenwart. Gütersloh, Berlin 1976; S. 336 f.